Güncelleme Tarihi:
Nobel Edebiyat Ödülü verilen ilk Türk yazarı olan Orhan Pamuk 1952'de İstanbul'da doğdu. “Cevdet Bey ve Oğulları” ve “Kara Kitap” romanlarında anlattığına benzer kalabalık bir ailede, Nişantaşı'nda büyüdü.
Otobiyografik kitabı “İstanbul”da anlattığı gibi, çocukluğundan 22 yaşına kadar yoğun bir şekilde resim yaparak ve ileride ressam olacağını düşleyerek yaşadı.
Liseyi İstanbul'da Robert College'de okudu. İstanbul Teknik Üniversitesinde üç yıl mimarlık okuduktan sonra, mimar ve ressam olmayacağına karar verip okulu bıraktı.
İstanbul Üniversitesinde gazetecilik okuyan ama bu işi de hiç yapmayan Pamuk, 23 yaşından sonra romancı olmaya karar verdi.
Pamuk'un ilk romanı “Cevdet Bey ve Oğulları” 1982'de yayımlandı. İstanbullu, zengin ve Pamuk gibi Nişantaşı'nda yaşayan bir ailenin üç kuşaklık hikâyesi olan bu roman “Orhan Kemal” ve “Milliyet Roman Ödülleri”ni aldı.
Pamuk ertesi yıl “Sessiz Ev” adlı romanını yayımladı ve bu kitabın Fransızca çevirisiyle 1991'de “Prix de la Decouverte Europeene”i kazandı.
Venedikli bir köle ile bir Osmanlı alimi arasındaki gerilimi ve dostluğu anlatan romanı “Beyaz Kale” (1985), 1990'dan sonra başta İngilizce olmak üzere pek çok dilde yayımlanarak Pamuk'a uluslararası ününü sağlayan ilk romanı oldu.
"PRİX FRANCE CULTURE ÖDÜLÜ”NÜ KAZANMIŞTI
Orhan Pamuk, 1985-1988 yılları arasında New York'ta Columbia Üniversitesinde ”misafir alim” olarak bulundu.
Büyük bir çoğunluğunu burada yazdığı, İstanbul'un sokaklarını, geçmişini, kimyasını ve dokusunu, kayıp eşini arayan bir avukat aracılığıyla anlatan “Kara Kitap”, 1990'da Türkiye'de yayımladı. Fransızca çevirisiyle “Prix France Culture Ödülü”nü kazanan Pamuk, bu romanla ününü hem Türkiye'de hem de yurt dışında artırdı.
Pamuk'un 1991 yılında “Kara Kitap”taki bir sayfalık hikayeden senaryolaştırdığı “Gizli Yüz” filme çekildi.
Orhan Pamuk'un 1994'te Türkiye'de yayımlanan, esrarengiz bir kitaptan etkilenen üniversiteli bir genci hikâye ettiği “Yeni Hayat” adlı romanı en çok okunan kitaplarından biri oldu.
“BENİM ADIM KIRMIZI”
Pamuk'un Osmanlı ve İran nakkaşlarını, batı dışındaki dünyanın görme ve resmetme biçimlerini bir aşk ve aile romanının entrikasıyla hikâye ettiği “Benim Adım Kırmızı” adlı romanı 1998'de yayımladı.
Orhan Pamuk, bu kitapla Fransa'da “Prix Du Meilleur Livre Etranger”, İtalya'da “Grinzane Cavour” (2002) ve İrlanda'da “International Impac-Dublin” (2003) ödüllerini kazandı.
Yurt içinde ve yurt dışında çeşitli gazete ve dergilere yazdığı edebi, kültürel makaleler ve kendi not defterlerinden oluşturduğu geniş bir seçmeyi 1999 yılında “Öteki Renkler” adıyla yayımlayan Pamuk, “İlk ve son siyasi romanım” dediği “Kar” adlı kitabını 2002'de yayımladı.
“Kar” kitabı New York Times Book Review tarafından 2004 yılının en iyi 10 kitabından biri seçilen Pamuk'un 2003 yılında yayımladığı son kitabının adı ”İstanbul”.
Alman Yayıncılar Birliği tarafından 1950 yılından beri verilmekte olan, Almanya'nın kültür alanındaki en seçkin ödülü olarak kabul edilen “Barış Ödülü” 2005'te Orhan Pamuk'a verildi. Aynı yıl, Fransa'da her yıl en iyi yabancı romana verilen “Le Prix Medicis Etranger”i Orhan Pamuk'un “Kar” adlı romanı aldı.
1982'DEN BU YANA NOBEL KAZANAN EDEBİYATÇILAR
Nobel Edebiyat ödülünü 1982'den bu yana kazananların listesi şöyle:
2006: Orhan Pamuk (Türkiye)
2005: Harold Pinter (İngiltere)
2004: Elfriede Jelinek (Avusturya)
2003: John Maxwell Coetzee (Güney Afrika)
2002: İmre Kertesz (Macaristan)
2001: V.S. Naipaul (İngiltere)
2000: Gao Şingcian (Çin)
1999: Günter Grass (Almanya)
1998: Jose Saramago (Portekiz)
1997: Dario Fo (İtalya)
1996: Wislawa Szymborska (Polonya)
1995: Seamus Heaney (İrlanda)
1994: Kenzaburo Oe (Japonya)
1993: Toni Morrison (ABD)
1992: Derek Walcott (St. Lucia)
1991: Nadine Gordimer (Güney Afrika)
1990: Octavio Paz (Meksika)
1989: Camilo Jose Cela (İspanya)
1988: Necib Mahfuz (Mısır)
1987: Joseph Brodsky (ABD)
1986: Wole Soyinka (Nijerya)
1985: Claude Simon (Fransa)
1984: Jaroslav Seifert (Çekoslovakya)
1983: William Golding (İngiltere)
1982: Gabriel Garcia Marquez (Kolombiya)