Deniz BİLİROĞLU
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 15, 2006 00:00
İzmir’de 2002 yılında 8 yaşındaki Osman Balcı’yı tarlada ısıran ve ölümüne neden olan örümcek bulundu. Balcı’yı bugüne kadar bilinenin aksine, "karadul" türü değil, "Eresus Walckener" (Eresus Walckenaerius) türü bir örümceğin zehirlediği anlaşıldı.
Bu sonuç, Türkiye’nin tek örümcek uzmanını tedirgin etti. Çünkü bu örümceğin ısırmasına karşı panzehir Türkiye’de bulunmuyor.
İZMİR’in Urla’da 10 Temmuz 2002 tarihinde tarlada çalışan babasının yanına giden 2’nci sınıf öğrencisi Osman Balcı, örümcek ısırması sonucu yaşamını yitirmişti. Baba Mümin Balcı, siyah renkli örümceği öldürdükten sonra rahatsızlanan oğlunu Urla Devlet Hastanesi acil servisine götürmüş, ancak küçük Balcı, yapılan müdahalelere rağmen kurtarılamamıştı.
DEDEKTİF MÜHENDİS
Osman Balcı’yı tarlada ısran örümceğin "karadul" (Latrodectus hesperus) olduğu sanılıyordu. Ancak böceklerle mücadele üzerine çalışan Ziraat Yüksek Mühendisi Derya Ulaşoğlu’nun bir dedektif gibi ısrarlı takibi, gerçeği ortaya çıkardı. Ulaşoğlu, Osman Balcı’nının ısırıldığı tarladan topladığı örümcekleri Prag’da bir araştırma enstitüsüne gönderdi. Gelen sonuç, örümceğin karadul olmadığını gösteriyordu. Rapora göre gerçek katil, Afrika kökenli dişi "Eresus Walckener" türü örümcekti.
60 YIL ÖNCE GÖRÜLDÜTürkiye’nin tek örümcek uzmanı Kırıkkale Üniversitesi Biyoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Abdullah Bayram, Hürriyet’e yaptığı değerlendirmede, Eresus Walckeneri’nin en son 60 yıl önce görüldüğünü belirterek "Bu korkulması gereken bir tür, çünkü bu örümceğin zehir tespiti henüz yapılamadı. Dişileri Tarantula büyüklüğünde ve erkeklere göre çok daha büyük ve zehirli. Çocuklar ve yaşlılar için kısa zamanda öldürücü olabilir" dedi.
RÜZGARLA UÇUYORLARProf. Dr. Bayram, daha çok Marmara, Ege ve Akdeniz gibi kıyı bölgelerde görülen Afrika kökenli zehirli örümceklerin, gemiler yoluyla ve egzotik meyvelerin ithalatı sırasında Türkiye’ye geldiğini söyledi. Bayram, örümceklerin yaz aylarına bağlı olarak zehirlerinin arttığını ve normale göre daha da hareketlendiklerini belirtti. Örümceğin bir seferde 250-300 yumurta bıraktığını kaydeden Prof. Bayram, "Nisan ve temmuz aylarına kadarki dönem üreme ayları, yavru örümcekler bir kaç hafta içinde yumurtadan çıkıp 3-4 ay içinde de ergin hale gelebiliyorlar" dedi.
BİZDE PANZEHİRİ YOKTürkiye’de bu konudaki zehirlenmelere karşı bir panzehir bulunmadığını belirten Prof. Bayram, hastanelerin zehirli örümcekler konusunda yetersiz olduğunu bildirdi. Bayram, "Yurtdışından panzehir getirtilebilir. Bunlar çok kısa zamanda etki gösterebiliyor. Ancak doktorlarımız örümcekleri tanımıyorlar. Panzehirler sağlık ocaklarında ve acil servislerde hazır bulunmalı" dedi.
114 Zehir Danışma Hattı’nı arayın
Prof. Dr. Abdullah Bayram, zehirli örümceklere ve böceklere karşı alınması gereken önemleri şöyle sıraladı:
Konut içinde fazla eşya olmamalı,
Kapalı ayakkabı ve kıyafet giyerken çırparak giyilmeli,
Pencerelerde sineklik olmalı,
Konut hijyen olmalı,
Tarlada bahçede dikkatli olunmalı,
Böcek sokma olayında 24 saat açık olan 114 numaları "Zehir Danışma Hattı" aranmalı.