On milyar ışıkyılı ötede gama patlaması

Evrende müthiş gama ışın patlaması meydana geldi. Bilim adamları, patlamayla birlikte tam 10 katrilyon Güneş'in yayabileceği enerjiye eşdeğerde enerjinin evrene dağıldığını açıkladılar.

Gökbilim uzmanları, evrenin derinliklerinde meydana gelen bir gama ışın patlamasını ilk kez ‘‘canlı olarak’’ izlediler. Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi (NASA) tarafından yapılan açıklamaya göre, Dünya'dan yaklaşık 10 milyar ışıkyılı uzakta müthiş bir ‘‘gama ışını patlaması’’ tespit edildi. İlk olarak NASA'ya ait Compton Gözlemevi'ndeki astronomların, ardından da İtalyan-Hollanda gözlemevi Bepp-Sax uzmanlarının fark ettiği patlamayla yaklaşık 10 katrilyon Güneş'in yaydığı enerjiye eşit enerjinin evrene dağıldığı hesaplandı. Patlamayı fark eden astronomlar, İnternet aracılığıyla hemen dünyanın dört bir yanındaki meslektaşlarını uyardılar, uyarıyı alan gökbilimciler de, derhal teleskoplarını gökyüzündeki noktaya çevirerek yüz saniye kadar süren gama patlamasını izlediler. NASA uzmanı Chryssa Kouveliotou, ‘‘Patlama, Samanyolu galaksimizin yakınlarında olsaydı, yayılan ışık Dünya'da geceyi gündüz yapardı’’ diyerek patlamanın boyutlarının büyüklüğünü açıkladı.

Gama ışın patlamalarının nedeni bilinmiyor. Bazı bilim adamlarına göre bu patlamalar, karadeliklerin nötron yıldızlarını yutması sonucu meydana geliyor. Gama patlamaları, 60'lı yıllardan bu yana gözlemlenebiliyor. Birkaç saniyeden bir iki dakikaya kadar sürebilen bu patlamalar, öyle ani meydana geliyor ki, bilim adamları şimdiye dek patlamaları hiç ‘‘canlı olarak’’ izleme fırsatı bulamamışlardı.