Parkinson hastalığı nedir? Parkinson belirtileri
Güncelleme Tarihi:
Kronik nörolojik bir hastalık olan Parkinson teşhisi konulmuş 7 milyondan fazla kişi bu hastalıklıkla mücadele ediyor. İlk kez 1817'de Dr. James Parkinson tarafından “titrek felç” olarak tanımlanan hastalık, yaşın ilerlemesiyle beyinde dopamin salgılayan hücrelerin azalmasına bağlı olarak ortaya çıkıyor. Peki, Parkinson hastalığı nedir? Parkinson belirtileri neler?
Yaşın ilerlemesiyle beyinde dopamin salgılayan hücrelerin azalmasına bağlı olarak görülen parkinson hastalığı, 60'lı yaşlarda, 50'li yaşlara oranla 10 kat daha sık görülüyor. Hastalığın 50 yaşından önce başlamasına ise pek rastlanmıyor. İşte, Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü'nün yayınladığı bilgiler ışığında parkinson hastalığına dair bilinmesi gerekenler...
Tanımı: Beynin derin yapılarındaki gri cevher çekirdeklerinde dopamin eksikliği ile ilgili bozukluktur. Hareketin eşgüdüm bozukluğu ile giden ‘‘titremeli felç ‘’olarak bilinen sinir sistemi hastalığıdır. Kademeli olarak ilerleyen, genelde orta ve ileri yaş grubunu (40-70y) ve erkek cinsiyeti daha çok etkileyen bir hareket bozukluğudur. Nadiren gençlerde de görülebilir. Ailesel olma ihtimali düşüktür.
Şikayetleri: Hastalığın başlangıcında tek taraflı ellerde istirahatte ortaya çıkan titreme en belirgin özelliğidir. Hareketlerde yavaşlama, yürümede zorlanma, yürürken kol sallamada azalma , küçük adımlarla öne eğik şekilde yürüme, alçak ses tonu ile konuşma ve konuşmada yavaşlama mimiklerde azalma (maske yüz ifadesi) gözlenir. Bazen sebebi açıklanamayan kabızlık,bel ağrısı, koku almada bozulma erken hastalık belirtisi olabilir.
Bulguları: Ellerde olan titreme genelde tek taraflı başlar. Baş parmağın istirahatte istem dışı hareketi şeklindedir. Buna para sayar titreme denir. Hastalık ilerledikçe titreme her iki elde de gözlenir. Hareketlerde yavaşlama vardır. Yürürken adım mesafesi kısalır, vücut öne doğru eğilmiş pozisyondadır. Ayaklar yere sürterek yürünür nedeni ise kaslardaki artmış tonustur. El yazısında bozulmalar olur. Yazı karakterleri küçülür ve karmaşık yapıdadır. Konuşma alçak ses tonu ile monoton hal alır. Duruş bozuklukları, denge koordinasyon bozuklukları gözlenir, yüzde mimikler azalmıştır, yutkunma zorluğu eşlik eder, koku alma azalmıştır.
Tanısı İçin Neler Yapılmalıdır: Parkinson hastalığının tanısı muayene bulgularına dayanarak konur. Ancak sebebin araştırılması için bazı kan tahlilleri ve beyin görüntüleme yöntemleri kullanılmaktadır.
Tedavisi İçin Neler Yapılmalıdır : Hastalığın belitilerinin düzeltilmesi için beyindeki dopamin eksikliğinin giderilmesi için ilaç tedavisi kullanılır. İlaç tedavisine dirençli olgularda cerrahi ve beyine yerleştirilen pil uygulamaları (derin beyin stimülasyonu) yapılmaktadır.
Tedavisi Sonrası Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Nelerdir: Hastalığın erken teşhisi , uygun ilaçlarla, konusunda uzman doktorlar tarafınca takibi ve fizyoterapi ve egzersiz programları önemlidir. Böylelikle hastalığın kontrol altında tutulması ve hastanın yaşam kalitesinin arttırılması mümkün olabilmektedir.