Okula alınan bilardo masası matematik fizik notlarını artırdı

Sevinç Atabay, 31 yıllık eğitimci. 27 yılını Milli Eğitim’in beyni olarak görülen Talim Terbiye’de müfredat ve kitap hazırlayarak geçirdi. Son 4 yıldır da Türk Eğitim Derneği’nde Genel Müdürlük yapıyor. Aynı zamanda farklı uygulamalarla dikkati çeken TED Ankara Koleji’nin genel müdürü.
Dünyadaki eğitimle ilgili gelişmeleri yakından takip eden, yeni yaklaşımları inceleyen Atabay’ın üç yıl önce bir makale dikkatini çekti. Makalede bilardonun eğitime katkıları anlatılıyor, çocukların zihinsel ve akademik yapısını geliştirdiğini ve matematikle, fiziğe ilgiyi artırdığına yönelik ipuçları veriyordu.
Sevinç Hoca, bu yazıyı okuduktan sonra milli bilardocu Onur Yıldırım’ı buldu. Yıldırım’ı matematik ve fizik öğretmenleriyle buluşturdu. Öğretmenlerden olumlu tekpi alınca kararını verdi. Hemen okula bir bilardo masası aldı. Gerçi kahve kültürü olarak bilinen bilardoyu okulun içine sokması diğer yöneticiler tarafından biraz garipsendi ama Sevinç Hanım’ın bunu pek de önemsemedi.

KIRMIZIYLA BEYAZ TOP ARASINDAKİ DAR AÇI

Sevinç Hanım, planını uygulamaya koydu. Rehberlik Servisi’nin belirlediği 20 öğrenciyle çalışmalar başladı. Okulun “pek hareketli ve pek afacan” öğrencileri teneffüslerde bilardo masasının başından ayrılmaz oldu. Bilardo hocası Onur Yıldırım, matematik ve fizik öğretmenleriyle ortaklaşa hazırladığı müfredata göre anlatmaya başladı: “Bakın çocuklar, beyaz topu atarsanız kırmızı topa çarparsa fizikteki momentum kanuna göre şöyle olur...” ya da “Yeşil topla beyaz topun oluşturduğu dar açıya bakın...”
Sevinç Hanım’ın planı tutmuştu. Bilardo masasında toplanan öğrenci sayısı her geçen gün arttı. Okulun haylazları bile bilardo salonunda kenarda sırasını beklemeyi, sessiz olmayı öğrendi. Planın arkasındaki gerçek hedef yavaş yavaş meyvesini verdi. Matematik ve fizik notları 2 olan öğrencilerin bu derslere ilgisi arttı, notlar da 5’e doğru çıkmaya başladı.

Bugün 30 olan öğrenci sayısı üç yılda 270’e, masa sayısı ikiye ve dahası akademik başarı yüzde 20’lerden 80-90’lara çıktı. Kız öğrenciler için de Sinem Kökten hocayla derse başlandı. TED’in diğer okulları da aynı sistemi uygulamak için sıraya girdi. TED Ereğli Okulları da hemen bir bilardo masası aldı. Şimdi iki okul daha sırada bekliyor. Bilardo Federasyonu da okuldaki bu değişimi görünce Milli Eğitim Bakanlığı’na başvurarak TED’i örnek gösterip, okullarda bilardo dersinin seçmeli ders olarak yapılmasını istedi.

Matematiği 2 olan çocuk 5 almaya başladı
Sevinç Atabay (TED Genel Müdürü)

31 yıllık eğitimciyim. Sınıf dışında öğrenme sürecinin daha etkili olduğunu düşünüyorum. TED Ankara Koleji zaten farklı uygulamaları olan bir okul. Herkes bilardonun kahvede oynandığını düşündüğünden okula bilardo masası konulması için yöneticileri ikna etmek zor oldu. İlk olarak başarısız, enerjisi fazla ve farklı kanallara yönelik öğrencileri seçtik. Hem enerjilerini doğru kullandık, hem de onların derse ilgilerini arttırdık. İçe dönük çocukla, liderlik rolü yüksek olanı aynı masa etrafında buluşturduk. Hızlı ve pratik düşünme, bir adım sonrasının planını yapma, göz ve el koordinasyonuyla kararlı vuruş yapma konusunda çok önemli başarı sağladılar. Akademik başarıları da çok arttı. Üç yıllık çalışma sonucunda bu derse katılanların geometri ve fizikte başarıları yüzde 80’lere yaklaştı. Matematiği 2 olan çocuğun 5 almaya başladığını gördük. Çünkü, o dersin masada uygulamasını görmüştü.

Ben pratiğini, öğretmenler teorisini gösteriyor
Onur Yıldırım (Bilardo milli takım oyuncusu, öğretmen)

2004’ten itibaren bilardo milli takımındayım. Üç yıldır Türkiye şampiyonuyum. Eylül’de uluslararası turnuvada şampiyon oldum. Okul bu projeyi isteyince çok heyecanlandım. Beden eğitimi, rehberlik birimleri ve matematik-fizik öğretmenleriyle işbirliği yaptım. Fizikteki çarpışmalar, aynalardaki yansımalar, enerji, açılar konularını hocalarla birlikte çalıştık, masa üzerinde çocuklara gösterdik. Öğrenciler bu konuları derste de görünce daha fazla ilgilenmeye başladı. Ben pratiği, onlar bilimsel kısmını gösteriyor. İlk yıl sportif faaliyet gibi başladı, şimdi bir kulüp çalışması.

Her sporun fizikle bağlantısı var
Yasin Güler (Fizik öğretmeni)

Her sporun bir şekilde fizikle bağlantısı var. Derslerde soyut, teorik kısımlarda söz ediyoruz. Öğrenci sıkılabiliyor. Ancak, anlattığımız konuların pratiğini bilardo masasında görünce etkileniyorlar. Örneğin masada topun çarptıktan sonra nereden döneceğini öğrenci optikte yansımalardan yararlanarak kestirebiliyor. Hızlı mı, yavaş mı vuracağını kestirmek için enerji konusunu bilmesi gerekiyor. Topların birbirine çarpmasında momentum kavramını öğreniyor. Derslerde söz ettiğimiz kavramları yaşayarak öğreniyor.

Dersime ilgi yüzde yüz arttı
Ahmet Duran (Matematik öğretmeni)

Bilardo sonsuz olasılıklı bir oyun. Bir topun bilardo masasında banda çarptıktan sonra tahmini nereye gideceğini geometrik kavramlarla açıklayabiliriz. Öğrenciler bunun çok faydasını gördü. Matematik soyut bir disiplin. Öğrenciler, gerçek hayattaki uygulamayı masada görünce derse ilgi de yüzde yüz arttı. Masayla matematik arasında bağlantı kuruyorlar.

ÖĞRENCİLER NE DİYOR?

Geometri dinlerken masayı gözümün önüne getiriyorum
Halil İbrahim Ensari (Lise 2)

Bilardoyu daha önce birkaç kez oynamıştım. Ama okulda eğitimini aldım. İçinde açılar, enerji, vuruşlar gibi konular olan farklı bir eğitim... Notlarım fena değildi. Ama matematiğim 3 iken 5’e çıktı. Şimdi geometri dersinde açıları dinlerken bilardo masasını gözümün önüne getiriyorum.

Kağıt kalemde bunalıyorduk, toplarla eğleniyoruz
Ekin Mutlu (Lise 3)

Bilardo bence bulmaca gibi. Ama geometriyle çok alakalı. Topun çarpış yerlerinden yönleneceği yeri tahmin etmeyi geometrik olarak zihninde düşünmeni sağlıyor. Kağıt kalemle uğraşınca bunalıyoruz. Oysa toplarla daha eğlenceli bir hal alıyor. Ayrıca derslerden bunalınca bilardoda stres atmak da çok keyifli. Derslerime çok artısı oldu. Geometri derslerinde 4’ün üstüne çıkamıyordum ama şimdi 5’ten aşağı inmiyorum.

Matematikte çok kötüydüm şimdi notum 5 üzerinden 4
Deniz Yalçın (Lise 3 )

Bilardo kesinlikle matematiksel zekayı geliştiriyor. 2 yıldır oynuyorum, çok katkısını gördüm. Matematiğim lise 1’de çok kötüydü. Şu an 5 üzerinden 4. Geometride dersleri dinlememe rağmen bilardodan sonra çok gelişti.

Bilardo oynarken rahatlıyorum özgüvenim de arttı
Berfu Öztoprak (16, lise 2)

Oynarken çok rahatlıyorum. Kafam doluyken ders çalışamıyorum. Bu sporla kendimi geliştirdim, özgüvenim arttı. Daha analitik düşünmeye başladım. Geometride ilk sınavımın sonucu 24’tü, son sınavda 79 oldu. Yani notlarımda ciddi yükselme var. Çalışmamın da payı var ama bilardonun bana büyük yardımı oldu.

Soruları top olarak görüyorum yanıtları ona göre veriyorum
Ender Ergüder (Lise 3)

Bilardoya lise ikinci sınıfta başladım. Matematiğim birinci sınıfta üç, fiziğim 4’tü. Şimdi her ikisi de 5. Sorulara bakarken onları top olarak düşünüp, yanıtları ona göre veriyorum. Bilardoda olay birkaç adım öncesini tahmin etmek, onu tahmin edip ona göre hareket yapmaktır. Ben bunu hayatıma da uyguladım. Bir sonraki kararlarımızı yapacaklarımızı düşünmeye başladım.