Pilates nedir? Esir kamplarından spor salonlarına uzanan serüven

Joseph Hubertus Pilates tarafından geliştirilen bu egzersiz, 7'den 70'e herkes tarafından yapılabilmektedir. Fiziksel kuvveti, esnekliği ve koordinasyonu arttırırken stresi azaltan, iyilik hali hissini ve mental odaklanmayı geliştiren fiziksel ve zihinsel eğitimdir.

Pilates egzersizlerinin fiziksel, psikolojik (ruh hali, dikkat, motivasyon) ve motor fonksiyonlar (denge, statik ve dinamik postür, genel koordinasyon) üzerine olumlu etkileri vardır.

Pilatesin kassal kuvveti ve esnekliği geliştirdiği, kaslardaki yağ oranını azalttığı, core kaslarının kuvvetini, mobiliteyi, hareketin fonksiyonelliğini, vücut farkındalığını ve spor performansını arttırdığı, yaralanmaları önlemeye yardımcı olduğu, denge, koordinasyon ve kan dolaşımı üzerinde etkili olduğu iddia edilmektedir.

ESİR KAMPLARINDAN SPOR SALONLARINA

Pilates tekniğini ortaya çıkaran Joseph Hubertus Pilates 9 Kasım 1883’te Dusseldorf yakınlarında Almanya’da doğdu. Raşitizm, astım ve romatizmal ateş gibi multiple medikal problemleri olan Pilates hastalıklı bir çocukluk dönemi geçirmiştir. Modern tıbbın hayat kurtaran öğelerinden olan yani antibiyotiklerin ve diğer ilaçların bulunmasından önce hayatta kalmak için güçlü ve sağlıklı olmak gerekiyordu.

Kaplıca uygulamaları ve sağlık için egzersiz yapmanın Alman yaşamının bir parçası olduğu bu dönemde hasta ve kendini savunamayan biri olmak Pilates’in hastalığını yenmek istemesine ve vücudunu geliştirmeye karar vermesine neden oldu. Böylece ilk gençlik yıllarında vücut geliştirmeyle ilgilenmeye başladı. Bunun yanında doğu ve batı felsefelerini içine alan farklı egzersiz formları da  araştırıyordu. Vücut ve zihin kooperasyonu ilgisini çeken diğer bir konuydu. Boksör, jimnastikçi, sirk göstericisi olan, yoga ve karate eğitimi alan Pilates en sonunda “kontroloji sanatı” adını verdiği yeni bir egzersiz sistemi geliştirdi. “Düşünce vücudu yönetir” sloganını  benimseyerek hayatını bu egzersiz sistemini yaygınlaştırmaya adadı.

I.Dünya Savaşı sırasında esir kampına alınan Pilates savaşta yaralananlara, gardiyanlara ve stajyer doktorlara geliştirdiği egzersiz tekniğini yaptırmaya başladı. Bu egzersizlere katılan hastalar kısa sürede iyileşme gösterdi. Hasta yataklarına taktığı yaylar sayesinde hastalar Joseph Pilates’in gözetiminde kendi kendilerine egzersiz yapmaya başladılar. Joseph Pilates’e göre onun egzersiz programına katılanların hiçbiri bu dönemdeki grip salgınından etkilenmedi.

I.Dünya Savaşı’nda geliştirdiği özel egzersiz aparatları ve egzersiz rutiniyle vücut kondüsyon metodunun temelini atan Pilates 1926 yılında New York’a geldi. Bu yolculukta ömür boyu ona eşlik edecek olan Ann Clara Zuener (Clara) ile evlenerek birlikte ilk stüdyolarını açtılar. Bu stüdyo 1930’ların başında ve 1940’lı yıllarda dans eğitmenleri ve kareograflar arasında popülerlik kazandı. Sık sık yaralanıp uzun süre iyileşme dönemi geçirdikten sonra eski performanslarına kavuşamayan sporcu ve dansçıların Pilates metodu sayesinde iyileşme hızları arttı. Rehabilitasyon sürecinde hareket yeteneklerini en erken zamanda, limitasyon olmadan yeniden kazanabildiler.

Bu yöntemle sağlıklı sporcu ve sanatçılar zinde kalırken yaralananları rehabilite eden “Amca Joe” sosyetelerle, ünlü kareograflarla, aktörlerle, modellerle, sağlık çalışanlarıyla ve bunlar gibi birçok dalda kendinden söz ettiren kişilerle çalıştı. 1934 ve 1945 yıllarında, genel sağlık ve iyilik hali hakkındaki felsefesini tutkuyla anlattığı iki kitap yayınlamıştır. O, “kontroloji” olarak adlandırılan metodunun zihni uyararak beyin hücrelerini aktive ettiğine ve vücudu etkilediğine inanıyordu.

Pilates 84 yaşında, 1967 yılında hayata gözlerini yumdu. Pilates’in ölümünden sonra bu egzersiz metodunu geliştirme aşamasında onunla omuz omuza çalışan eşi Clara 1977 yılına kadar stüdyoda çalışmalarına devam etti. “Your Health” ve “Return to Life Through Contrology” isimli kitaplarından ve metodunu öğrettiği yaklaşık yarım düzine eğitmenden başka Pilates ve eşi Clara egzersiz yöntemlerini kendilerine saklamışlardır.

1980’de Eisen ve Friedman “The Pilates Method of Physical and Mental Conditioning” isimli kitaplarıyla Pilates metodunun ayrıntılarını, felsefe ve prensiplerini ve mat egzersizlerini açıkça anlattılar. Pilates’in metodunu öğrettiği asistanlarından bazıları kendi stüdyolarını açarken, bazıları Pilates’le birlikte çalışmaya devam etti. Kendi stüdyolarını açanlar arasında yeni prensipler ekleyerek daha hafif egzersizler geliştirenler de, kendi çalışmalarıyla Pilates’i birleştirenler de, Pilates metodundan prensipleri almadan sadece egzersizleri alıp kendi stillerini geliştirenler de egzersizlerini “Pilates” olarak etiketlediler. Bu gelişmeler neticesinde Pilates metodunda her biri
ustaca geliştirilmiş birçok yeni hareket stilleri ve yorumlar ortaya çıktı.

Bu bağlamda Pilates metodu farklı yazarlarca farklı şekillerde sınıflandırılmaktadır; Uluslararası Pilates Federasyonu’nun web sitesinde Pilates egzersizleri Joseph Pilates’in orjinal 40 yüksek yüklemeli mat egzersizlerinden oluşan Klasik veya Geleneksel Pilates, fitness tabanlı olan Geliştirilmiş veya Uyarlanmış Pilates, sakatlıklardan korunma ve rehabilitasyon amacıyla tasarlanan Klinik Pilates olarak 3 temel forma ayrılmıştır (WEB_2). Bunun dışında Pilates egzersizlerini Klinik Pilates ve Fitness Pilates olarak 2 gruba ayıran yazarların yanında “Geleneksel” ve “Pilates-Tabanlı” egzersizler olarak ayıran yazarlarda vardır. Geleneksel Pilates eğiticileri Pilates’in orjinal olarak tasarladığı yaylı apartları ve birkaç aksesuarı kullanarak egzersizleri minimum hareket, az tekrar ve dinamik bir tempoyla yaptırırken, fizyoterapistler gibi Pilates-Tabanlı eğiticiler hastaya uygun olduğunu düşündükleri geleneksel olmayan farklı egzersizleri ve aksesuarları eğitim programlarına eklemişlerdir.