Obama, Polonyalıları çok kızdırdı
Güncelleme Tarihi:
ABD Başkanı Barack Obama, aralarında ünlü müzisyen Bob Dylan'ın da bulunduğu 13 kişiye topluma olan katkılarından dolayı Özgürlük Madalyası verdi. Ancak Obama'nın madalya takdimi sırasında Polonyalı savaş kahramanı Jan Karski'yi onurlandırırken, Yahudilerin katledildiği bir Nazi kampı için “Polonya ölüm kampı” ifadesini kullanması Varşova'nın sert tepkisine neden oldu.
Obama, Beyaz Saray'da düzenlenen törende Karski'yi takdimi sırasında, “Karski, 2. Dünya Savaşı'nın en karanlık günlerinde Polonyalıların direnişi için bir kurye vazifesi görmüştü. Düşman hatları arasındaki bir seyahatinden önce direniş savaşçıları ona, dev miktarlarda Yahudi'nin öldürülmekte olduğunu söylemiş ve yaşananları kendi gözleriyle görmesi için kendisini Varşova Gettosu ve bir Polonya ölüm kampına sokmuştu. Jan bu bilgiyi (dönemin) ABD Başkanı Franklin Roosevelt'e ileterek, Yahudi soykırımıyla ilgili ilk bilgiyi verenlerden ve dünyaya harekete geçme çağrısında bulunanlardan biri olmuştu” diye konuştu.
Obama'nın “Polonya ölüm kampı” ifadesi üzerine hemen tepkilerini ortaya koyan Polonyalılar, Obama'nın, konuşmasında “Polonya ölüm kampı” yerine, “Nazi işgali altında olan Polonya'daki Alman ölüm kampı” ifadesini kullanması gerektiğini belirtti.
"OBAMA'NIN DİLİ SÜRÇTÜ, ÜZGÜNÜZ"
Bu gelişme üzerine Beyaz Saray, yaptığı açıklamada Obama'nın “Polonya ölüm kampı” sözüyle, dilinin sürçtüğünü belirtti.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Tommy Vietor, “Başkan'ın dili sürçtü. Polonya'daki Nazi ölüm kamplarına atıf yapıyordu. Bu yanlış ifadeden dolayı üzüntü duyuyoruz. Bunun, zorbalık karşısında insan haysiyetinin tarafında duran Bay Karski ve bu cesur kişileri onurlandırmaya dönük açık niyete gölge düşürmemesi gerekir” ifadesini kullandı.
Beyaz Saray açıklamasında, Obama'nın Polonya'yı ziyareti sırasında Varşova Gettosu Anıtı'nı da ziyaret ettiği ve Polonyalıların 2. Dünya Savaşı sırasındaki cesaretinden defalarca söz ettiği hatırlatıldı.
İkinci Dünya Savaşı sırasında Polonya'nın Nazi işgaline karşı direniş hareketinde yer alan Karski, savaş sırasında Polonya'da yeraltı teşkilatında görevliyken, dış dünyaya Yahudi soykırımıyla ilgili gördüklerini ifşa etmesiyle biliniyor. Karski, 2000 yılında hayata gözlerini yummuştu.
POLONYA ÖZÜR BEKLİYOR
Polonya Başbakanı Donald Tusk Obama'nın sözlerinin tüm Polonyalıları incittiğini ifade ederken, Washington'dan "Üzgünüz" açıklamasının ötesinde bir yanıt beklediklerini söyledi.
Polonya Dışişleri Bakanı Radek Sikorski, Obama'nın sözlerini “cahillik ve yetersizlik” olarak niteledi.
Sikorski, sosyal paylaşım sitesi Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, Beyaz Saray'ın “bu korkunç hatadan” dolayı özür dilemesi gerektiğini ve Polonya Başbakanı Donald Tusk'un bugün konuyla ilgili açıklama yapacağını belirtti. Açıklamasında Sikorski, “Böylesine asil bir törenin, cahillik ve yetersizlikle gölgelenmesi yazık” ifadesini kullandı.
ABD ile Polonya arasında eğitim alanında ve kültürel ilişkileri güçlendirme ve Amerikalıların Polonya kültürü ve tarihini daha iyi anlamasına amaçlayan Kosciuszko Foundation adlı New York merkezli kuruluşun başkanı Alex Storozynski de, Obama'nın sözlerinin, tören sırasında Beyaz Saray'da bulunan Polonyalıları ve televizyonları başında töreni izleyenleri “şoka uğrattığını” kaydederek, “Eğer Karski bunu duysaydı utanırdı” dedi.
PERES ÖDÜLÜNÜ GELECEK AY ALACAK
ABD'de verilen en yüksek sivil nişan olan Özgürlük Madalyası, ABD'nin ulusal güvenliğine, dünya barışı ve kültürüne ve diğer önemli kamusal ve özel girişimlere katkıda bulunanlara takdim ediliyor.
Obama, Beyaz Saray'da düzenlenen ödül töreninde yaptığı konuşmada, bu yıl ödüle layık görülenlerin, “sözleri ve eylemleriyle topluma ilham verdiğini ve muazzam etkide bulunduğunu” belirterek “Bu kişileri ayrı kılan nokta, birçok kişi üzerinde bıraktıkları muazzam etki. Onlar, hayatlarımızı zenginleştirdiler ve daha iyi hale getirdiler” diye konuştu.
Beyaz Saray'daki törene İsrail Cumhurbaşkanı Peres katılmazken, Obama, Peres'e madalyasını, gelecek ay Washington'a düzenleyeceği ziyaret sırasında takdim edeceğini açıkladı.
ÖDÜLE LAYIK GÖRÜLENLERİN LİSTESİ
Özgürlük Madalyası ödülüne layık görülen 13 kişi şöyle sıralanıyor:
-ABD'nin ilk kadın dışişleri bakanı Madeleine Albright,
-İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres,
-Amerikalı müzisyen Bob Dylan,
-Dünya yörüngesinde turlayan ilk, uzaya gönderilen üçüncü Amerikalı astronot ve eski senatör John Glenn,
-Emekli ABD Yüksek Mahkemesi yargıcı John Paul Stevens,
-Alzheimer hastalığı yüzünden Tennessee kadın basketbol takımındaki 38 yıllık antrenörlük kariyerini bu yıl sonlandırmak zorunda kalan ve bu hastalığa karşı verilen mücadelede aktif rol üstlenen Pat Summitt,
-Nobel ödüllü yazar Toni Morrison,
-İkinci Dünya Savaşı sırasında Polonya'da yeraltı teşkilatında görevliyken, dış dünyaya Yahudi Soykırımı'yla ilgili gördüklerini ifşa eden Jan Karski,
-1960'lı yıllarda ABD Adalet Bakanlığı'nda medeni haklar konularına bakan kilit isimlerden biri olan John Doar,
-Çiçek hastalığını yok etmeye yönelik çabalara öncülük eden, ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi'nin eski direktörü William Foege,
-İzci Kızlar grubunun kurucusu, Amerikalı gençlik lideri Juliette Gordon Low,
-İkinci Dünya Savaşı sırasında ABD'deki Japonların yerlerinden edilmeleri ve kamplara gönderilmelerine karşı mücadele veren Gordon Hirabayashi,
-Medeni haklar savunucusu Dolores Huerta.