Güncelleme Tarihi:
Apple’ın kurucusu Steven Paul Jobs, dünyanın kişisel bilgisayarlar çağına girişini sağlayan kişiydi. 1976'da Kaliforniya'da kurduğu Apple şirketiyle kişisel bilgisayar sanayisini ve internet üzerinden dijital tüketim ve eğlence sektörünü tanımladı. Aynı zamanda tahmini 8.3 milyarlık servetiyle dünyanın en zengin insanlarından biri haline geldi.
Bazılarının "dünyayı değiştiren adam" dediği Jobs'ın hayat öyküsü de sıra dışı.
20’lerinde Joan Baez’le çıktı, 30’uncu yaş gününde Ella Fitzgerald şarkı söyledi. Dünya görüşü 60’lı yıllarda San Francisco Körfezi çevresinde etkili olan aykırı kültürlerden etkilendi.
SURİYELİ BİR BABANIN OĞLUYDU
Steven Paul Jobs, 24 Şubat 1955’te San Francisco’da doğdu. Biyolojik ebeveynleri Joanne Carole Schible ve siyaset bilimi profesörü olmak için Suriye’den ABD’ye gelen Abdülfettah Jandali’ydi.
Küçük yaştan itibaren elektroniğe ilgi duyan Jobs, çocukken fazla atılgan bir insandı. Toplamaya çalıştığı frekans sayacının bir parçasının eksik olduğunu fark ettiğinde Hewlett-Packard’ın kurucusu William Hewlett’ı aramaktan çekinmemişti.
Hewlett, kendisini arayan çocukla 20 dakika konuşmuş, istediği parçaları bir torba içinde toplamış ve en sonunda yaz için stajyerlik teklif etmişti.
BİR MAKALEDEN HAREKETLE
Lisedeyken, birlikte elektroniğe giriş dersi aldığı tanıştığı Wozniak, Berkeley’de öğrenciyken Esquire'da yer alan bir makaleden etkilenerek ücretsiz ve yasadışı telefon görüşmeleri yapmaya izin veren “mavi kutu”ları ürettiler ve 6 bin dolar kazandılar.
Reed College’ı ilk dönemin ardından bıraksa da, 18 ay boyunca okulda kalıp dersleri izlemeye devam etti. Yoksulluk dolayısıyla okuldan ayrılmak zorunda kaldığını ve o günleri Stanford Üniversitesi’nde yaptığı konuşmada anlatan Jobs, 1974’te Silikon Vadisi’ne döndü ve Atari’nin üretiminde teknisyen olarak yer aldı.
1975’ten itibaren ise o dönem HP’de mühendislik yapan Wozniak’la birlikte bir teknolojiseverler grubuna katıldı. Hatta Wozniak Apple I’i o gruptaki diğer arkadaşlarına hava yapmak için tasarlamıştı. Ancak bunun ticari bir ürün olabileceğine dair ilham veren kişi Jobs’tı.
APPLE’IN SERMAYESİ 1300 DOLARDI
O ve Wozniak 1976’da Apple’ı bin 300 dolar sermayeyle kurdu. İkili, 1977’de Apple II’yi bir bilgisayar fuarında tanıttı ve sansasyon yarattı. O yıl 2 milyon dolara tekabül eden satışlar şirketin halka açıldığı 1981’de 600 milyon dolara fırladı. 1983’te Fortune 500 listesine giren Apple, bu listeye en kısa sürede giren şirket oldu.
Apple III, Mayıs 1980’de piyasaya sürüldüğünde masaüstü bilgisayar piyasasının kontrolü amaçlanıyordu. IBM’in kişisel bilgisayarları 1981’e kadar piyasaya çıkmadı ancak Apple III’ün teknik sorunları dolayısıyla Jobs dikkatini Lisa isimli bir bilgisayar koduna yöneltti.
Jobs, 1979’da Xerox’un araştırma merkezini ziyaret ederek The Alto isimli deneysel kişisel bilgisayarı görme fırsatı bulmuştu. 1995’te Smithsonian’a verdiği mülakatta bunu bir “vahiy anı” olarak nitelendiren Jobs, “Grafik arayüzü gördükten 10 dakika sonra bütün bilgisayarların bir gün bu sistemle çalışacağını anlamıştım” dedi.
1981’de bir grup Apple mühendisini bir araya getirerek daha düşük maliyetli Macintosh’un yazım sürecini başlattı. Macintosh’lar Ocak 1984’te piyasaya çıktı, reklamın yönetmeni Ridley Scott, dönemin en büyük kişisel bilgisayar üreticisi IBM’i George Orwell’in 1984’ündeki Büyük Birader’e benzetti.
YUVADAN AYRILDI
Bir yıl sonra Jobs, Sculley’i Apple CEO’su olmaya ikna etti. Sculley’nin yardımıyla yeni modeller piyasaya süren Jobs, grafik kullanıcı arayüzünü ve bilgisayar yönetiminde fare kullanımını popülerleştirdi.
Lisa’nın ve Macintosh’un erken modellerinin başarısız olmasıyla, Jobs ve Sculley’nin arası açıldı. Yönetim kurulu Jobs’ın görevini elinden alırken bin 200 çalışan işten çıkarıldı. Jobs, 1985’te Apple’dan ayrıldı. Bu dönemde çevresindekilere, “Denizci olmaktansa korsan olmayı tercih ederim” demişti.
O yıl Eylül ayında NeXT Inc. isimli eğitim teknolojileriyle ilgilenen yeni bir şirket kuran Jobs’ın bu girişimine bir yıl sonra 20 milyon dolarlık bir yatırım yapıldı. Dahası Lucas’ın sahip olduğu Pixar’ı 10 milyon dolara satın alan Jobs’ın, oynadığı bu kumar, önceleri riskli görülse de sonradan başarısını kanıtladı. Walt Disney Pictures’la birlikte çektiği Toy Story’den 362 milyon dolar gişe geliri elde etti. Walt Disney 2006’da Pixar’ı 7.4 milyar dolara satın aldı. Böylece Jobs da, yüzde 7 ile şirketin en büyük hissedarı oldu.
İKİ BUÇUK YILDA 90 MİLYON iPHONE
Apple Haziran 2007’de iPhone satışlarına başladı. Jobs’ın hedefi piyasanın yüzde 1’i yani 10 milyon adetti. Toplam satış rakamları 11.6 milyon oldu.
Akıllı telefonlar piyasada çok yaygın olsa da iPhone çığ gibi büyüyen hayran kitlesiyle 2010’da 90 milyon satış rakamına ulaştı.
Kağıt üzerindeki maaşı 1 dolar olan Jobs’ın geliri, 2006 yılında Silikon Vadisi’nin en büyük skandalı oldu. Hakkında hisse yolsuzluğu iddiaları ortaya atıldı, ancak yapılan incelemelerin ardından Jobs’ın bundan bir kazancı olmadığı anlaşıldı ve hem resmen hem de kamuoyunun gözünde aklandı.
HEP AÇ KALDI, HEP BUDALA KALDI
Hastalığıyla ilgili haberler yayıldıkça, özellikle de CEO’luktan ayrıldığını açıkladığında, dünya Jobs’ın dehası ve başarısı önünde eğiliyordu. Hayranları Macworld’de verdiği “Stevenote” konuşmalarını dinleyebilmek için kapılarda kuyruk oluyordu.
Jobs’a Stanford’da hayat felsefesi sorulduğunda şöyle demişti: "Aç kal. Budala kal. Ben hep bunu istedim.”