Nükleer santral Cumhuriyet tarihinin en önemli yatırımı olcak
Güncelleme Tarihi:
ANKA
Oluşturulma Tarihi: Mart 24, 2008 17:09
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, nükleer santral ihalesinin Cumhuriyet tarihinin en önemli yatırımı olacağını söyledi.
Enerji Bakanlığı Müsteşar Vekili Selahattin Çimen, nükleer santralin kurulması için öncelikle üzerinde durulan Sinop’taki çalışmaların yetişmediğini, bu nedenle Akkuyu için ilana çıktıklarını belirtti. TETAŞ Genel Müdürü Hacı Duran Gökkaya, yarışmaya yerli ve yabancı yatırımcıların tüzel kişilik, iş ortaklığı veya konsorsiyum şeklinde katılabileceğini ifade ederken, yarışma neticesinde TETAŞ’a en düşük fiyatı teklif eden şirketin seçileceğini bildirdi.
Güler, Müsteşar Vekili Selahattin Çimen ve Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt Anonim Şirketi (TETAŞ) Genel Müdürü Hacı Duran Gökkaya ile birlikte, ilana çıkan nükleer santral yarışmasına ilişkin olarak basın toplantısı düzenledi. Nükleere ilişkin TAEK ölçütleri, yönetmelik ve şartnamenin yayınlandığını anımsatan Güler, altı ay sonra sonuçları almış olacaklarını kaydetti. Ülkenin geleceğine ilişkin çok önemli bir sürecin başladığını vurgulayan Güler, “Bu sefer Türk tipi, çok verimli bir modeli başlatıyoruz. Kamuya yük olmayacak, kamunun yatırım konusunda kasasından para çıkmayacak bir modeli başlatmış oluyoruz. Dev bir ekonomik yatırım. Cumhuriyet tarihinin en önemli yatırımı bu” diye konuştu. Milyarlarca euro tutarındaki nükleer yatırımı gerçekleştiğinde hem ucuz enerji elde etme imkanı olacağını hem de bir teknolojik eşiğin gerçekleştirileceğini vurgulayan Güler, “Sanayicimizin, ihracatçımızın, dar gelirli vatandaşlarımızın, turizmcimizin ihtiyacı olan ucuz elektriği nükleer santrallarla üretmiş olacağız. Böylece beş senedir çok ciddi bir şekilde, sabırla hazırladığımız elektrik üretim mimarimiz nükleer teknolojiyle önemli bir uygulamasını başlatmış olacak” dedi.
Alım garantisi bulunmasının kamuya yük yaratıp yaratmadığının sorulması üzerine Güler, “Kamuya yük olmaması, yatırım sürecindeki harcamalardır. Milyarlarca euroluk veya dolarlık yatırımı kamuya yaptırmamış oluyoruz, tamamıyla özel sektöre yaptırmış oluyoruz. Alım garantisi daha evvelki alım garantilerinden farklı. Daha önce fiyat baştan söyleniyordu, şimdi ise biz bir yarışma yapıyoruz. En ucuz teklifi verecek olanları yarıştırıyoruz, baştan rakamı söylemiyoruz. Buradaki teşvik niteliğindeki alım garantisidir” dedi.
Türkiye’nin nükleer teknolojisine sahip olmak zorunda olduğunu savunan Güler, artan petrol ve doğal gaz fiyatları ile küresel ısınmanın etkilerine karşı dünyanın nükleer enerjiye yöneldiğini iddia etti.
Akkuyu’da nükleer santrale karşı bir tepki olmadığını söyleyen Güler, tepki olursa da halkla ilişkiler çalışmaları ile konuya yaklaşacaklarını ifade etti. Güler, Anayasa Mahkemesi’nin Nükleer Kanunu’nda bulunan yabancı eleman çalıştırma maddesini iptal etmesinin sorulması üzerine, bu durumun ihaleyi etkilemediğini, ihtiyaç duyulursa gerekli düzenlemelerin de yapılacağını belirtti.
EMNİYET ÖNLEMİ ALINACAK
TETAŞ Genel Müdürü Hacı Duran Gökkaya, yarışmaya yerli ve yabancı yatırımcıların tüzel kişilik, iş ortaklığı veya konsorsiyum şeklinde katılabileceğini ifade etti. Yarışma neticesinde TETAŞ’a en uygun fiyatı teklif eden şirketin seçileceğini kaydeden Gökkaya, şu bilgileri verdi:
“Kurulacak santralın nominal toplam kurulu gücü 4 bin (artı eksi yüzde 25) MWe olacak. Yarışmayı kazanan şirketin teklif ettiği elektrik enerjisi miktarı TETAŞ tarafından 15 yıl süreyle satın alınacak. Satın alma kapsamı, 31 Aralık 2020 tarihinden önce ticari işletmeye giren ünitelerle sınırlı olacak ve 31 Aralık 2030’da sonlanacak. Santralın kurulacağı yerin kamu kurum ve kuruluşlarının mülkiyetinde bulunması halinde Bakanlar Kurulu Kararı ile bedelsiz olarak süresi belirmenmiş kullanma izni ve irtifak hakkı verilecek. Nükleer santral sahası dışında gerekli fiziksel koruma ve emniyet önlemleri alınacak.”
Santralın kurulacağı yerin Mersin Akkuyu olarak belirlendiğini kaydeden Gökkaya, son teklif verme tarihinin 24 Eylül 2008 saat 14.00 olarak belirlendiğini ifade etti. İhalede gerekli belgeler, TAEK ölçütlerine uyumu gösteren dokümanlar ve fiyat teklifi olmak üzere üç zarf alınacağını belirten Gökkaya, değerlendirme sürecini şöyle anlattı:
EN DÜŞÜK FİYAT KAZANACAK
“Tekliflerin değerlendirilmesi, teklif edilen yıllara sari aktif elektrik enerjisi birim satış fiyatları ile alıma esas üretim miktarlarının çarpımının net bugünkü değerlerinin toplamının, alıma esas üretim miktarlarının net bugünkü değerlerinin toplamına bölünmesi ile hesaplanan birim satış fiyatlarının karşılaştırılması esasına dayanacaktır. Bu bağlamda, değerlendirmeye esas indirgenmiş birim fiyatların en düşüğü bu yarışmada en uygun fiyat teklifi olarak kabul edilecektir. Bunların eşit olması halinde, teklif edilen üretim miktarı daha yüksek olan şirketin teklifi en uygun teklif olarak belirlenecektir. TETAŞ’ta oluşturulacak komisyon tarafından belirlenen en uygun teklif, gerekçeyi raporla birlikte yönetim kurulunun onayına sunulacaktır. Belirlenen en uygun teklif ve gerekçesini içeren değerlendirme raporu Bakanlar Kuruluna sunulmak üzere TETAŞ tarafından Bakanlığa intikal ettirilecektir. TETAŞ teklifinin Bakanlar Kurulunca uygun görülmesi halinde ilgili mevzuat çerçevesinde EPDK tarafından şirkete lisans verilmesini takiben uygun bulunan şirket ile TETAŞ arasında sözleşme imzalanacaktır.”
SİNOP YETİŞMEDİ
Enerji Bakanlığı Müsteşar Vekili Selahattin Çimen, nükleer santralin kurulması için öncelikle üzerinde durulan Sinop yerine Akkuyu için ilana çıkılmasını değerlendirirken, “Nükleer santralin kurulacağı yer için depremsellikten diğer çevre faktörlerine kadar çok geniş kapsamlı çalışmaların yapılması gerekiyor. Bunlar için çok uzun zaman gerekiyor. Sinop için başladığımız çalışma -ki Sinop sadece nükleer santral kurulması değil nükleer teknoloji merkezi olması yönünde de çalışmalarımız var- bu yarışmanın akabinde, diğer yarışmalarda hazır hale gelecek. Bu yarışma tekrar Sinop’a kaydırılmayacak” dedi .
Nükleer santralin ne zaman devreye alınacağına ilişkin soru üzerine Çimen, altı ay sonra santrali yapacak şirketin belirleneceğini, ardından Bakanlar Kurulu onayı, lisans alma gibi süreçlerin geleceğini ifade etti. Bu süreçler için zaman sınırı olmadığını belirten Çimen, “Bu süreçler bittikten sonra şirketin yapacağı projelendirme ve finansman için belli bir süre geçmesi gerekir. Öngörüde bulunmak mümkün değil firmaların yapacağı çalışmalara bağlı olduğu için. Ancak 15 yıl alım garantisinden firmalar tam olarak yararlanmak istiyorlarsa en azından 2015 yılı itibariyle devreye girecek şekilde plan ve programlarını yapmaları gerekiyor” diye konuştu.
Güler, Müsteşar Vekili Selahattin Çimen ve Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt Anonim Şirketi (TETAŞ) Genel Müdürü Hacı Duran Gökkaya ile birlikte, ilana çıkan nükleer santral yarışmasına ilişkin olarak basın toplantısı düzenledi. Nükleere ilişkin TAEK ölçütleri, yönetmelik ve şartnamenin yayınlandığını anımsatan Güler, altı ay sonra sonuçları almış olacaklarını kaydetti. Ülkenin geleceğine ilişkin çok önemli bir sürecin başladığını vurgulayan Güler, “Bu sefer Türk tipi, çok verimli bir modeli başlatıyoruz. Kamuya yük olmayacak, kamunun yatırım konusunda kasasından para çıkmayacak bir modeli başlatmış oluyoruz. Dev bir ekonomik yatırım. Cumhuriyet tarihinin en önemli yatırımı bu” diye konuştu. Milyarlarca euro tutarındaki nükleer yatırımı gerçekleştiğinde hem ucuz enerji elde etme imkanı olacağını hem de bir teknolojik eşiğin gerçekleştirileceğini vurgulayan Güler, “Sanayicimizin, ihracatçımızın, dar gelirli vatandaşlarımızın, turizmcimizin ihtiyacı olan ucuz elektriği nükleer santrallarla üretmiş olacağız. Böylece beş senedir çok ciddi bir şekilde, sabırla hazırladığımız elektrik üretim mimarimiz nükleer teknolojiyle önemli bir uygulamasını başlatmış olacak” dedi.
Alım garantisi bulunmasının kamuya yük yaratıp yaratmadığının sorulması üzerine Güler, “Kamuya yük olmaması, yatırım sürecindeki harcamalardır. Milyarlarca euroluk veya dolarlık yatırımı kamuya yaptırmamış oluyoruz, tamamıyla özel sektöre yaptırmış oluyoruz. Alım garantisi daha evvelki alım garantilerinden farklı. Daha önce fiyat baştan söyleniyordu, şimdi ise biz bir yarışma yapıyoruz. En ucuz teklifi verecek olanları yarıştırıyoruz, baştan rakamı söylemiyoruz. Buradaki teşvik niteliğindeki alım garantisidir” dedi.
Türkiye’nin nükleer teknolojisine sahip olmak zorunda olduğunu savunan Güler, artan petrol ve doğal gaz fiyatları ile küresel ısınmanın etkilerine karşı dünyanın nükleer enerjiye yöneldiğini iddia etti.
Akkuyu’da nükleer santrale karşı bir tepki olmadığını söyleyen Güler, tepki olursa da halkla ilişkiler çalışmaları ile konuya yaklaşacaklarını ifade etti. Güler, Anayasa Mahkemesi’nin Nükleer Kanunu’nda bulunan yabancı eleman çalıştırma maddesini iptal etmesinin sorulması üzerine, bu durumun ihaleyi etkilemediğini, ihtiyaç duyulursa gerekli düzenlemelerin de yapılacağını belirtti.
EMNİYET ÖNLEMİ ALINACAK
TETAŞ Genel Müdürü Hacı Duran Gökkaya, yarışmaya yerli ve yabancı yatırımcıların tüzel kişilik, iş ortaklığı veya konsorsiyum şeklinde katılabileceğini ifade etti. Yarışma neticesinde TETAŞ’a en uygun fiyatı teklif eden şirketin seçileceğini kaydeden Gökkaya, şu bilgileri verdi:
“Kurulacak santralın nominal toplam kurulu gücü 4 bin (artı eksi yüzde 25) MWe olacak. Yarışmayı kazanan şirketin teklif ettiği elektrik enerjisi miktarı TETAŞ tarafından 15 yıl süreyle satın alınacak. Satın alma kapsamı, 31 Aralık 2020 tarihinden önce ticari işletmeye giren ünitelerle sınırlı olacak ve 31 Aralık 2030’da sonlanacak. Santralın kurulacağı yerin kamu kurum ve kuruluşlarının mülkiyetinde bulunması halinde Bakanlar Kurulu Kararı ile bedelsiz olarak süresi belirmenmiş kullanma izni ve irtifak hakkı verilecek. Nükleer santral sahası dışında gerekli fiziksel koruma ve emniyet önlemleri alınacak.”
Santralın kurulacağı yerin Mersin Akkuyu olarak belirlendiğini kaydeden Gökkaya, son teklif verme tarihinin 24 Eylül 2008 saat 14.00 olarak belirlendiğini ifade etti. İhalede gerekli belgeler, TAEK ölçütlerine uyumu gösteren dokümanlar ve fiyat teklifi olmak üzere üç zarf alınacağını belirten Gökkaya, değerlendirme sürecini şöyle anlattı:
EN DÜŞÜK FİYAT KAZANACAK
“Tekliflerin değerlendirilmesi, teklif edilen yıllara sari aktif elektrik enerjisi birim satış fiyatları ile alıma esas üretim miktarlarının çarpımının net bugünkü değerlerinin toplamının, alıma esas üretim miktarlarının net bugünkü değerlerinin toplamına bölünmesi ile hesaplanan birim satış fiyatlarının karşılaştırılması esasına dayanacaktır. Bu bağlamda, değerlendirmeye esas indirgenmiş birim fiyatların en düşüğü bu yarışmada en uygun fiyat teklifi olarak kabul edilecektir. Bunların eşit olması halinde, teklif edilen üretim miktarı daha yüksek olan şirketin teklifi en uygun teklif olarak belirlenecektir. TETAŞ’ta oluşturulacak komisyon tarafından belirlenen en uygun teklif, gerekçeyi raporla birlikte yönetim kurulunun onayına sunulacaktır. Belirlenen en uygun teklif ve gerekçesini içeren değerlendirme raporu Bakanlar Kuruluna sunulmak üzere TETAŞ tarafından Bakanlığa intikal ettirilecektir. TETAŞ teklifinin Bakanlar Kurulunca uygun görülmesi halinde ilgili mevzuat çerçevesinde EPDK tarafından şirkete lisans verilmesini takiben uygun bulunan şirket ile TETAŞ arasında sözleşme imzalanacaktır.”
SİNOP YETİŞMEDİ
Enerji Bakanlığı Müsteşar Vekili Selahattin Çimen, nükleer santralin kurulması için öncelikle üzerinde durulan Sinop yerine Akkuyu için ilana çıkılmasını değerlendirirken, “Nükleer santralin kurulacağı yer için depremsellikten diğer çevre faktörlerine kadar çok geniş kapsamlı çalışmaların yapılması gerekiyor. Bunlar için çok uzun zaman gerekiyor. Sinop için başladığımız çalışma -ki Sinop sadece nükleer santral kurulması değil nükleer teknoloji merkezi olması yönünde de çalışmalarımız var- bu yarışmanın akabinde, diğer yarışmalarda hazır hale gelecek. Bu yarışma tekrar Sinop’a kaydırılmayacak” dedi .
Nükleer santralin ne zaman devreye alınacağına ilişkin soru üzerine Çimen, altı ay sonra santrali yapacak şirketin belirleneceğini, ardından Bakanlar Kurulu onayı, lisans alma gibi süreçlerin geleceğini ifade etti. Bu süreçler için zaman sınırı olmadığını belirten Çimen, “Bu süreçler bittikten sonra şirketin yapacağı projelendirme ve finansman için belli bir süre geçmesi gerekir. Öngörüde bulunmak mümkün değil firmaların yapacağı çalışmalara bağlı olduğu için. Ancak 15 yıl alım garantisinden firmalar tam olarak yararlanmak istiyorlarsa en azından 2015 yılı itibariyle devreye girecek şekilde plan ve programlarını yapmaları gerekiyor” diye konuştu.