Plana uymazsanız limanları açmayız
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Ocak 25, 2006 00:00
Dışişleri Bakanı Gül, 20 Ocak’ta BM Genel Sekreteri Annan’a sunulan Kıbrıs’ta kalıcı çözüm için 10 maddelik eylem planını açıkladı. Buna göre, KKTC’ye uygulanan ekonomik ambargo kalkmadan, limanlar ve Ercan Havaalanı uluslararası dolaşıma açılmadan, Rumlara da limanlar ve havaalanları açılmayacak.
TÜRKİYE, Kıbrıs’ta kalıcı bir çözüme kavuşulması için 10 maddelik bir eylem planını 20 Ocak günü BM Genel Sekreteri Kofi Annan’a sunduğunu resmen açıkladı. Dışişleri Bakanı Abdullah Gül’ün dünkü basın toplantısıyla duyurduğu eylem planı özü itibariyle, KKTC’ye uygulanan ekonomik izolasyonun kaldırılması, KKTC’deki limanlar ile Ercan Havaalanı’nın Kıbrıs Türk yönetimi altında malların, kişilerin ve hizmetlerin uluslararası dolaşıma açılması halinde, Türkiye’nin de Kıbrıs Rum Kesimi’ne liman ve havaalanlarını açmayı içeriyor.
Gül, Türkiye’nin eylem planı kabul edilmediği takdirde tek taraflı olarak Rumlara liman ve havaalanlarının açılmasının söz konusu olmadığını söyledi. Gül, Türkiye’nin bu eylem planına nihai şeklin verilmesi için bir takvim belirlediğini de duyurdu. Buna göre BM Genel Sekreteri Annan’ın himayesinde Türkiye, Yunanistan, Kıbrıs Türk tarafı ve Kıbrıs Rum tarafının katılımıyla en geç bu yılın mayıs veya haziran kadar bir üst düzey toplantı yapılması önerildi. Son 4 maddesi uygulamayla ilgili olan 10 maddelik eylem planı şöyle:
Türkiye’nin deniz limanlarının, Avrupa Topluluğu (AT) Gümrük Birliği kapsamındaki malların ticareti çerçevesinde Kıbrıs Rum gemilerine açılması.
Kıbrıs Rum havayolu taşıyıcılarının üst uçuşlar için Türk hava sahasını kullanmalarına ve Türk havaalanlarını kullanmalarına,ilgili uluslararası kurallar ve usuller çerçevesinde izin verilmesi.
Gazimagosa, Girne ve Gemikonağı dahil, Kuzey Kıbrıs’taki limanların, Kıbrıs Türk yönetimi altında malların, kişilerin ve hizmetlerin uluslararası dolaşıma açılması.
Ercan Havaalanı’nın Kıbrıs Türk yönetimi altında doğrudan uçuşlara açılması.
Kuzey Kıbrıs’ın ekonomik bir varlık olarak AB gümrük birliğine pratik açıdan dahil edilmesi amacıyla, özel düzenlemelerin yürürlüğe girmesi. Ada’daki taraflar arasında ve taraflar ile dünyanın geri kalanı arasında ticaretin engelsiz biçimde yapılmasının sağlanması.
Kıbrıs Türk tarafının uluslararası sportif, kültürel ve sosyal alanlardaki diğer faaliyetlere serbestçe katılabilmesi.
Uygulama için şu adımların atılmasını öneriyoruz:
Üzerinde mutabık kalınacak bir takvim çerçevesinde bir bütün olarak uygulanacak eylem planına nihai şeklini vermek amacıyla BM Genel Sekreteri’nin himayesinde ve Türkiye, Yunanistan, Kıbrıs Türk ve Rum taraflarının katılımıyla en geç Mayıs-Haziran 2006’ya kadar bir üst düzey toplantı gerçekleştirilmesi.
Eylem planı ve toplantının sonuçlarının BM Genel Sekreteri tarafından BM Güvenlik Konseyi’ne sunulması, BM Genel Sekreteri’nin ayrıca, gelişmeleri Güvenlik Konseyi’ne rapor etmek amacıyla, planın uygulanmasını sürekli gözetim altında tutacak bir mekanizma kurulması hususunun da değerlendirilmesi.
BM’nin ve AB Komisyonu’nun özellikle Kıbrıs Türk tarafına sağlayacağı destek önerilen tedbirlerin uygulanmasını kolaylaştırmaya yardımcı olacaktır.
Eylem planı hiçbir şekilde ilgili tarafların hukuki ve siyasi pozisyonlarına halel getirmeyecektir. Eylem planı, Kıbrıs sorununa kapsamlı çözüm perspektifinden , Ada’da gerçek bir işbirliği ve karşılıklı güven ortamı yaratmayı amaçlamaktadır.
SONUÇLAR
Gül, Türkiye’nin önerisinin hayata geçirilmesi halinde eylem planının beraberinde şu sonuçları getireceğini açıkladı:
İlgili taraflar arasında günlük yaşamda ilişkilerin düzelmesine yardımcı olacaktır.
Doğu Akdeniz bölgesinde istikrarın sağlanmasına katkıda bulunacaktır.
Tüm taraflara ekonomik kazanımlar getirecektir.
Kıbrıs’taki iki tarafın AB normlarına, standartlarına ve değerlerine ulaşması sağlanacaktır.
AB dahil uluslararası toplumun 2004 yılının ortasından bu yana amaç olarak benimsendiği, Kıbrıslı Türklerin dünya ile bütünleşmeleri amacına ulaşılacaktır.
Gül, Türkiye’nin eylem planı kabul edilmediği takdirde tek taraflı olarak Rumlara liman ve havaalanlarının açılmasının söz konusu olmadığını söyledi. Gül, Türkiye’nin bu eylem planına nihai şeklin verilmesi için bir takvim belirlediğini de duyurdu. Buna göre BM Genel Sekreteri Annan’ın himayesinde Türkiye, Yunanistan, Kıbrıs Türk tarafı ve Kıbrıs Rum tarafının katılımıyla en geç bu yılın mayıs veya haziran kadar bir üst düzey toplantı yapılması önerildi. Son 4 maddesi uygulamayla ilgili olan 10 maddelik eylem planı şöyle:
Türkiye’nin deniz limanlarının, Avrupa Topluluğu (AT) Gümrük Birliği kapsamındaki malların ticareti çerçevesinde Kıbrıs Rum gemilerine açılması.
Kıbrıs Rum havayolu taşıyıcılarının üst uçuşlar için Türk hava sahasını kullanmalarına ve Türk havaalanlarını kullanmalarına,ilgili uluslararası kurallar ve usuller çerçevesinde izin verilmesi.
Gazimagosa, Girne ve Gemikonağı dahil, Kuzey Kıbrıs’taki limanların, Kıbrıs Türk yönetimi altında malların, kişilerin ve hizmetlerin uluslararası dolaşıma açılması.
Ercan Havaalanı’nın Kıbrıs Türk yönetimi altında doğrudan uçuşlara açılması.
Kuzey Kıbrıs’ın ekonomik bir varlık olarak AB gümrük birliğine pratik açıdan dahil edilmesi amacıyla, özel düzenlemelerin yürürlüğe girmesi. Ada’daki taraflar arasında ve taraflar ile dünyanın geri kalanı arasında ticaretin engelsiz biçimde yapılmasının sağlanması.
Kıbrıs Türk tarafının uluslararası sportif, kültürel ve sosyal alanlardaki diğer faaliyetlere serbestçe katılabilmesi.
Uygulama için şu adımların atılmasını öneriyoruz:
Üzerinde mutabık kalınacak bir takvim çerçevesinde bir bütün olarak uygulanacak eylem planına nihai şeklini vermek amacıyla BM Genel Sekreteri’nin himayesinde ve Türkiye, Yunanistan, Kıbrıs Türk ve Rum taraflarının katılımıyla en geç Mayıs-Haziran 2006’ya kadar bir üst düzey toplantı gerçekleştirilmesi.
Eylem planı ve toplantının sonuçlarının BM Genel Sekreteri tarafından BM Güvenlik Konseyi’ne sunulması, BM Genel Sekreteri’nin ayrıca, gelişmeleri Güvenlik Konseyi’ne rapor etmek amacıyla, planın uygulanmasını sürekli gözetim altında tutacak bir mekanizma kurulması hususunun da değerlendirilmesi.
BM’nin ve AB Komisyonu’nun özellikle Kıbrıs Türk tarafına sağlayacağı destek önerilen tedbirlerin uygulanmasını kolaylaştırmaya yardımcı olacaktır.
Eylem planı hiçbir şekilde ilgili tarafların hukuki ve siyasi pozisyonlarına halel getirmeyecektir. Eylem planı, Kıbrıs sorununa kapsamlı çözüm perspektifinden , Ada’da gerçek bir işbirliği ve karşılıklı güven ortamı yaratmayı amaçlamaktadır.
SONUÇLAR
Gül, Türkiye’nin önerisinin hayata geçirilmesi halinde eylem planının beraberinde şu sonuçları getireceğini açıkladı:
İlgili taraflar arasında günlük yaşamda ilişkilerin düzelmesine yardımcı olacaktır.
Doğu Akdeniz bölgesinde istikrarın sağlanmasına katkıda bulunacaktır.
Tüm taraflara ekonomik kazanımlar getirecektir.
Kıbrıs’taki iki tarafın AB normlarına, standartlarına ve değerlerine ulaşması sağlanacaktır.
AB dahil uluslararası toplumun 2004 yılının ortasından bu yana amaç olarak benimsendiği, Kıbrıslı Türklerin dünya ile bütünleşmeleri amacına ulaşılacaktır.