Oy verirken dikkat

Yarın 41 milyon 414 bin seçmen, 172 bin 193 sandıkta, 18 siyasi partinin 10 binin üzerindeki adayları arasında 550 milletvekilini seçmek için sandık başına gidecek. VatandaÅŸlar seçmen bilgi kartı ya da resmi nitelikte bir kimlikle oy kullanabilecek.22. Dönem Milletvekili Genel Seçimi için 41 milyon 414 bin 793 seçmen yarın sandık başına gidecek. Seçmenler, 85 seçim çevresinde 172 bin 193 sandıkta oy kullanacak. Oy verme iÅŸlemi, Türkiye'nin doÄŸusundaki 32 ilde saat 06.00'da baÅŸlayıp saat 15.00'te sona erecek. Batıdaki 49 ilde ise saat 07.00'de baÅŸlayacak oy verme iÅŸlemi, saat 16.00'da son bulacak. Ceza infaz kurumlarındaki tutuklular için ise oy verme saat 08.00'de baÅŸlayıp, o yer için belirlenen saatte sona erecek. Oyların 06.00-15.00 saatleri arasında kullanılacağı iller ÅŸunlar: Adıyaman, AÄŸrı, Artvin, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Kars, Malatya, KahramanmaraÅŸ, Mardin, MuÅŸ, Ordu, Rize, Siirt, Sivas, Trabzon, Tunceli, Åžanlıurfa, Van, Bayburt, Batman, Şırnak, Ardahan, IÄŸdır ve Kilis.  Oy verme iÅŸleminin 07.00-16.00 saatleri arasında gerçekleÅŸtirileceÄŸi iller ise şöyle: Adana, Afyon, Amasya, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bilecik, Bolu, Burdur, Bursa, Çanakkale, Çankırı, Çorum, Denizli, Edirne, EskiÅŸehir, Hatay, Isparta, İçel, Ä°stanbul, Ä°zmir, Kastamonu, Kayseri, Kırklareli, KırÅŸehir, Kocaeli, Konya, Kütahya, Manisa, MuÄŸla, NevÅŸehir, NiÄŸde, Sakarya, Samsun, Sinop, TekirdaÄŸ, Tokat, UÅŸak, Yozgat, Zonguldak, Aksaray, Karaman, Kırıkkale, Bartın, Yalova, Karabük, Osmaniye, Düzce. 18 SÄ°YASÄ° PARTÄ° KATILIYORMilletvekili genel seçimine 18 siyasi parti katılıyor. Seçimde, 10 binin üzerinde milletvekili adayı yarışacak.     Seçime katılmaya hak kazanan 18 siyasi partiden 17'si tüm seçim bölgelerinde aday gösterdi. Seçime katılan partilerden sadece ÖDP, Erzurum'da liste çıkarmadı.  Başında DSP, sonunda YTP'nin yer aldığı oy pusulalarında siyasi partiler şöyle sıralanıyor: ''DSP, DEHAP, YP, MHP, DYP, Millet Partisi, BBP, ANAP, LDP, SP, BTP, ÖDP, TKP, Genç Parti, Ä°P, CHP, AK Parti, YTP.'' OY PUSULALARISeçimde, üzerinde ''Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu'' filigranı bulunan ve her seçim çevresi için ayrı ayrı bastırılan birleÅŸik oy pusulaları kullanılacak. Seçim için YSK tarafından bastırılan beyaz renkteki birleÅŸik oy pusulalarının en üst kısmında ''22. Dönem Milletvekili Genel Seçimi Siyasi Partiler BirleÅŸik Oy Pusulası'' ibaresi bulunuyor ve bunun altında hangi ilin kaç numaralı seçim çevresine ait olduÄŸunu belirten yazı yer alıyor. Bu yazı altında en baÅŸta ve ortada partinin özel iÅŸareti, altında kısaltılmış adı, onun altında da tam yazı halinde adı bulunuyor. Bu yazının altında ise siyasi parti genel baÅŸkanının adı basılı bulunuyor. Bunun altını kapayan çizgiden sonra çapı 2 santimetre olan bir boÅŸ daire yer alıyor. Oy pusulalarında o seçim çevresinde seçime katılan milletvekili adaylarının isimleri de yazılı bulunuyor.  KÄ°MLÄ°K TESPÄ°TÄ°VatandaÅŸlar, seçmen bilgi kağıdı ve kimliklerini göstererek oylarını kullanacaklar. Nüfus cüzdanı, resmi daireler veya KÄ°T'lerden verilen kimlik kartları, pasaport, evlenme cüzdanı, askerlik belgesi, sürücü belgesi gibi kimliÄŸini tereddütsüz ortaya koyan resimli, resmi nitelikteki belgeler kimlik olarak gösterilebilecek. Belediyeler ile köy ve mahalle muhtarlarınca düzenlenip onaylanan kimlik bilgileri geçerli olmayacak. Bu belgelerden birini ibraz edemeyen seçmen oyunu kullanamayacak.  Seçmen bilgi kağıdı bulunmayanlardan seçmen kütüğünde adı olanlar da oylarını kimliklerini göstermek suretiyle kullanabilecekler. GEBE, HASTA, ÖZÃœRLÃœ VE YAÅžLILARA ÖNCELÄ°KSeçim günü, sandık başına gelen seçmenler, sandık kurulu önüne kurul baÅŸkanı tarafından sıra ile birer birer alınacaklar. Gebeler, hastalar, özürlüler ve yaÅŸlılar sırada bekletilmeden oylarını kullanabilecekler. Sandık başında, seçmene vereceÄŸi oy hakkında hiçbir kimse müdahale, telkin veya tavsiyede bulunamayacak. Hiçbir seçmen oyunu kullandıktan sonra sandık başında kalmayacak. Oyunu kullandıktan sonra sandık başından ayrılmayan seçmene sandık kurulu baÅŸkanı uzaklaÅŸması gerektiÄŸini hatırlatacak. Seçmen yine oradakalırsa, güvenlik kuvvetlerince uzaklaÅŸtırılacak. Yardıma muhtaç ve özürlü olanlar ise oylarını birinin yardımıyla kullanacaklar. Ancak bir seçmen birden fazla kiÅŸiye yardım yapamayacak. Okuma-yazma bilmeyen seçmenlere, oylarını kullanmaları konusunda baÅŸkaları tarafından sandık alanında yardım edilemeyecek. Bu durumdakikiÅŸilere sormaları halinde sandık kurulu baÅŸkanı tarafından belirlenen çerçeve içerisinde açıklamalarda bulunulabilecek. ''EVET'' VEYA ''TERCÄ°H'' MÃœHRÃœ BASILACAKSeçmenler, sandık kurulu baÅŸkanından alacakları birleÅŸik oy pusulası ve mühürle kapalı oy verme yerine girecekler. Burada oyunu vereceÄŸi partinin ambleminin altındaki yuvarlak içerisine ''Evet'' veya ''Tercih'' mühürünü basacak olan seçmenler, pusulayı zarfa koyarak sandığa atacaklar.     Seçmenler, oylarını sandığa attıktan sonra sandık seçmen listesindeki isimlerinin karşısını imzalayacaklar. Mükerrer oy kullanımını önlemek için oyunu kullanan seçmenin sol iÅŸaret parmağı çıkmayan boya ile boyanacak. Sandık kurulu baÅŸkanı oyunu kullananların seçmen bilgi kağıtlarının arkasını imzalayıp mühürleyecek.  Seçmen kütüklerinde ismi bulunduÄŸu halde mazaretsiz olarak oy kullanmayanlar 5 milyon lira para cezası ödeyecekler.  BAÄžIMSIZ ADAYLAR İÇİN OY KULLANMASeçmen oyunu bağımsız adaya verecekse, kapalı oy verme yerinde sözkonusu bağımsız adaya iliÅŸkin oy pusulasını, üzerine herhangi bir mühür basmaksızın ve iÅŸaret koymaksızın zarfa yerleÅŸtirip sandığa atarak gerçekleÅŸtirebilecek. Bu durumdaki seçmenler sandık kurulu baÅŸkanından alacakları birleÅŸik oy pusulasını ise kapalı oy verme yerinde ceplerine koyacaklar.      YASAKLARPropaganda dönemi, siyasi partilerin radyo ve televizyonda yarın yapacakları son konuÅŸmalarla saat 18.00'de sona erecek. Bu saatten oy verme günü olan 3 Kasım Pazar günü saat 21.00'e kadar yayın yasağı uygulanacak.  3 Kasım Pazar günü saat 18.00'e kadar seçim ve seçim sonuçlarıyla ilgili haber, tahmin ve yorum yapılmayacak. Saat 18.00 ile 21.00 arasında, ancak YSK tarafından seçimle ilgili olarak verilecek haber ve tebliÄŸler yayımlanabilecek. Saat 21.00'den sonra bütün yayınlar serbest olacak. YSK, gerek görmesi halinde saat 21.00'den önce de yayınların serbest bırakılmasına karar verebilecek.  İÇKÄ° VE SÄ°LAH YASAK3 Kasım Pazar günü saat 06.00'dan 24.00'e kadar alkollü içki satışı yasak olacak. İçkili yerlerde içki verilmeyecek.  Umumi eÄŸlence yerleri kapalı kalacak. EÄŸlence niteliÄŸi taşıyan lokantalarda yalnız yemek verilecek.  Saat 06.00'dan 24.00'e kadar, emniyet güçleri dışındakiler silah taşıyamayacak.  OY VERÄ°RKEN DÄ°KKATSeçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun'a göre, oy verme günü seçmenler belirlenen yasaklara uymamaları durumunda alacakları cezalar şöyle:  - Haksız oy temin edenlere 1 yıldan 3 yıla hapis cezası,  - Seçmenin oyunu kullanmasına engel olanlara 1 yıldan 4 yıla hapis cezası,  - Sandık başında oy verme yönünden kendisine yükletilen ödevleri ihtara raÄŸmen yapmayan seçmenler 500 liradan bin liraya kadar hafif para cezası,  - Oyunu kullandıktan sonra ihtara raÄŸmen sandık başından ayrılmayanveya herhangi bir müdahale, telkin veya tavsiyede bulunan veya bunlarateÅŸebbüs edenler 3 aydan 1 yıla hapis cezası,  - Oy verme sırasında seçme yeterliÄŸi olmadığını bildiÄŸi halde oy vermeye teÅŸebbüs edenler veya verenler 2 yıldan 5 yıla  hapis cezası,  - BaÅŸkasının adını taşıyarak oy vermeye teÅŸebbüs eden veya verenlere 3 yıldan 5 yıla hapis cezası,  - Bir sandıkta oy verdikten sonra baÅŸka bir sandıkta oy vermeye teÅŸebbüs eden veya veren kimselere 3 yıldan 5 yıla hapis cezası.''Â