Peynire 30 çeÅŸit ot katılıyor

Van ve yöresinde üretilen peynire doÄŸal ortamda yetiÅŸen 30 çeÅŸit ot katıldığı, bu otların baÅŸta üriner sistem bozuklukları olmak üzere, çeÅŸitli hastalıkları tedavi etmek için de kullanıldığı bildirildi.Yüzüncü Yıl Ãœniversitesi Ziraat Fakültesi Süt Ãœrünleri Anabilim Dalı BaÅŸkanı Prof. Dr. Nurhan Akyüz, otlu peynirin DoÄŸu Anadolu Bölgesi'nde baÅŸta Van olmak üzere Bitlis, Siirt, Hakkari, az miktarda da AÄŸrı ve MuÅŸ'ta üretildiÄŸini ve zevkle tüketilen bir besin çeÅŸidi olduÄŸunu ve bölgede bitkilerle dondurma, meÅŸrubat ve mahalli yemeklerinde hazırlandığını söyledi.   Prof.Dr. Akyüz, yapılan araÅŸtırmalara göre otlu peynirin en çok veen kalitelisinin Van'da üretildiÄŸini belirterek, şöyle konuÅŸtu:   ''Bu geleneÄŸin ilk baÅŸladığı tarih kesin olarak bilinmemekle beraber, eldeki belge ve bilgilerin incelenmesinde tarihin derinliklerine kadar indiÄŸi anlaşılmaktadır. Otlu peynirin yapıldığı illerin birarada bulunması, bitki örtüsünün benzerliÄŸi, geçimi hayvancılığa dayanan bölge halkının konup-göçerlik hayatı yaÅŸaması, sert iklim ÅŸartları ve ulaşım imkanlarının yetersizliÄŸi dolayısıyla halkın yabani bitkileri yakından tanımaları, bu geleneÄŸin ortaya  çıkışında en önemli faktörlerdir. BaÅŸlangıçta otlu peynirin bir hekim tarafından yöre halkına bazı hastalıklarını tedavi etmek amacıyla hazırlandığı rivayet edilmektedir. Daha sonraları halk otlu peyniri benimsemiÅŸ ve sofralarının vazgeçilmez bir gıdası haline getirmiÅŸtir.''       PEYNÄ°RE 30 ÇEŞİT OT KATILIYOR     Bölgede doÄŸal olarak yetiÅŸen ve çoÄŸunluÄŸu zambakgiller,  maydanozgiller, ballıbabagiller, düğün çiçeÄŸigiller familyasından oluÅŸan 30 çeÅŸit otun peynire katıldığının tespit edildiÄŸini anlatan Akyüz, şöyle devam etti:   ''Süt ürünlerinin hazırlanmasında kullanılan bitki türü çok olmasına raÄŸmen, her aile genelde bir üründe en çok 5 farklı bitki kullanmaktadır. Genelde bu tercih bitkinin yetiÅŸtiÄŸi yöreye ve aÅŸiretegöre deÄŸiÅŸmektedir. Bölgede en çok sirto, sirik, kekik, mendi, siyabo,heliz bitkileri kullanılmaktadır. Bitkilerin kullanılan organları, genelde çiçeklenmeden önce toplanan yaprakları ve taze gövdeleridir. Peynire katılan otlar ise doÄŸal ortamlarda ve kırsal kesimlerde yetiÅŸmektedir.''       NEDEN OT KATILIYOR?     Yöre halkının gelenek halinde sürdürdüğü bu iÅŸlemde, öncelikli amacı süt mamullerine aroma kazandırmak oluÅŸturuyor.   ÇoÄŸunun tıbbi kullanımı olan bu bitkilerle, süt ürünlerini hazırlayarak baÅŸta üriner sistem bozuklukları olmak üzere, birçok hastalığı tedavi etmek, süt ve ürünlerindeki eksik vitaminleri bitkilerle tamamlamak ikinci amaç. Süt mamullerini uzun süre saklamak,bu ürünlerde mikrobial faaliyeti azaltabilmek için tuz oranının artırılması nedeniyle, özellikle beyaz peynirde meydana gelecek sertleÅŸmeye mani olmak ve ürünün kısmen de olsa tazeliÄŸini korumak da diÄŸer amaçları oluÅŸturuyor.   Prof.Dr. Nurhan Akyüz, ot kullanımı ile ilgili deÄŸerlendirmeleriniise şöyle yaptı:   ''Son yıllarda baharat ve benzeri bitkiler üzerinde yapılan araÅŸtırmalarda gıda maddelerine katılmakta olan suni koruyucu ve tatlandırıcıların terk edilip, yerine baharatların kullanılması gerektiÄŸi ileri sürülmektedir. Peynire katılan bitkilerden soÄŸan, sarımsak, kekik ve nane gibi baharatların üzerinde gerçekleÅŸtirilen araÅŸtırmalarda, baÅŸta E.coli olmak üzere bazı patojen bakterilerin, ayrıca maya ve küflerin geliÅŸimini engelleyerek peynirin kalitesini artırdığı ortaya konmuÅŸtur.''       PEYNÄ°RCÄ°LÄ°K SEKTÖR OLDU     Van ve yöresinde üretilen peynirlerin vatandaÅŸlara ulaÅŸtırılması amacıyla 1926 yılında Cumhuriyet Caddesi YüzbaşıoÄŸlu Sokak'ta peynirciler çarşısı kuruldu.   Söz konusu çarşıda bulunan 40 iÅŸyerinin yanı sıra ÅŸehrin deÄŸiÅŸik semtlerinde de 25 dolayında dükkanda sadece otlu peynir ve süt ürünleri satılmakta, çevre il ve ilçelere buradan gönderilmekte.      Â