Seda DERİN
Oluşturulma Tarihi: Nisan 20, 2002 22:15
‘‘Sakın pes etmeyin!’’ Bu slogan internette quadturkiye.com adresindeki siteye ait. Sitenin amacı omurilik felcine bağlı olarak sakat kalan kişileri bir araya toplamak, birbirlerinin tecrübelerini, sorunlarını paylaşarak destek olmak.
Hakan Dülger ve Ahmet Sinan Tiril adlı omurilik felçlileri tarafından herhangi bir derneğe ve vakfa bağlı olmadan kurulan siteye herkes üye olabilir.
Sitenin kurucularından Hakan Dülger 1986'da geçirdiği deniz kazası sonucu omurilik felci oldu. Arkadaşı Ahmet Sinan Tiril ise doğuştan spastik özürlüydü. Hakan sitenin içeriği, Ahmet ise teknik bölümüyle ilgileniyor. www.quadturkiye.com, 14 Temmuz 2000'de kuruldu. Sitenin Türkiye'nin her tarafından hatta yurt dışından katılan 113 kişilik mail grubu var. Sanal ortam üzerinden yaşadıklarını paylaşıyorlar. Site önceleri omurilik felçlileri için kurulmuştu ama şimdi değişik engelleri olan birçok üyesi var. Hakan ve Ahmet Sinan'ın siteyi kurmalarındaki amaç yeni kazazedelere yalnız olmadıklarını hissettirmek. Tabii sorunlara da geniş katılımlı çözümler bulmak. Site amacına ulaştı. quadturkiye'nin mail grubu arasında harika dostluklar kuruldu. Birlikte piknik yapma, sinemaya ve tiyatroya gitme gibi etkinlikler düzenlediler. Son olarak da ‘‘ 12 Öfkeli Adam’’ adlı bir tiyatro oyunu sahnelediler. Hakan Dülger ‘‘Hayat omurilik felciyle sona ermez. Hayatı yaşamayı bildikten sonra hayat her koşulda güzel. Öyleyse sakın pes etmeyin’’ diyor.
50 BİN FELÇLİ VAR
Omurilik beyin kökünden kuyruk sokumuna kadar uzanıyor. Organların hareket ve his faaliyetleri omurilik tarafından yaptırılıyor. Omurilik, bir hastalık ya da travma sonucu baskıya uğrarsa, işlevini yitirebiliyor. Omuriliğin zedelenmesi zedelenen seviyenin altında kayba yol açıyor. Boyun bölgesindeki zedelenmeler genellikle el ve bacak fonksiyonlarında kayba yol açıyor. Göğüs hizasındaki zedelenmelerde ise göğüs ve bacak fonksiyonları etkileniyor. Bu durumdaki çoğu hasta tekerlekli sandalye kullanıyor. Bu felç, kazalar, kurşun yaralanması, mikrobik hastalıklar sonucu oluyor. Türkiye'de 50 bin omurilik felçlisi var. Kaza geçirenlerin yüzde 82'sini erkekler, yüzde 18'ini kadınlar oluşturuyor. Kazaların nedenleri korkutucu: Motor kazaları yüzde 44, düşme yüzde 24, deniz kazaları yüzde 22, diğer yüzde 10.
TEDAVİSİ MÜMKÜN MÜ?
Omurilik felcinde henüz tam bir tedavi yok. Steroid ilaçlar kaza sonrasında oluşan ikinci zedelenmeyi azaltıyor. Tedavi alanında kök hücre çalışmaları yeni ufuklar açıyor. Yeni bir cihaz da deneme aşamasında. Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi FDA tarafından onaylanan cihaz insanlarda denenecek. Bu yöntemde, omurilikte problemin olduğu bölgeye zayıf bir elektrik alanı yaratan bir cihaz yerleştiriliyor. Böylece sakat bölgedeki sinirlerin yeniden gelişmesi sağlanıyor. Yöntem başarılı olursa, omurilik sakatlıklarından kaynaklanan felçlerin tedavisi sağlanabilecek.
TEKERLEKLİ SANDALYEYE YER AÇIN
Omurilik felçlilerinin tek istediği hayatın tekerlekli sandalye için kolaylaştırılması. Bunun için milyarlar gerekmiyor. Örneğin, büyükşehir belediyelerinin sakatlar için aldığı otobüslere hiç gerek yok. Otobüslerin kapılarında merdivenleri ikiye bölen demirlerin kaldırılmasıyla rahatça seyahat edebilecekler. Kaldırımlardaki rampaların düzenli olması da tekerlekli sandalyelerini kullanmalarını sağlayacak. Hayırseverlere de bir mesajları var: Her tekerlekli sandalye herkese uymuyor. Her rahatsızlığın ayrı bir cihazı var. Dağıtım esnasında buna dikkat edilmesi gerekiyor.