Obama Irak'tan geri çekilme tarihinde kararlı

ABD Başkanı Barack Obama Irak’taki askeri güçlerin bu yaz ülkeden çekileceğini açıkladığında, o zamana kadar Bağdat’ta yeni bir hükümetin göreve başlamış olacağı varsayımından hareket ediyordu. Aradan geçen 14 ayda bu varsayım çöktü ancak ABD’nin geri çekilme planında değişiklik olmadı.

On binlerce ABD askeri Irak’ta geri çekilmek için hazırlanıyor olsa da, Irak’ta seçim sonrası süreçte yaşanan olumsuz gelişmeler yeni bir hükümetin kurulmasının aylar sürebileceğini gösteriyor.

OBAMA TARİHTE DİRENİYOR

Irak’taki durum, başkanlık yarışında verdiği en büyük sözlerden biri ülkedeki savaşı bitirmek olan Obama için büyük bir sınav. Obama diğer başkanlık vaatlerinde esneklik gösterirken, Ağustos sonunda muharebe kuvvetlerini geri çekilmesi ve Aralık 2011 itibariyle de geri kalan 50 bin kişilik kuvvetin eve dönmesi planı, en değişmeyen politikası olarak görülüyor.

Belirlediği geri çekilme tarihine bağlı kalan Obama, askeri ve sivil danışmanların seçim sonrası Irak’ta istikrar sağlamak adına uzun dönem askeri birlik bulundurma önerisini geri çeviriyor. Aksine, Obama uzun süreden beri ABD’lilerin sorumluluğundaki idare ve güvenlik hususlarında Iraklıların öne çıktığını düşünüyor.

Obama’nın ulusal güvenlik danışmanlarından Ben Rhodes, planlarının değiştirilmeye ihtiyacı olmadığını ve El Kaide’nin Irak’taki liderlerinin öldürülmesinin “Iraklıların güvenlik sağlama kapasitesinin arttığının kanıtı olduğunu” belirtti.

Obama cephesinde ise, geri çekilme tarihinin değiştirilmesi hem lojistik, hem de politik nedenlerden sorun yaratabilir. Irak’tan geri çekilirken, Afganistan’a daha fazla asker yollayacak olan Obama askeri güçleri üzerinde baskı kurduğu gibi, partisinin içindeki solcu/liberal grupları da öfkelendirebilir.

POLİTİKACILAR HUZURSUZ

Ancak Obama’nın geri çekilme tarihini değiştirmemekte direnmesi, geçen yıl belirlenen politikanın hazırlanmasında etkili olan ABD’li eski yetkilileri endişelendiriyor. Orijinal plan, Aralık’ta yapılacak seçimlerin ardından en geç 60 gün içinde Irak’ta yeni hükümetin kurulmasını öngörüyordu. Tersine, seçimler Mart’ta yapılabildi ve oyları başa baş olan Başbakan Nuri El Maliki ile eski başbakan İyad Allawi arasında oy sayımı üzerinden yeni bir çatışma başlattı.

ABD’nin Irak eski büyükelçisi Ryan Crocker, Obama yönetiminin geri çekilme tarihini esnetmeyi düşünmesi gerektiğini belirtti. Maliki ve Allavi’nin elde ettiği oyların birbirine çok yakın olduğuna dikkat çeken Crocker, Ağustos ayında halen bir hükümet kurulamaması olasılığının söz konusu olduğunun altını çizdi.

Bush’un eski ulusal güvenlik danışmanlarından Meghan O’Sullivan da, geri çekilmek için Ağustos’un çok erken bir tarih olduğu görüşünde. O’Sullivan, tarihin Irak’taki gerginliğin azaldığı, daha esnek bir politik ortamın olduğu döneme çekilmesi taraftarı olduğunu ifade etti.

Obama yönetiminin Irak politikası üzerinde çalışmış olan iki eski yetkili, ertelenen seçimler ardından beliren tablo yüzünden ordunun 31 Ağustos sonrasında Kuzey Irak’ta 3 ile 5 bin kişilik muharebe kuvveti bulundurmak istediğini söyledi. İsimlerinin açıklanmasını istemeyen yetkililer Beyaz Saray’ın buna karşı olduğunu belirtti.

ORDU TARİHTEN MEMNUN

General Odierno’nun sözcüsü Tuğgeneral Stephen R. Lanza, Beyaz Saray’a resmi talepte bulunmadıklarını söyledi.

Geçtiğimiz hafta Fox News Sunday televizyon programına konuşan Odierno, Irak güçlerinin komutanı General David Petraeus ve büyükelçi Christopher Hill’in mevcut geri çekilme tarihinden memnun olduğunu ve bir aksilik olmadığı sürece 50 bin askerin 1 Eylül tarihinde geri çekileceğini umduğunu açıkladı.

General Petraeus ise, çekilme ardından geride kalacak güçlerin güvenliği sağlayacak büyüklükte olduğunu belirtti ve seçimlerde El Kaide’nin mezhep şiddetini yeniden tutuşturmaya yönelik girişimlerini şu ana kadar başarı göstermediğini belirtti.

Geçmişte Irak’ta daha fazla asker bulundurulmasını destekleyen ancak geçerli geri çekilme tarihinden memnun olan askeri analistlerden biri olan Michael O’Hanlon, ABD’nin daha fazla Irak’ta kalmasına neden olabilecek şeyin Maliki ile Allavi arasında karar vermeye çalışmak olabileceğini belirtti. O’Hanlon, bunun gereksiz olduğunu belirtirken, “Bir iç savaşta neden taraf seçmek isteyelim ki?” dedi.