Paşa çeşmesi su bekliyor
Güncelleme Tarihi:
Atatürk’ün silah arkadaşlarından eski İzmir Valisi Kâzım Dirik’in 1927’de yaptırdığı “Paşa Çeşmesi” yıllardır susuz ve kaderine terk edilmiş halde bekliyor. Üzerinde bölgenin İstiklal Savaşı şehitlerinin yazıldığı kitabeleri tahrip olmuş, çini pano ise yok olmaya yüz tutmuş.
Kâzım Dirik, Atatürk’ün yakın silah arkadaşlarından. Samsun’a çıkan heyetin de “Kurmay Başkanı” sıfatıyla içindeydi. Milli Mücadele sürecinde aktif rol alan Kâzım Paşa kamu idareciliği de yaptı. Arnavutluk’un İşkodra ilçesinde kaymakamlık ile başlayan bu kariyeri Batum’da askeri valilik, Siirt ve Bitlis’te de mülki valilikle devam etti. 1926-1935 arasında 9 yıl İzmir valiliği yaptı. Bu dönemde İzmir’in altyapı hizmetlerine yoğunlaşmıştı. Yol ve çeşmelere de özel önem veriyordu.
ŞEHİTLERİN İSMİ YAZILDI
İzmir’in Ödemiş ile Manisa’nın Salihli ilçelerini bağlayan yol da onun gayretleriyle 1927’de açıldı. Vali Kâzım Paşa, Bozdağ denilen dağdan geçen yolun açılış hatırası olarak da aynı yıl yol üstüne bir çeşme yaptırdı. Çeşmenin üst kitabesine eski alfabeyle “Cumhuriyet’in mübarek eserlerinden Ödemiş-Salihli yolunun hatırasıdır” yazıldı. Sağ ve soldaki kitabelere de civar köylerin İstiklâl Savaşı’nda verdiği şehitlerin isimleri yer aldı.
Civarda “Paşa Çeşmesi” olarak ünlenen çeşme yıllarca yoldan geçenlere hizmet etti. Mimarlık akımının önemli sembollerinden biri sayılan çeşme bir zamanlar buz gibi suyuyla meşhurdu. Birkaç sene önce ise suyu kesildi ve kaderine terk edildi. O zamandan beri de susuz ve harap halde bekliyor. Şehitlerin isminin yazıldığı kitabeler tahrip olmuş, üst bölümdeki çini pano ise tamamen yok olmak üzere...
İran Şahı Rıza Pehlevi’nin 1934’te Atatürk ile ziyaret ettiği İzmir’de Vali Kâzım Paşa’nın çok hareketli ve enerjik olması dikkatini çeker. Atatürk’e dönerek “Valiniz çok dirik (canlı, hareketli)” der. Atatürk de bundan dolayı Kâzım Paşa’ya “Dirik” soyadını verir.