Turan GÜLTEKİN/İZMİR, (DHA)
Oluşturulma Tarihi: Haziran 03, 2009 14:39
TOFAŞ CEO’su Ali Pandır, 16 Haziran tarihinde bitecek olan ÖTV indiriminin süresini uzatılmaması halinde otomotiv satışlarında çok sert düşüşlerin yaşanacağını söyledi.
Kalite Derneği İzmir Şubesi tarafından düzenlenen ‘Yaşamda Domino Etkisi Kalite’ temalı ‘10'uncu Mükemmelliği Arayış Sempozyumu’na katılan TOFAŞ CEO’su Ali Pandır, otomotiv sektörüne yönelik yapılan ÖTV indirimini değerlendirdi.
İndirimin 2.5 aylık süreç içerisinde otomotiv satışlarını önemli oranda arttırdığını, ancak 16 Haziran 2009 tarihinde sona ereceğini ifade eden Pandır şöyle konuştu:
“ÖTV’nin süresi uzatılmaz, ya da yeni bir paket gelmez ise sektörde çok sert bir düşüş olacak. Özellikle yaz aylarında mevsimsel olarak otomotiv satışları düşüyor. Bunun yanında yaz aylarına denk gelen Ramazan da yine satışların azaldığı bir ay. Eğer süre uzatılmaz ya da yeni bir teşvik gelmez ise, Ramazan Bayramı’na kadar otomotiv sektörü için çok durgun bir dönem yaşanacak. Bu da dolayısıyla üretim ve istihdamı etkileyecek.”
‘AĞIR VASITA DA KAPSAMA ALINSIN’
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın bu hafta krize yönelik yeni bir paket açıklayacağını belirten Pandır şöyle devam etti:
“Bu pakete bizim sektörümüze yönelik bir çalışma olup olmadığını bilemiyorum. Eğer bu pakette sektöre yönelik bir çalışma var ise, bunun açıklanma zamanı, teşviğin bittiği gün yapılması gerekiyor. Öncesinde yapılacak açıklamalar piyasayı dalgalandırıp, müşterinin kafasını karıştırıyor. Bu tip açıklamalar bizim zararımıza oluyor. Bizim arzumuz, bizim sektörümüze yönelik yapılacak açıklamanın, teşvik paketinin bittiği gün yapılması yönündedir.”
Mart ayında uygulamaya geçilen ÖTV indiriminde minibüs, midibüs, ağır vasıta ve traktör grubunun yararlanamadığını belirten Pandır, bu alanda da satışların çok durgun olduğunu söyleyerek, yapılacak yeni çalışmalarda bu alanlara yönelik teşviklerin de olması gerektiğini söyledi.
KRİZ DEĞERLENDİRMESİ
Otomotiv sektörünün içinde bulunduğu krizin, küresel ekonomik krizden çok önce başladığını belirten Pandır, pazar daralması nedeniyle yıllar önce kan kaybetmeye başlayan ABD’li otomotivi üreticilerinin, krize yeniden yapılanma süreci içerisinde yakalandıkları için çok fazla etkilendiklerini söyledi.
Türkiye’de 2002 yılında ekonomik istikrarın sağlanmasının ardından otomotive olan talebin arttığını, 2005’te 740 bin araç ile zirve yaptığını anlatan Pandır, bu yıldan sonra iç talepte düşüşün başladığını, geçen yıl talebin 400 bin, bu yıl da en fazla 420 bin olacağını kaydetti. Pandır şunları söyledi:
“İç piyasa düşerken, bir taraftan biz de sürekli kapasite ekliyorduk. Biz ve bütün rakiplerimiz kapasite arttırdı ve 1.5 milyon kapasiteye oluştu. Bu da sonuçta Türkiye’deki sanayiinin ihracat oranı yüzde 80’lerin üstüne çıktı. Bu nedenle de krizden etkilenmemiz daha değişik oldu. Çünkü biz artık ihracat bağımlısı olmuştuk. O yüzden de verilen ÖTV teşviğinin en çok yararlanan firma biziz. Taş çatlasa üç ayda 20 bin kapasite sağlayacak. Bu bizim 400 bin üretimin yüzde 5’i ama, biz üretimde yüzde 55’lere düşmüşüz. Bu düşüşü kompanse edecek böyle küçük teşviklerden bize fayda gelmesi mümkün değil. Kriz ABD’den başladığı için ve biz de çok fazla ihracat yaptığımız için hep doğuya doğru gittik. En son Rusya’ya önemli ihracatımız var. Böyle devam etti. İhracat pazarlarımızda İran dahil kriz nedeniyle iptaller geldi. Etkilenmediğimiz ihraç pazarımız kalmadı.”
‘TEŞVİKLERİN SÜRMESİ EN DOĞRUSU’
İç piyasada ÖTV indirimi nedeniyle bir canlılık olduğunu, ancak bunun biteceğini belirten TOFAŞ CEO’su Ali Pandır, bu tür kısa süreli teşviklerin, kapasitesini kullanamayan sektör için uzun süreli bir yarar yerine üretimin ve istihdamın sürekliliğini sağladığını kaydetti. Pandır, otomotiv konusunda ülkelerin uyguladıkları çeşitli teşvik ve vergi indirimleri nedeniyle dibe vurma konusunda bir kesinlik olmadığını, ülkelerin uyguladıkları teşviklerin yıl sonunda bitmesiyle birlikte durumun ortaya daha net çıkacağını dile getirdi. Bazı çevrelerin otomotiv sektörünün kriz nedeniyle ileriki yıllardan talep çalacağını öne sürdüklerini anlatan Pandır şöyye dedi:
“Bazı tahminlere göre teşvikler bu kadar hızlı devam ederse, tabii ki gelecekten talep çekme durumu ortaya çıkabilir. Yani 2010 yılında 2009'dan daha az olacaktır ve ileride talep daha da düşecektir. Diğer taraftan üç aylık programların bir anda kesilmesi, ki Türkiye’de 15 Haziran'da sona erecek. Bir daha uzatma olmazsa bunun arkasında kademeli çok büyük bir düşüşe sebep olacak. Gelecekten bu kadar talep çalsa bile, bu teşviklerin sürdürülmesi en doğrusu.”
İÇ PAZAR CAZİP HALE GELMELİ
Pandır, mükemmelliği yakalama çalışmalarının kendilerine krizde çeviklik kazandırdığını, bunun sonucu olarak da Hükümet’in 14 Mart’ta sektörü canlandırmak için açıkladığı ÖTV indiriminde stoklarını üç günde tükettiklerini ve sekiz yıl aradan sonra ilk kez nisan ayında sektörün pazar lideri olduklarını anlattı.
Küresel krizin sona ermesinin ardından dünya otomotiv sektörünün yeniden oluşacağını belirten Pandır, Türkiye’nin bundan pay alabilmesi ve yeni yabancı otomotiv yatırımı çekebilmesi için hükümetin iç pazarı cazip hale getirmesi, araç üzerindeki vergileri kademeli olarak kaldırarak, ülkenin şansının arttırması gerektiğini vurguladı.