Ortaya çıkarılan belgeler tansiyonu yükseltiyor

Dünya gündeminin nabzı Planet'te atıyor

DÜNYA BASININDA BUGÜN ÖNE ÇIKAN MANŞETLER

ABD kongresi, Pakistan’ın Taliban militanlarını desteklediği iddialarına tepki gösterirken, benzer bir gerilim Kabil ve İslamabad arasında da yaşandı.

Üç ülke arasında gerginliğe neden olan belgeler, Afganistan savaşının altı yılı hakkında gizli tutulan bilgileri içeriyor. Belgelerde ayrıca, koalisyon güçleri tarafından öldürülen ancak ölümleri gizli tutulan siviller hakkında bilgiler yer alıyor.

Kayıtlara göre, 2007 yılında Celalabad’da bir operasyon düzenleyen ABD Deniz Piyadeleri, 19 sivili öldürdükleri, 50’den fazlasını da yaraladıkları operasyonları hakkında yanlış rapor tuttu. Aynı yıl içinde, üst düzey bir Taliban liderinin saklandığını düşündükleri noktaya altı tane 900 kiloluk bomba atan koalisyon güçleri, olayda 150 militanın öldüğünü kaydetti. Yerel halk ise, olayda 300 sivilin öldüğünü öne sürdü.

Diğer çarpıcı bilgiler arasında ise şunlar yer alıyor:

-       �Koalisyon güçleri komutanları 2004-2009 yılları arasında El Kaide lideri Usame Bin Ladin’in bulunduğu yer hakkında çok sayıda istihbarat aldı, ancak CIA, 2003’ten bu yana Bin Ladin’in gizlendiği yer hakkında kesin bir bilgi olmadığını öne sürerek bu istihbaratları değerlendirmedi,

-       �ABD güçleri, yıllardan beri izlenen strateji altında Afganistan halkının “yüreğini ve düşüncelerini” kazanmayı başaramadı,

-       �Güneydeki Ferah eyaletinde, polis teşkilatının şefi olarak adı çıkmış bir katil atandı.

Savaş hakkındaki belgeleri ortaya çıkaran WikiLeaks sitesinin kurucusu Julian Assange, dün Londra’da bir basın toplantısı düzenledi. Assange, ellerindeki belgelerde savaş suçlarına ait delil bulunduğunu ve son sözü mahkemelerin söyleyeceğini belirtti.

Belgelerde yer alan ve biri 2007 yılında başkent Kabil, diğeri 2008 yılında Helmand eyaletinde İngiliz askerlerin karıştığı sivil ölümler hakkında İngiltere Savunma Bakanlığı detaylı bir açıklama yapmadı. Bakanlık, olaylar hakkında tutulmuş olan kayıtları incelediklerini ve iddia edilen sivil ölümlerin araştırıldığını belirtti.

Liberal Demokrat Parti’nin dış politika sözcüsü Menzies Campbell, belgelerin Başbakan David Cameron’un geri çekilme tarihi olarak belirlediği 2015’i çok daha ileri bir tarihe atabileceğini öne sürdü. Menzies,  Afgan ordusu ve güvenlik güçlerinin ülkedeki kontrolü sağlamaları açısından 2015 yılına kadar olağanüstü bir çaba gerektiğini söyledi.

Uluslararası Af Örgütü, yaptığı çağrıda NATO’dan “Afgan sivil kayıpların tespit edilmesi için net, birleşik bir sistem uygulanmasını” istedi. ABD Savunma Bakanlığı Pentagon ise, belgelerin koalisyon güçlerini veya muhbirlerinin hayatını tehlikeye atıp atmadığı yönünde incelendiğini açıkladı.

ABD Başkanı Barack Obama’nın basın sözcüsü Robert Gibbs, dün akşam WikiLeaks’in ortaya çıkardığı belgelerin ABD güçleri için çok büyük bir tehdit olduğunu söyledi. Gates, belgelerdeki içeriğin değil ancak, yer alan isim, operasyon, kaynak ve diğer benzeri bilgilerin kamuya açılmasının tehlike unsuru olduğunu ifade etti.