Petrolde ’Kuzey Irak’a müdahale’ rekoru
Güncelleme Tarihi:
Ayşegül AKYARLI GÜVEN
Oluşturulma Tarihi: Ekim 14, 2007 00:00
HAmpetrol varil fiyatı 84.05 dolara çıkarak yeni bir rekora imza attı. CNN, Financial Times (FT), Bloomberg gibi yayın organları da bu yükselişe gerekçe olarak Türkiye’nin Kuzey Irak’a operasyon düzenleme ihtimalinin yarattığı tedirginliği gösterdi.
CUMA günü ham petrol varil fiyatı 84.05 dolara çıkarak yeni bir rekora imza attı. CNN, Financial Times (FT), Bloomberg gibi yayın organları da bu yükselişe gerekçe olarak Türkiye’nin Kuzey Irak’a operasyon düzenleme ihtimalinin yarattığı tedirginliği gösterdi. Türkiye’de parlamentonun önümüzdeki hafta askeri tezkere için seçime gideceğini belirten FT, petrol rezervlerinin azalmasının ve kötü hava koşullarının da fiyat artışında etkili olduğunu belirtti.
ERMENİ TASARISI GERDİ: Türkiye’nin Kuzey Irak’ı üs olarak kullanan Kürt ’isyancı’lara karşı herhangi bir saldırıda bulunmasının yaratacağı eleştirilere de hazır olduğunu belirten FT ayrıca, Washington-Ankara ilişkilerinin Amerika Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi’nin Ermeni iddialarını destekleyen tasarıyı kabul etmesiyle iyice gerildiğine de dikkat çekti. Eylül ayında Irak’ın günde yaklaşık 2.18 milyon varil ham petrol pompaladığını vurgulayan FT’nin haberinde, "Türkiye 2007 yılı sonunda Hazar Denizi’nden günde 500 bin varil petrol aktarımı gerçekleştirmesi beklenen boru hatları için anahtar rotada bulunuyor" denildi.
GÖZLER TÜRKİYE’DE: Amerikan yayın organı CNN’in ekonomi ayağı CNN Money de gözlerin şimdi Türkiye ile tırmanan gerilimin üzerinde olduğunu belirterek, "NATO üyesi liderler Amerikan Kongresi’nin Birinci Dünya Savaşı’nın ardından Ermeniler’in toplu katliamının ’soykırım’ olarak kabul edilmesine tepkili. Türkiye’nin Kuzey Irak sınırında Kürt mücadelecilerle buluşmak isteyen binlerce askeri bulunuyor. Kürt mücadeleciler yakın dönemde Türkiye’den toprak alarak bölgede bağımsız bir ülke kurmak için çok sayıda Türk askerini öldürdü. Kuzey Irak petrol üretimi konusunda ülkenin kalbi konumunda bulunuyor. Bölgede günde 2 milyon varil petrol üretiliyor" dedi.
YÜKSELİŞ SÜRECEK: ABS-CBN’in haberine göre Alaron Analisti Phil Flynn, Türk Kürt geriliminin yarattığı bu yükselişin artacağını savundu. ABS-CBN’in haberinde ayrıca "Bölgedeki Bağımsız Kürt yönetimi Türkiye’yi PKK direnişçilerinin üslerini dağıtmak için saldırıda bulunmaması konusunda uyardı. Ankara ise haftasonu 15 askerinin ölümüne neden olan Kürt direnişçilerinin bölgeyi kullandıklarını vurguladı" denildi.
SALDIRSA DA ETKİLEMEZ: Hampetrol fiyatlarının yüzde 0.7 yükselip 61 sent artarak 83.69 dolardan kapandığını belirten Bloomberg de "Gün içinde fiyat 84.05 dolara kadar çıktı. Bu 1983 yılından beri en büyük rakama ulaştı. Analistler bundan sonra Türkiye’nin saldırı kararı alması durumunda bile petrol rezervlerinin olumsuz etkilenmeyeceğini savunuyor" dediler.
1981’den sonra en yüksek fiyat
TÜRKİYE’nin Kuzey Irak’a saldırı ihtimalinin yarattığı tedirginlik sonucunda ortaya çıkan bu fiyat 1981 yılında İran’ın petrol ihracatında kesinti yapmasıyla yaşanan rekor artışın neredeyse bir dolar altında kaldı. 1981’in Mayıs ayında Amerika rafinerilerinin kullandığı petrol varil fiyatı 37.48 dolara ulaşmıştı. Enflasyonun etkisi gözardı edildiğinde bu tutarın 84.73 dolara eşitlendiğini belirten enerji departmanı arada sadece 68 sentlik bir fark olduğunu belirtti.
Dünyada rezervler hızla düşüyor
2005 yılı sonunda dünyanın kesinleşmiş petrol rezervi 1293 milyar varili buluyor. Dünyada en fazla hampetrol rezervi yüzde 20’lik pay ile Suudi Arabistan’da bulunuyor. Suudi Arabistan’ı Iran ve Irak izliyor. Rezervlerin yüzde 62’si Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgelerinde toplanıyor. IEA Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) bu kış rezervlerin azalacağını savunarak "Ağustosta stokların 5 yıllık ortalamanın altında kaldı" diyor.
Analistlerin yüzde 60’ı fiyat ekimde düşer diyor
BLOOMBERG 35 analistin katıldığı bir araştırmanın sonuçlarına göre, bu analistlerin yüzde 60’ının fiyatlarda düşüş beklediğini belirtiyor. 35 analistten 25’inin 19 Ocak’a kadar yüzde 8 ile yüzde 23 arasında bir oranla düşeceğini belirten Bloomberg 6 analistin de fiyatlarda yüzde 8’in altında düşüş beklediğine dikkat çekiyor.
Haberi kim, nasıl verdi
CNN MONEY: Türkiye ve soğuk kışla petrol rekora koştu
FINANCIAL TIMES: Türkiye korkusu petrol fiyatını rekor yükselişe ulaştırdı
BLOOMBERG: Türkiye K.Irak’a saldırır tedirginliği petrol fiyatına rekor kırdırdı
ABS-CBN: Irak’taki huzursuzlukla petrol rekor kırdı
WALL STREET JOURNAL: Hampetrol rekorda kapandı
BBC: Petrol baskısı fiyatları uçurdu
Petrol fiyatlarını etkileyen olaylar
1972 yılında İsrail’e karşı Suriye ve Mısır’ın başlattıkları askeri müdahale ile 2,5-3 dolar olan hampetrol fiyatları 1974 yılında 11-12 dolara yükseldi ve ilk petrol krizi yaşandı.
1979’da İran Devrimi’yle ikinci petrol krizi yaşandı ve petrol fiyatları 30-35 doları gördü.
1981 yılında İran’ın petrol ihracantında kesinti yapmasıyla petrol varil fiyatı 37.48 dolara ulaştı.
1986 yılında ise petrol fiyatları 10 dolara gerileyerek bu sefer Arap ülkelerini şaşırtmıştı.
1990 Körfez Krizi sebebiyle 40 dolar civarında seyreden fiyatların yıl ortalaması 21 doların üzerinde oldu.
1997’de petrol fiyatları 19,30 dolara, 1998’de ise 9,69 dolara geriledi.
1999’un sonlarına doğru petrol fiyatları 26 doları aşmıştı.
2000’de 32,57 seviyelerini görmüştü.
2001 yılında fiyatların 24 doların altına inmesiyle OPEC ülkeleri petrol için 22-28 dolar aralığında hedef fiyat belirlemişlerdi. 33 doları aşan fiyatlar 11 Eylül saldırılarının ardından 17 dolara kadar inmişti.
2002’de OPEC üretim kotasını düşürünce fiyatlar 26 doları gördü Venezüella’daki grevler sebebiyle ise 33 doları geçti. Yıl sonunda OPEC’in üretim kotasını artırmasına rağmen ABD’nin Irak savaşı hazırlıkları fiyatları 30 doların üzerinde tuttu.
2004 yılında Irak Savaşı’nın başlamasıyla OPEC üretimini artırdı. OPEC fiyatlardaki düşüşü durdurmak için yıl ortasında üretimi kısma kararı aldı. Fiyatlar 28 dolar civarında seyretti. Ancak yıl sonunda 30 doları aştı ve uzun süre bu seviyelerde kaldı.
2005 yılında ise 40 doları geçen, 50 dolarda zirve yapan petrol fiyatları Katrina Kasırgası’yla 70,85 dolara ulaşarak rekor kırdı.
2006 yılında İsrail’in Lübnan’a saldırması üzerine fiyat 80 doların üzerine çıktı.
ERMENİ TASARISI GERDİ: Türkiye’nin Kuzey Irak’ı üs olarak kullanan Kürt ’isyancı’lara karşı herhangi bir saldırıda bulunmasının yaratacağı eleştirilere de hazır olduğunu belirten FT ayrıca, Washington-Ankara ilişkilerinin Amerika Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi’nin Ermeni iddialarını destekleyen tasarıyı kabul etmesiyle iyice gerildiğine de dikkat çekti. Eylül ayında Irak’ın günde yaklaşık 2.18 milyon varil ham petrol pompaladığını vurgulayan FT’nin haberinde, "Türkiye 2007 yılı sonunda Hazar Denizi’nden günde 500 bin varil petrol aktarımı gerçekleştirmesi beklenen boru hatları için anahtar rotada bulunuyor" denildi.
GÖZLER TÜRKİYE’DE: Amerikan yayın organı CNN’in ekonomi ayağı CNN Money de gözlerin şimdi Türkiye ile tırmanan gerilimin üzerinde olduğunu belirterek, "NATO üyesi liderler Amerikan Kongresi’nin Birinci Dünya Savaşı’nın ardından Ermeniler’in toplu katliamının ’soykırım’ olarak kabul edilmesine tepkili. Türkiye’nin Kuzey Irak sınırında Kürt mücadelecilerle buluşmak isteyen binlerce askeri bulunuyor. Kürt mücadeleciler yakın dönemde Türkiye’den toprak alarak bölgede bağımsız bir ülke kurmak için çok sayıda Türk askerini öldürdü. Kuzey Irak petrol üretimi konusunda ülkenin kalbi konumunda bulunuyor. Bölgede günde 2 milyon varil petrol üretiliyor" dedi.
YÜKSELİŞ SÜRECEK: ABS-CBN’in haberine göre Alaron Analisti Phil Flynn, Türk Kürt geriliminin yarattığı bu yükselişin artacağını savundu. ABS-CBN’in haberinde ayrıca "Bölgedeki Bağımsız Kürt yönetimi Türkiye’yi PKK direnişçilerinin üslerini dağıtmak için saldırıda bulunmaması konusunda uyardı. Ankara ise haftasonu 15 askerinin ölümüne neden olan Kürt direnişçilerinin bölgeyi kullandıklarını vurguladı" denildi.
SALDIRSA DA ETKİLEMEZ: Hampetrol fiyatlarının yüzde 0.7 yükselip 61 sent artarak 83.69 dolardan kapandığını belirten Bloomberg de "Gün içinde fiyat 84.05 dolara kadar çıktı. Bu 1983 yılından beri en büyük rakama ulaştı. Analistler bundan sonra Türkiye’nin saldırı kararı alması durumunda bile petrol rezervlerinin olumsuz etkilenmeyeceğini savunuyor" dediler.
1981’den sonra en yüksek fiyat
TÜRKİYE’nin Kuzey Irak’a saldırı ihtimalinin yarattığı tedirginlik sonucunda ortaya çıkan bu fiyat 1981 yılında İran’ın petrol ihracatında kesinti yapmasıyla yaşanan rekor artışın neredeyse bir dolar altında kaldı. 1981’in Mayıs ayında Amerika rafinerilerinin kullandığı petrol varil fiyatı 37.48 dolara ulaşmıştı. Enflasyonun etkisi gözardı edildiğinde bu tutarın 84.73 dolara eşitlendiğini belirten enerji departmanı arada sadece 68 sentlik bir fark olduğunu belirtti.
Dünyada rezervler hızla düşüyor
2005 yılı sonunda dünyanın kesinleşmiş petrol rezervi 1293 milyar varili buluyor. Dünyada en fazla hampetrol rezervi yüzde 20’lik pay ile Suudi Arabistan’da bulunuyor. Suudi Arabistan’ı Iran ve Irak izliyor. Rezervlerin yüzde 62’si Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgelerinde toplanıyor. IEA Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) bu kış rezervlerin azalacağını savunarak "Ağustosta stokların 5 yıllık ortalamanın altında kaldı" diyor.
Analistlerin yüzde 60’ı fiyat ekimde düşer diyor
BLOOMBERG 35 analistin katıldığı bir araştırmanın sonuçlarına göre, bu analistlerin yüzde 60’ının fiyatlarda düşüş beklediğini belirtiyor. 35 analistten 25’inin 19 Ocak’a kadar yüzde 8 ile yüzde 23 arasında bir oranla düşeceğini belirten Bloomberg 6 analistin de fiyatlarda yüzde 8’in altında düşüş beklediğine dikkat çekiyor.
Haberi kim, nasıl verdi
CNN MONEY: Türkiye ve soğuk kışla petrol rekora koştu
FINANCIAL TIMES: Türkiye korkusu petrol fiyatını rekor yükselişe ulaştırdı
BLOOMBERG: Türkiye K.Irak’a saldırır tedirginliği petrol fiyatına rekor kırdırdı
ABS-CBN: Irak’taki huzursuzlukla petrol rekor kırdı
WALL STREET JOURNAL: Hampetrol rekorda kapandı
BBC: Petrol baskısı fiyatları uçurdu
Petrol fiyatlarını etkileyen olaylar
1972 yılında İsrail’e karşı Suriye ve Mısır’ın başlattıkları askeri müdahale ile 2,5-3 dolar olan hampetrol fiyatları 1974 yılında 11-12 dolara yükseldi ve ilk petrol krizi yaşandı.
1979’da İran Devrimi’yle ikinci petrol krizi yaşandı ve petrol fiyatları 30-35 doları gördü.
1981 yılında İran’ın petrol ihracantında kesinti yapmasıyla petrol varil fiyatı 37.48 dolara ulaştı.
1986 yılında ise petrol fiyatları 10 dolara gerileyerek bu sefer Arap ülkelerini şaşırtmıştı.
1990 Körfez Krizi sebebiyle 40 dolar civarında seyreden fiyatların yıl ortalaması 21 doların üzerinde oldu.
1997’de petrol fiyatları 19,30 dolara, 1998’de ise 9,69 dolara geriledi.
1999’un sonlarına doğru petrol fiyatları 26 doları aşmıştı.
2000’de 32,57 seviyelerini görmüştü.
2001 yılında fiyatların 24 doların altına inmesiyle OPEC ülkeleri petrol için 22-28 dolar aralığında hedef fiyat belirlemişlerdi. 33 doları aşan fiyatlar 11 Eylül saldırılarının ardından 17 dolara kadar inmişti.
2002’de OPEC üretim kotasını düşürünce fiyatlar 26 doları gördü Venezüella’daki grevler sebebiyle ise 33 doları geçti. Yıl sonunda OPEC’in üretim kotasını artırmasına rağmen ABD’nin Irak savaşı hazırlıkları fiyatları 30 doların üzerinde tuttu.
2004 yılında Irak Savaşı’nın başlamasıyla OPEC üretimini artırdı. OPEC fiyatlardaki düşüşü durdurmak için yıl ortasında üretimi kısma kararı aldı. Fiyatlar 28 dolar civarında seyretti. Ancak yıl sonunda 30 doları aştı ve uzun süre bu seviyelerde kaldı.
2005 yılında ise 40 doları geçen, 50 dolarda zirve yapan petrol fiyatları Katrina Kasırgası’yla 70,85 dolara ulaşarak rekor kırdı.
2006 yılında İsrail’in Lübnan’a saldırması üzerine fiyat 80 doların üzerine çıktı.