Operaya telif darbesi
Güncelleme Tarihi:
Umut ERDEM/ANKARA
Oluşturulma Tarihi: Kasım 10, 2011 00:00
DEVLET Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü’nün, dünyaca ünlü klasik müzik eserlerini yıllardır telif haklarını ödemeden sahnelediği ortaya çıktı. Ünlü bestecilerin haklarını elinde bulunduran Alman İnternationale Musikverlage Hans Sikorski firması, kuruma ardı ardına açtığı davalarla telif bedellerini yüklü tazminatlarla almaya başladı. Tazminat ödenecek besteciler arasında Dimitri Shostakovich de yer alıyor.
Kuruma telif haklarını ödemesi için 2004’ten sonra defalarca uyarıda bulunduklarını belirten firmanın Türkiye’deki vekili Dülger Hukuk Bürosu avukatları, istedikleri sonucu alamayınca, 2008’den sonra örnek teşkil etmesi için beş ayrı pilot dava açtı. Oyunlar, ‘İzinsiz şekilde kullanılarak telif haklarına tecavüz’ ve ‘Nota kira paraları ödenmedi’ suçlamasıyla mahkemeye verildi.
Gökmen’e de ceza davası
Telif davalarının yanı sıra Devlet Opera ve Bale Genel Müdürü Rengim Gökmen’e de ceza davası açıldı. Sikorski’nin avukatları, ceza davasını ağırdan aldıklarını belirterek, “Çünkü derdimiz kimsenin ceza almasını sağlamak değil. Karar aşamasında bile o şikayeti geri çekeceğiz. Süreç istemediğimiz noktalara geldi. İş çok ciddi rakamlara ulaştı” değerlendirmesini yaptılar.
Genel Müdürlük, Ankara 4. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi, Ankara 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi, Beyoğlu Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nde görülen davalarda 2005’te sahnelediği ‘Spartacus’ ve ‘Romeo ve Juliet’, ‘İlkbahar Tangosu’ ve 2008’de sahneye konulan ‘Carmen Suite’ için ‘mali hakka tecavüz’ kararıyla telif ücretlerinin üç katı olan faizleriyle beraber toplam 236 bin Euro tazminata mahkum oldu. Antalya Müdürlüğünün sahnelediği ‘Peter ve Kurt’ ile Mersin Opera’sının ‘Gianni Schicchi’ adlı eserleri için açılan davalar da devam ediyor.
Mali haklara tecavüz
Dülger hukuk firması, davalarda, “Bestecilerin eserlerinin izinsiz bir şekilde kullanıldığını” iddia ederken, Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü avukatları kendilerini kurumun herhangi bir kazanç kastı gütmediğini, sözleşmedeki rakamların kamu hizmeti gören kurum için fahiş olduğu, eserlerin kamu yararına kullanımı karşılığı yapılacak ödemelerin ulusal ve uluslararası uygulamalar dikkate alınarak makul seviyede tespit edilmesi gerektiği sözleriyle savundu.
Mahkemeler verdiği hükümlerde ise genel olarak Genel Müdürlüğün Sikorski firmasının mali haklarının sahibi bulunduğu eserleri izinsiz biçimde umuma açık olarak temsil ettirdiği ve eyleminin firmanın eserden doğan mali haklarına tecavüz oluşturduğunun tespitine karar verdi.
Kuruma telif haklarını ödemesi için 2004’ten sonra defalarca uyarıda bulunduklarını belirten firmanın Türkiye’deki vekili Dülger Hukuk Bürosu avukatları, istedikleri sonucu alamayınca, 2008’den sonra örnek teşkil etmesi için beş ayrı pilot dava açtı. Oyunlar, ‘İzinsiz şekilde kullanılarak telif haklarına tecavüz’ ve ‘Nota kira paraları ödenmedi’ suçlamasıyla mahkemeye verildi.
Gökmen’e de ceza davası
Telif davalarının yanı sıra Devlet Opera ve Bale Genel Müdürü Rengim Gökmen’e de ceza davası açıldı. Sikorski’nin avukatları, ceza davasını ağırdan aldıklarını belirterek, “Çünkü derdimiz kimsenin ceza almasını sağlamak değil. Karar aşamasında bile o şikayeti geri çekeceğiz. Süreç istemediğimiz noktalara geldi. İş çok ciddi rakamlara ulaştı” değerlendirmesini yaptılar.
Genel Müdürlük, Ankara 4. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi, Ankara 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi, Beyoğlu Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nde görülen davalarda 2005’te sahnelediği ‘Spartacus’ ve ‘Romeo ve Juliet’, ‘İlkbahar Tangosu’ ve 2008’de sahneye konulan ‘Carmen Suite’ için ‘mali hakka tecavüz’ kararıyla telif ücretlerinin üç katı olan faizleriyle beraber toplam 236 bin Euro tazminata mahkum oldu. Antalya Müdürlüğünün sahnelediği ‘Peter ve Kurt’ ile Mersin Opera’sının ‘Gianni Schicchi’ adlı eserleri için açılan davalar da devam ediyor.
Mali haklara tecavüz
Dülger hukuk firması, davalarda, “Bestecilerin eserlerinin izinsiz bir şekilde kullanıldığını” iddia ederken, Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü avukatları kendilerini kurumun herhangi bir kazanç kastı gütmediğini, sözleşmedeki rakamların kamu hizmeti gören kurum için fahiş olduğu, eserlerin kamu yararına kullanımı karşılığı yapılacak ödemelerin ulusal ve uluslararası uygulamalar dikkate alınarak makul seviyede tespit edilmesi gerektiği sözleriyle savundu.
Mahkemeler verdiği hükümlerde ise genel olarak Genel Müdürlüğün Sikorski firmasının mali haklarının sahibi bulunduğu eserleri izinsiz biçimde umuma açık olarak temsil ettirdiği ve eyleminin firmanın eserden doğan mali haklarına tecavüz oluşturduğunun tespitine karar verdi.