Güncelleme Tarihi:
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın 11 Temmuz 2002 tarihinde çıkarılan yönetmeliği de yürürlükten kaldıran organik tarımla ilgili hazırladığı yeni yönetmelik Resmi Gazete’de yayımlandı. Yönetmelikte, organik tarımın yetkilendirilmiş kuruluşla yapılacak sözleşmeye dayanması öngörülüyor. Kontrol ve sertifikasyon kuruluşu, yapılan başvuruları değerlendirerek, organik tarım yöntemiyle üretime başlanıp başlanamayacağına karar verecek.
GEÇİŞ ÜRÜNLERİ
Sözleşme yapıldıktan 1 yıl sonra elde edilen ürünler "Organik tarım geçiş süreci üründür" etiketiyle pazarlanabilecek. Tek yıllık bitkiler ile mera ve yem bitkilerinde 2 yıl, çok yıllık bitkilerde ise 3 yıl geçiş süreci öngörülüyor.
GDO’LU TOHUM YASAĞI
Yönetmelikte, organik tarımın yapıldığı toprağın korunması, hazırlanması ve gübrelenmesine ilişkin düzenlemeler de yer aldı. Organik tarımda kullanılacak tohumların "genetik yapısı değiştirilmemiş, döllenmiş hücre çekirdeği içindeki DNA dizilimine dışarıdan müdahale edilmemiş, radyasyon veya mikrodalga ile uygulama görmemiş biyolojik özellikte olması" gerekiyor. Fideler, fidan ve anaçlarda sentetik besleme ve büyütme maddeleri ile hormonların kullanılmamış olması öngörülüyor. Yönetmelikte, "Organik tarımda GDO’lu (geneteği değiştirilmiş organizma) çoğaltım materyalleri kullanılmaz" denildi.
Zararlı, hastalık, yabancı otlarla yapılacak mücadelede kullanılacak ürünlerle ilgili de sınırlamalar getiren yönetmelikte, sanayi ve şehir atık suları ile drenaj sularının organik tarımda kullanılamayacağı belirtildi. Yönetmelikte, organik tarımın hasat kuralları da ayrıca düzenlendi.
EMBRİYO TRANSFERİNE YASAK
Organik hayvansal üretime ilişkin düzenlemelerde, "embriyo transferi" yasaklanırken, "Organik hayvan yetiştiriciliğinde tabii tohumlama esastır. Damızlık hayvanlardan tamamen doğal yöntemlerle elde edilen, saklanan ve kullanılan sperma ile suni tohumlama yapılabilir" denildi.
Organik hayvansal üretim amacıyla yetiştirilen hayvanlar, bu amaçla yetiştirilmeyen hayvanlarla ortak arazide aynı anda otlatılmadıkları, kontrol ve sertifikasyon kuruluşu tarafından onaylanmadıkça organik olarak kabul edilmeyecek. Yönetmelikte, organik yem bitkileri üretimi yapılacak arazi ve otlaklar için de geçiş süreci getiriliyor.
VETERİNER MÜDAHALESİNE ORGANİK ÜRETİM SINIRLAMASI
Organik hayvansal üretim dışında kalan hayvanların da belli koşulları taşımasıyla organik hayvancılıkta kullanılabilmesi düzenlenen yönetmelikte, veteriner müdahaleleri de organik üretime yönelik olarak kısıtlanıyor. Tedaviye alınan hayvan türleri üzerinde kimyasal sentezlenmiş tıbbi ürünler yerine bitki kalıntıları ve bitki özleri gibi bitkisel ilaçların kullanımına öncelik tanınıyor. Bu tür önlemlerin yetersiz kalması durumunda kontrollü olarak kullanımı öngörülüyor. Yönetmelikte, organik hayvancılıkla ilgili şu düzenleme yer aldı:
"Organik hayvan yetiştiriciliğinde, hayvanların genetik yapısı değiştirilemez ve genetik yapısı değiştirilmiş organizmalar organik hayvansal üretimde girdi olarak kullanılamaz. Gen teknolojisi metotları ile hayvan ıslahına izin verilmez.
Büyüme veya üretimi artırıcı maddelerin kullanımı ve üremeyi kontrol etmek amacıyla veya diğer amaçlarla hormon ya da benzeri maddelerin kullanımı yasaktır. Ancak hormonlar, tedavi amaçlı veteriner hekim uygulaması olarak hasta hayvana verilebilir."
HAYVANLAR BAĞLI TUTULMAYACAK
Yönetmelikte yetiştiricilerin uygulamaları, barınak ve bakım koşulları da düzenlendi. Bu çerçevede hayvanların diş, gaga, boynuz köreltme gibi uygulamalara sistematik olarak uygulanamayacağı, hayvanların bağlı olarak tutulamayacağı belirtildi.
Nakil, taşıma kuralları, organik arıcılık ve kümes hayvanlarıyla ilgili de ayrıntılı düzenlemelere yer verilen yönetmelikte, etiketleme, ambalajlama, depolama ve pazarlamanın koşulları da düzenlendi.
ORGANİK TARIM KOMİTESİ
Tarım Bakanlığı bünyesinde oluşturulan Organik Tarım Komitesi, kuruluş başvurularını, çalışma izinlerini düzenleyecek, kontrolör ve sertifiker yetki belgelerini verecek.