Not sistemi değişiyor

Talim ve Terbiye Kurulu Başkanı Prof. Dr. İrfan Erdoğan, yaptıkları düzenlemeyi, “liselerde sessiz devrim” diye niteledi.

Prof. Dr. Erdoğan, not sistemindeki değişikliği, bunun niçin gerçekleştirildiğini, yapılan düzenlemelerin ne anlama geldiğini, öğrencileri nasıl etkileyeceğini örnekler vererek “hürriyet com.tr”ye şöyle açıkladı:�

SINIF GEÇME NOTU VE MEZUNİYET PUANI

"Yeni not notlandırma sistemi (100’lük sistem) ile öğrencilerin sınıf geçmelerine esas olan mevzuat devam ediyor. Şöyle ki, öğrencinin herhangi bir dersteki 1. ve 2. dönemlere ait notu, o dönemlere ait yazılı, sözlü ve uygulamalı sınavlarla ve eğer varsa ödev ve projelerden aldığı puanların aritmetik ortalamasının alınmasıyla hesaplanıyordu. Bu yöntem devam edecek.

Bir örnekle açıklayacak olursak, matematik dersinde 1. dönem alınan puanların aritmetik ortalaması 25 olan öğrencinin matematik dersine ait 1. dönem notu “1”dir. Bu öğrencinin 2. dönemde matematikten alacağı puanların aritmetik ortalaması eğer 45 ise bu öğrencinin matematik dersi için 2. dönem notu da “2” olarak geçecek.

Öğrencinin yıl sonu notu ise eskiden olduğu gibi her iki dönemin notlarının toplamının ikiye bölünmesiyle elde edilen 1.5’in 2’ye tamamlanması ile elde edilen 2 olacak.

Saygı ÖZTÜRK sozturk@hurriyet.com.tr

MEZUNİYET PUANI

100’lük not sistemi ile gelen en önemli yenilik, mezuniyet notu yerine mezuniyet puanının esas alınacak olması. Böylece öğrencinin derslerinden aldığı 1. ve 2. dönem puanlarının aritmetik ortalaması ile yıl sonu puanı ve ağırlık puanı bulunacak, buradan 3 yıllık liselerde 9., 10. ve 11. sınıflara ait, 4 yıllık liselerde ise 9., 10., 11. ve 12. sınıflara ait yıl sonu başarı puanlarının aritmetik ortalamasından mezuniyet puanı hesaplanacak. Başka bir ifadeyle, diploma puanının tespitinde puanlar nota çevrilmeden, puan olarak değerlendirilecektir.

DAHA YÜKSEK PUAN HEDEFLENECEK

100’lük puan sistemine geçişle birlikte okul birincilerinin tespiti daha doğru ve kolay bir şekilde yapılabilecek.

100’lük sistemde alınan her puan anlamlı olacağı için öğrenciler, 5’lik sistemdeki gibi aldıkları puanla yetinmeleri bir tarafa, sürekli daha yüksek puanları almaya çalışacaklar.  Çünkü 100’lük sistemin gereği olarak sınıf geçmek bir tarafa, alınan her not anlamlı hale gelecek.

SAYISAL ARALIKLAR

5’lik not sisteminde, 85–100=5, 55–69=3, 45–54=2 gibi sayısal aralıklardan yola çıkılarak varılan sonuçlar öğrenci başarısını belirleyemiyordu. Aynı zamanda bu sistemdeki en küçük not artışı ya da azalışı da toplamda çok büyük farklılıklara neden olmaktaydı. Örneğin, 69 alan öğrencinin notu 3; 70 alan öğrencininki ise 4 olarak karneye geçiyordu. Aslında gösterilen performanslar arasındaki farkın çok az olmasına rağmen öğrencilerin 5’lik sisteme dönüştürülerek elde edilen notları arasındaki fark ise oldukça fazla.�

ÖĞRETMENİN TAKDİR HAKKINA SON

Sınıf geçme yönetmeliğinde yapılan değişikliklerden biri de dersin dönem sonu notu tespit edilirken öğretmenin aritmetik ortalamanın bir not fazlasını verebilme takdir hakkının ortadan kaldırılmasıdır.

Böylece, öğretmeni rahatlatarak takdir hakkının kullanımından dolayı yıpranmasının önlenmesi, öğrencilerin ve velilerin öğretmenin takdir hakkını kullanırken gerçekçi davranıp davranmadığı hususunda oluşabilecek kuşkularının giderilmesi ve sübjektif olması da mümkün olabilecek bir uygulama kaldırılmış oldu.

ÇARPICI FARK

Yüzlük not sistemi, 5’lik not sistemine göre yükseköğretime geçiş için kullanılan Ağırlıklı Ortaöğretim Başarı Puanlarının (AOÖBP) hesaplanmasında da çok çarpıcı farklılıklar ortaya koyuyor. 5’lik not sistemine ve 100’lük puan sistemine göre AOÖBP’larına yansıyan farkı şu şekilde örnekleyebiliriz:

ÖSS’DE 5 PUAN ETKİLİYOR
 
Bir okulda iki öğrencinin 5’lik sistemdeki diploma notlarını 5,00 olarak varsayalım. Her iki öğrencinin AOÖBP’si 80,000’dır. Ancak 100’lük sistemde birinci öğrencinin diploma puanı 100, ikinci öğrencininki ise 85 olduğunu varsayarsak birinci öğrencinin AOÖBP’si 80,000; ikinci öğrencininki ise 76,591 olarak hesaplanmaktadır. Aynı şekilde 5’lik sistemde diploma notları 2,00 olan iki öğrencinin AOBP’leri 51,087 oluyordu. 100’lük sistemde ise birinci öğrencinin diploma puanı 54,99, ikinci öğrencinin 45,00 ise AOBP’leri birinci öğrenci için 56, 694, ikinci öğrenci için ise 51, 087 olarak hesaplanmaktadır. Görüldüğü gibi fark 4-5 puana kadar çıkıyor.

İKİ KULVAR VAR

Değişiklikleri özetleyecek olursak, önümüzde iki kulvar var. Bunlardan birisi yılsonu başarısının tespiti, diğeri ise diploma puanı ve okul birincilerinin tespitidir. Öğrencinin yılsonu başarısının belirlenmesinde eski yöntem aynen korunuyor. Örneğin eskiden öğrenci bir dersten notu 24,50 – 24,99 olduğunda 25 olarak değerlendiriliyordu ve not olarak 1 veriliyordu. Bu hesaplamada bir değişiklik olmadı. Bu öğrencinin dönem notu yine 1’dir. Ancak dönem puanında bir değişiklik yapılmaz. Öğrencinin dönem puanı 24,50 ise yine 24,50; 24,99 ise yine 24,99 olarak kalacak.

MAĞDUR EDİLMEYECEK

Esas önemli değişiklik, diploma puanı ve okul birincilerinin belirlenmesi konusunda oldu. Burada belirsizlik olduğu düşünülen konu şu anda lise 3. sınıfta okuyan öğrencilerin son iki senede 5’ lik sisteme göre hesaplanmış yılsonu notlarının 100’lük sisteme nasıl dönüştürüleceği. Hazırlanan yönetmeliğe geçici bir madde eklendi. Bu madde yapılacak olan bu dönüştürme işleminin nasıl olacağını açıklıyor.

ESKİ MEZUNLAR

ÖSYM daha önceki yıllarda 5’lik sistemdeki notları 10’luk sisteme çevirirken bir formül kullanmıştı. Biz de 5’lik sistemdeki notları 100’lük sisteme dönüştürürken bu formülü kullanacağız. Böylece öğrencilerin geçen yıllarda alınan notları ve hakları aynen korunacak. Herkes yerini aynen muhafaza edecek, kimse kimsenin önüne geçemeyecek. Çünkü aynı formül herkes için kullanılacağından herkesin sırası aynı kalacak. Eski mezunlarının notlarının nasıl dönüştürüleceği ile de ÖSYM ilgilenecek ve hiç kimsenin mağdur edilmeyeceği bir hesaplama ile bu dönüşümü gerçekleştirecek..
 
İLKÖĞRETİMDE DE GEÇİLECEK

100’lük not sisteminin önümüzdeki yıllarda ilköğretim okullarında da uygulanmaya konması düşünebilir. Böylece, 'Ortaöğretim Kurumlar Sınavı (OKS) kaldıralım,  ama yerine ne koyacağız' sorusunun cevabı da bir ölçüde bulunmuş olacak. 100’lük sisteme göre on binlerce öğrencinin aynı not ortalamasına sahip olması sorunu ortadan kalkmış olacak. Belki aynı okulda aynı ortalamaya sahip iki öğrenci bile olmayacak. Böylece liselere geçişte, OKS sınavının yerini okul başarı puanına göre yapılan bir yerleştirme alabilecektir.

ADALETİ SAĞLAYACAK

100’lük puan sistemini, eğitim ve öğretimimizin geliştirilmesi için son derece işlevsel bir değişim örneği olarak görmek gerekir. Bu değişimin, öğrencileri mağdur etmeden, sistemin akışını tıkamadan daha başarılı olma yolunda çocuklarımızı teşvik eden, öğretmenlerimizi rahatlatan, üniversiteye girişte gerçek anlamda adaleti sağlayan bir devrim olduğunu söylemek abartı olmaz. Eğitimde uzun zamandır böyle yalın, sessiz, herkesin benimsediği bir devrim ilk kez gerçekleşiyor. Bu yönüyle de 100’lük puan sisteminin, eğitimde gerçekleştirilmeye çalışılan çoğu kez de nesnel sonuçlar getirmeyen ve bir karmaşa yaratan değişim projeleri için de örnek teşkil edeceği söylenebilir."

Talim ve terbiye Kurulu Başkanı Prof. Dr. Erdoğan, yeni sisteme ilişkin milli eğitim müdürlüklerine ayrıntılı bir genelge gönderdiklerini de sözlerine ekledi.