Pamuk İstanbul'a veda mı ediyor?
Güncelleme Tarihi:
İtalya'daki günlük gazetelerden La Repubblica, Nobel ödüllü Orhan Pamuk'un Almanya ziyareti için hazırladığı, ancak seyahatini iptal ettiği için yapamadığı konuşmanın metnini yayımladı.
Pamuk'un “Benim İstanbulum” başlığıyla kaleme aldığı konuşma metninin bir bölümü gazetenin ilk sayfada, devamı kültür sayfasında yer aldı.
Konuşma metninde, kendisinin Conrad, Nabokov veya Naipaul gibi şehir ve ülke değiştirmeyi adet edinmiş bir yazar olmadığını belirten Pamuk, “Ben İstanbul'da doğdum, hayatımın 50 yılını da İstanbul'da geçirdim. New York'taki 3 yıllık ikamet hariç tutulursa, başka hiçbir yerde oturmadım” dedi.
İstanbul ile “derin bağlar” içinde olduğunu kaydeden Pamuk, dünyaya geldiği evi mesken edindiği bu kentte önemli değişiklikler yaşandığına dikkati çekerek, şu ifadeleri kullandı:“Bu durum, beni İstanbul'un ruhunu anlatmaya sürüklüyor. İstanbul, kendi zenginlik ve yoğunluğundan ziyade, benim melankolilerimin ve sevinçlerimin hatırasını çağrıştırmakta olsa da, bu kente candan bir arkadaş gibi bağlanmış durumdayım.”
Pamuk, İstanbul'da öteden beri yabancıların ağırlıkta olduğuna işaret ederek, “İstanbul zaman zaman bende, çoğunluk içinde yalnızlık durumunu çağırıştırıyor” dedi.
“İSTANBUL'DA HERKES YABANCI, HERKES YALNIZ”
Pamuk, konuşma metninin, İstanbul'da pek çok kişinin kendini yabancı gibi hissettiğine değindiği bölümünde ise şu ifadeleri kullandı: “İstanbul'da herkes yabancı, herkes yalnız. Türkler, daha doğrusu Osmanlılar (İstanbul'u fetheden İstanbul ordusunda Hristiyanlar da vardı), İstanbul'da yabancıydılar. Güzel ve hazır vaziyetteki bir kente gelmişlerdi. Müteakip 500 yılda İstanbul'da hüküm sürmüş Osmanlı eliti de yabancıydı, çünkü tümüyle farklı bir kültürden gelmişlerdi.” Pamuk, aynı olgunun günümüzde de sürdüğünü belirterek, şöyle devam etti:
“Günümüzde de demografik yapının hızla değiştiği İstanbul'da halkın yüzde 90'ı, neticede yine yabancılardan oluşmakta. Çocukluğumdan beri otobüslerde ve kafeteryalarda karşılaştığım insanların, havadan yakınmalarının ardından, bana nereli olduğumu sormalarının nedeni de bu. Birilerinin, benim gibi adeta ürkerek İstanbullu olduklarını söyledikleri durumlarda ise bu kez kuşkulu bir edayla ebeveynlerin nereli oldukları sorusu yöneltiliyor.”
La Repubblica gazetesi, Pamuk'un “milliyetçi kesimin tehditleri yüzünden” Türkiye'yi terk ederek ABD'ye gitmek zorunda kaldığını ileri sürdü ve “Burada yayınladığımız konuşma da, yazarın sevdiği kente adeta buruk bir veda niteliğinde” yorumunda bulundu.