Güncelleme Tarihi:
Otomobil hırsızlığı, İstanbul'daki en yaygın şehir suçlarından biri. Oto Hırsızlık Büro Amirliği, günün her saatinde yakalanıp getirilen hırsız zanlıları ile dolu. İstanbul'da günde 30 civarında otomobil çalınıyor.
Otomobil hırsızlığının bu kadar yaygın olmasının tek sebebi, nüfusun ve araba sayısının çokluğu değil. Şehrin geniş bir yüzölçüme dağılması, otoparkların azlığı nedeniyle halkın yüzde 95'inin otomobilini gelişi güzel yerlere park etmesi de oto hırsızlığını artıran etkenlerden sayılıyor. Ancak, Asayiş Şube Müdürlüğü'ne bağlı Oto Hırsızlık Bürosu'na göre, İstanbul'da günde 30 civarında otomobil çalınmasının en önemli sebebi suçun cezasının az olması. Otomobil hırsızları Türk Ceza Kanunu'nun 491 ve 492. maddelerinden yargılanıyor ve infaz yasasından yararlanarak bir ile üç ay arasında hapis cezası alıyor.
Yetkililerin altını çizdiği bir başka nokta ise hırsızlığın bir nevi bağımlılık yaratması: ‘‘Bir insan cezaevine girip hırsız damgasını yedikten sonra artık kolay kolay işe giremez. Bu yüzden geçim kaynağı olarak hırsızlığı seçer. Bu yüzden hep aynı kişilerle uğraşır dururuz.’’
Yakalanan hırsızların hemen hepsi otomobili özenti için çalıyor. Zaten parçalama ya da değiştirme amacıyla çalınan otomobillerin hırsızları, hele de ortada bir şebeke varsa çok kolay bulunamıyor.
Otomobili çalınan kişinin yapması gereken ilk iş, o bölgedeki karakola gidip yazılı müracaatta bulunması. Müracaat üzerine karakol bilgileri Haber Merkezi'ne ve Oto Hırsızlık Büro Amirliği'ne bildiriyor. Bu bilgiler anında Emniyet Genel Müdürlüğü Bilgi İşlem Daire Başkanlığı'na bağlı çalıntı oto terminaline yükleniyor. Bu sayede tüm illerde anında sorgulama yapılıyor.
OTOMOBİL HIRSIZLIĞININ BİLANÇOSU
Oto Hırsızlık Bürosu yetkilileri 1993 yılında CMUK'un yasalaşmasıyla otomobil hırsızlığındaki artışa dikkat çekiyorlar.
YILI ÇALINTI OTO BULUNAN OTO YAKALANAN SANIK
1988 1801 1397 750
1989 2225 1958 953
1990 3022 2724 801
1991 2979 1238 1021
1992 3500 2740 836
1993 6580 3897 848
1994 6559 3272 1231
1995 8094 6409 1174
1996 9195 6847 878
1997 9356 7565 719
1998 9373 7502 807
1999 9525 7758 1056
NEDEN ÇALINIR?
ÖZENTİ
HER dört hırsızdan üçü otomobil hırsızlığını zevk için yapıyor. Bulunan otomobillerin ve yakalan hırsızların hemen hemen tamamı da bu zevk hırsızları. Bu tür çalınma olaylarında amaç menfaat temin etmek değil, özellikle gençlerin otomobile duyduğu özenti. Bir anlamda zevk için otomobil çalan hırsızların hemen hepsi yakayı ele veriyor.
MENFAAT
Satma amaçlı hırsızlıklar: Bu tür olaylarda çalınan otomobiller sahte plaka ve belgeler düzenlenerek diğer sahışlara satılır.
Parçalama amaçlı hırsızlıklar: Otomobiller çalındıktan sonra parçalanıyor ve parçalar tek tek satılıyor. Hırsızların yakalanması çok zor.
Değiştirme amaçlı hırsızlıklar: Hasarlı ya da kaza yapan otomobillerin motor ve şase numaraları çalıntı otomobillere monte ediliyor. Profesyonel bir beceri gerektiren değiştirme işleminin yapılıp yapılmadığı ancak uzmanlarca belirleniyor. Bu tür hırsızların yakalanması da çok kolay olmuyor.
Kapkaç amaçlı hırsızlık: Otomobil çalındıktan sonra kapkaççılık yapılıyor, daha sonra otomobil terkediliyor.
ÇALDIRMAMAK İÇİN
Otomobilinizi çaldırmamak için ne yapacaksınız? İşte öneriler:
OTOMOBİLLER mümkün olduğunca kapalı ve bekçili yerlere parkedilmeli. Otoya ait gizli kontakt sistemi yaptırılmalı. Baston ve alarm sistemi taktırılmalı. Çalışmasını önleyecek distribütör kablosu alınmalı. Otolar mümkün olduğunca aydınlık yerlere parkedilmeli.
NASIL ÇALINIR?
Düz kontak yapılarak:
PARK halindeki otomobilin camını kırarak veya anahtar uydurarak kapısı açılıyor. Kontağa gelen kablolar sökülüyor ve birbirine temas ettirilerek kontak çalıştırılıyor.
Anahtar uydurarak:
Başka otomobillere ait anahtarlar çalınacak otonun kilit sistemine uyarlanıyor. Bu yöntem en çok yerli otomobillerin çalınmasında kullanılıyor.
Depo kapağı veya bagaj kilidi çalınarak:
Kontakt, kapı ve depo kapağı tek olan (merkezi kilit sistemi) otomobillerin depo kapağı çalınıyor. Bu kapağa göre anahtar yaptırılıyor. Bu anahtarla otomobile binip gidiliyor.
Emniyeti suistimal: Otomobili deneme amacıyla alıp bir daha geri getirmeyerek yapılan hırsızlık.