Okur Temsilcisi'ne mektuplar

Atatürk’ün fotoÄŸrafıGEÇEN hafta bazı Hürriyet okurları, 10 Kasım’da 1’inci sayfada yer alan ve Atatürk’ü elinde büyük bir su bardağıyla gösteren fotoÄŸrafın kullanılmasına tepki gösterdiler.FotoÄŸrafın yayınlandığı 10 Kasım ÇarÅŸamba sabahı arayan Åžule Tuncer adlı okurumuz gözyaÅŸları içinde, ‘Size teessüf ederim. Åžuur altına bir mesaj mı vermek istiyorsunuz. Ata’nın milyonlarca güzel fotoÄŸrafı dururken, bu fotoÄŸrafı kullanacak gün bugün müydü?’ diye sordu.Ä°hsan MursaloÄŸlu, ‘Elinde bir bardak ve bardakta beyaz bir içecek. BaÅŸka bir ÅŸey söylemiyor, yorumu size bırakıyorum’ dedi. MursaloÄŸlu, 10 Kasım haberinin zemininde kullanılan rengi de eleÅŸtirdi. Yalçın UlutaÅŸ da benzer eleÅŸtirilerde bulundu. Prof. Dr. Galip Karagözlü ise ‘Bu fotoÄŸraf bazı çevrelere koz olarak verildi. Bunu size yakıştıramadım’ dedi.NEREDE ÇEKÄ°LDÄ°?Öncelikle bu fotoÄŸrafın nerede ve ne zaman çekildiÄŸini araÅŸtırdım. Ä°zmirli fotoÄŸraf sanatçısı AteÅŸ Akkor, fotoÄŸrafın 1939’da çıkan ‘FotoÄŸraflarla Atatürk’ kitabında yayınlandığını, Atatürk’ün elinde ayran bulunduÄŸunu söyledi. FotoÄŸrafı günümüz olanaklarıyla renklendiren Akkor’un verdiÄŸi bilgiye göre, kitapta yer alan fotoÄŸraflar için önsözde şöyle deniliyor:‘Bu albümü vücuda getiren resimler, Ä°stanbul’da gazete fotoÄŸrafçıları Cemal Göral, Faik Åženol, Hilmi Åžahenk ve Selahattin Giz tarafından çekilmiÅŸ ve Cumhuriyet tabı müesseseleri tarafından tertip ve 12 Kanun 1939 tarihinde neÅŸredilmiÅŸtir.’Akkor, kitapta yer alan fotoÄŸrafın bir örneÄŸini de ulaÅŸtırdı. FotoÄŸraf kitapta, ÅŸu fotoÄŸrafaltıyla yayınlanmış:‘1931, Atatürk çiftliÄŸin senei devriyesinde Yunus Nadi ile birlikte ayran içiyorlar.’AteÅŸ Akkor, fotoÄŸrafta en saÄŸda görülen kiÅŸinin de Atatürk’ün sofracıbaşısı Ä°brahim Erguvan olduÄŸunu, geçen yıl 102 yaşında öldüğünü anlattı.AYNI ENDÄ°ÅžE VARDIAteÅŸ Akkor, tecrübeli bir fotoÄŸraf sanatçısı olarak ÅŸunları da söyledi:‘Ben iyi bir fotoÄŸrafçıyım. Bu fotoÄŸrafta ışık arkadan geliyor. Atatürk’ün sırtında ışık var. Böyle bir ışıkta, ayran dolu bardaklar böyle lebalep dolu görülemezler. Plastik bardak böyle bir görüntü verebilir; ama o da o yıllarda yoktu. Muhtemelen o yıllarda kitap basılırken de, bardakların rakı olduÄŸu düşünülmesin diye, fotoÄŸrafta bir oynama yapılmış. O yıllarda rötuÅŸ imkánı yoktu, aptek yapılırdı. Sanıyorum bardakları aptekle böyle beyaz hale getirmiÅŸler. Neticede Atatürk açık havada herkesin üzerinde paltoyla rakı içecek biri deÄŸildi.’FotoÄŸraf kullanımı, gazetecilikte hep tartışılagelen bir konu. Ancak etik açıdan, fotoÄŸrafların fotomontaj yapılmadan, olduÄŸu gibi kullanılması gerekir. Ayrıca fotoÄŸraflar hakkında fotoÄŸrafaltlarıyla ek bilgi verilmesi de çok iyi olur.Bu olayda da, fotoÄŸrafla birlikte ilk gün bu bilgiler verilebilse, okurların tepkisi farklı olabilirdi.Devam eden davanın haberi yapılır mı?PAZAR ekinizde daha önce de birçok gazeteye konu olan E.O.Ç. davasıyla ilgili yazınızı okudum. Bu haber diÄŸer haberlere göre daha ılımlıydı. Davası süren bir gencin Amerika’da suçsuz bulunmasına karşın Türkiye’de davası hálá tamamlanmamışken haber malzemesi yapılmasını anlayamıyorum. Özellikle bu gencin geleceÄŸi söz konusuysa...Olayın aslını bilen biri olarak Hürriyet’in gerçek suçluları, hatta E.O.Ç.’nin yaÅŸadıklarını araÅŸtırmasını beklerdim.Irmak TANIRirmaktanir@yahoo.comTEMSÄ°LCÄ°NÄ°N NOTU: Aynı haber için, okurumuz Rıfat N. Bali de, ‘Haberde çok ciddi bir çeviri hatası mevcut. Yazıda öğrencinin ‘Politika MühendisliÄŸi’ bölümüne kayıtlı olduÄŸu yazılmış. Politika MühendisliÄŸi diye bir bilim dalı dünyada mevcut deÄŸil. Çeviren, karşılığı ‘siyaset bilimi’ olan ‘political science’ı politika mühendisliÄŸi olarak çevirdi sanıyorum. Böyleyse, yazıda yer alan ve Ä°ngilizce’den çevrilmiÅŸ bulunan polis ifadesinin ne kadar doÄŸru çevrildiÄŸine şüphe duyarım’ dedi.Öncelikle, davası tamamlanmadı diye yargılanan kiÅŸilerin mahkeme haberlerinin verilmemesi gibi bir durum söz konusu olamaz. Gazeteler, bir sanığın yakalanmasından mahkûm olmasına kadar her aÅŸamada, yaÅŸananları duyurmak durumundadırlar. Sanık yakalanırsa haberdir, dava açılırsa haberdir, yargılama aÅŸamaları yine haberdir. Çeviri konusundaki eleÅŸtiri için de, haberi yazan muhabir Bülent Ovacık şöyle dedi:‘Politika MühendisliÄŸi (Political Engineering) lisansüstünde (masters degree) uzmanlaÅŸma konusu olarak seçilebilmektedir. Olumlu anlamda siyaset mühendisliÄŸi, siyasi olanın teknik yanını yani kurumların verimli olarak dizayn edilmesini (designing political institutions) ele almaktadır. EleÅŸtirel anlamda ise toplumların ihtiyaçlarına ve sorunlarına teknokratik olarak cevap verilmesinin sakıncalarını konu edinmektedir. Sayın okuyucumuzun Ä°ngilizce’den çeviri konusunda endiÅŸe duymasına hiç gerek yok. Habere konu olan Emin Onur Çilek’in, St. Thomas Ãœniversitesi’nde okuduÄŸu bölüm kendi beyanıdır. Bu açıklamayı Türkçe yapmıştır.’Çinli balık Nemo8 Kasım tarihli gazetenizde çıkan ‘Çinli Nemo Güllük’te’ baÅŸlıklı haberde, söz konusu balığın bilimsel adı ‘Macroramphosidae’ olarak verilmiÅŸ. Oysa bu sözcük balığın adı deÄŸil, ait olduÄŸu familya (aile) adı. Bu enteresan balığın bilimsel adının, fotoÄŸrafından anlayabildiÄŸim kadarıyla ‘Macrorhamphosus Sscolopax’ olma olasılığı yüksektir. Prof. Dr. Mehmet K. ATATÃœR matatur@yahoo.com FotoÄŸrafta kaynakBASIN-Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü olarak 10 Kasım’da Atatürk’ün naaşının Ä°stanbul’dan Ankara’da Etnografya Müzesi’ne naklediliÅŸi sırasında çekilen orijinal renkli fotoÄŸrafları ilk kez internet sayfasında yayınladık. Bunlardan biri, 10 Kasım günü gazetenizde de yayınlandı, ancak kaynak belirtilmedi. Bunlar renkli orijinal diadır, renklendirme yapılmamıştır.Orhan TUNGHaber Dairesi BaÅŸkanı35 milyon dolarGEÇTİĞİMÄ°Z günlerde, Özal Baysal’ın 35 milyon doları zimmetine geçirip hapiste yatmasıyla ilgili bir haber yayınladınız. Yani 35 milyon doları tek başına zimmetine geçiren birini neredeyse masum ilan ediyorsunuz. Böyle bir yaklaşımı anlamak mümkün deÄŸil? Ä°nsaf! 35 milyon dolar yeterince büyük bir para deÄŸil mi? Bu nasıl bir habercilik ve gazetecilik yaklaşımıdır?Recep GÃœRÄ°fadedeki yanlışGeçtiÄŸimiz günlerde gazetenizde ‘Anne Katiline Töre Ä°ndirimi’ baÅŸlıklı bir haber çıktı. Haberde ‘Mardin Yüksekova Mezrası’nda yaÅŸayan Sakine Demir 13 yaşındayken 42 yaşındaki oÄŸlu Eyüp Günsel ile resmi nikáh olmadan evlendirildi’ ifadesinden, Sakine Demir 13 yaşında, 42 yaşında bir oÄŸlu var ve bununla evlendiriliyor anlamı çıkıyor. Haber ve yazılardaki anlam bozukluÄŸuna veya anlamsızlığa biraz daha özen göstermenizi rica ediyorum.Sare TURACIDoçentin okulu20 Ekim’de yayınlanan ‘İnanç Bir Tek Genle Açıklanamaz’ baÅŸlıklı haberde adı geçen Yrd. Doç. Dr. OÄŸuz Altıngöz, Hacettepe Ãœniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ve Genetik Anabilim Dalı öğretim üyesi olarak tanıtıldı. Kendisi, üniversitemiz tıp fakültesi öğretim üyesi olmadığı gibi, üniversitemizle hiçbir ilgisi de bulunmamaktadır. Ãœniversitemizle ilgili haberlerde bizden bilgi alınmasını rica ederim.Prof. Dr. Tunçalp ÖZGENHacettepe Ãœniversitesi RektörüTEMSÄ°LCÄ°NÄ°N NOTU: Haberi yazan muhabir, Doç. Altıngöz’ün 9 Eylül Ãœniversitesi’nde çalıştığını yazacağına yanlışlıkla Hacettepe yazdığını söyledi ve özür diledi.OKURLARDAN KISA KISAHAKAN ATEÅž Türk diline sahip çıkması gerekenlerin başında tabii ki medya geliyor. Hele Hürriyet gibi büyük bir gazetenin Türk diline daha titizlikle önem göstermesi gerektiÄŸine inanıyorum. Özellikle ünlü simalar, kullandıkları sözcüklerle dilimizi baltalıyor. Buna izin vermeyin.SAÄ°T TEMUR Gazetecilikte duayen olan ve adına ödüller verilen Burhan Felek için konulan 22. Burhan Felek Ödülleri’ni alanların haberini, bir hafta gecikmeyle küçücük verdiniz. Bu size yakışmadı. Ayrıca ben, yazarlarınızın özel yaÅŸamını okumak zorunda deÄŸilim.MEVLÃœT YÃœKSEL 9 Kasım tarihli gazetenizin sürmanÅŸetinde ‘satıldı’ kelimesi yanlış yazılmış. Lütfen dikkat.SABRÄ° ÇOKANGIN Meteoroloji bilgilerini içeren 3’üncü sayfadaki bölümün ilk sayfaya taşınmasının daha iyi olacağını düşünüyorum.Â