Nihai hedef Türk üssü olmalı

Antarktika seferinin amacı neydi? 

Proje, Türk bilim insanlarının Antarktika’da araştırma yapmasını sağlamak ve kutuplar konusunda araştırmacı yetiştirmeyi amaçlıyor. Nihai hedefimizse ülkemizin üs kurması halinde bilimsel gücümüzle buna destek olmak. Bu konuda yeterli bilgi birikimine sahibiz ve istenmesi halinde bu bilgileri paylaşmaya hazırız.

Ne zamandan beri sefer planlanıyor?

Türkiye 1991’den beri Antarktika’da araştırma yapmak istiyor. 1995’te Antarktika Çevre Protokolü’nü imzaladı ama organize olamadı. Değişik üslere bizden önce giden Türkler var ama ilk kez Türkiye adına bu kadar geniş bir ekip çalıştı. Bilim tarihi açısından Türklerin ilk araştırma seferi.

Gemi kime aitti?

Komor Adaları bayraklı bir gemiydi. Ukraynalılarla birlikte gemiyi kiraladık. Arjartin-Ushuaia’dan yola çıktı ve Mar del Plata’da sefer bitti. Galindez adasındaki Ukraynalılara ait Vernadsky üssünde çalıştık. Ukraynalı bilim insanlarıyla ortak yaptığımız çalışmaları zaman içinde yayınlayacağız.

Gelen tepkiler nasıl oldu?

Sefer çok ilgi çekti. Anlıyoruz ki insanlarımız başarı arıyor. Terörden, zıtlaşmalardan bıkmış durumda herkes. İyi haberlere ihtiyaç var. Evrensel standartlarda bilgi üretmek konusundaki eksikliklerimiz belli. Üniversitelerimizde rekabet ve üretim ne yazık ki batı ülkeleri gibi değil. Buna rağmen çocuklarını okyanuslarda, kutuplarda araştırma yaptırmak isteyen en az 50 aileden mesaj aldım. Bu gelecek için çok sevindirici.

MÜSLÜMAN ÜSSÜ YOK

Hükümetten kimse aradı mı?

Hayır aramadı ama biz bilim insanlarıyız. Aramalarını beklemiyoruz. İşimizi yapıyoruz.

Antarktika Çevre Protokolü ne durumda?

Geçen yıl Meclis genel kuruluna kadar geldi sonra kadük oldu. Şimdi tekrar genel kurul gündeminde. Eğer kıtada üs kurulacaksa bir an önce Antarktika Çevre Protokolü’nü imzalamamız lazım. Protokol; bilim, barış ve işbirliği üzerine kurulu. Örneğin nükleer deneme, maden arama ve askeri manevralar yasak.

Kıtada kaç bilim üssü var?

Antarktika’da 29 ülkeye ait üs var. Kimisi bütün yıl kimisiyse sadece yazın hizmet veriyor. Bazı ülkeler 8 üsse sahip örneğin Şili. Arjantin 6 , Rusya 6. Toplam 100 kadar irili ufaklı üs var. Kimi ülkelerse tarihsel iddialarını güçlendirmek için üs kurdular. Ekvador, Peru, Uruguay, Hindistan, Çin, Bulgaristan vs. Avrupa ülkelerini hiç saymıyorum bile. Amerika, Japonya, Rusya zaten yerleşmiş durumda. Bunların çoğu zaten danışman ülkeler. Yani zamanı gelince Antarktika’nın geleceğine karar verecek ülkeler. Amerikan üssünde araştırma ve lojistik amaçlı 4 bin kişi var. Herhangi bir Müslüman ülkenin üssü yok.

Neden yok?

Birbirini boğazlamaktan bilimsel araştırmalara zaman kalmıyor herhalde! Bunun tek istisnası Türkiye Cumhuriyeti ve bunu da Mustafa Kemal’in yaptığı devrimlere borçlu olduğumuzu düşünüyorum. “Hayatta en hakiki mürşit ilimdir, fendir” diyen odur. Müslümanların bütün dünyada bilimde neden geri kaldığını bir özeleştiriyle sorgulaması lazım. Kitabımız “oku” diyor. O zaman “Neden Bulgaristan veya denizi olmayan Çek Cumhuriyeti’nin bu kıtada üssü var da neden hiçbir Müslüman ülkenin yok?” diye sorgulamamız gerekir. Ben Türkiye’nin yine bir istisna yaparak kıtada üs kuracağına inanıyorum.

ANTARKTİKA TÜRK EKİBİ

Prof. Dr. Bayram Öztürk, İstanbul Üniversitesi

Doç. Dr. Burcu Özsoy Çiçek, İstanbul Teknik Üniversitesi

Doç. Dr. Halim Aytekin Ergül, Kocaeli Üniversitesi

Prof. Dr. Şamil Aktaş, İstanbul Üniversitesi

Prof. Dr. Hasan Birol Çotuk, Marmara Üniversitesi

Doç. Dr. İzzet Noyan Yılmaz, İstanbul Üniversitesi

Doç. Dr. Mehmet Gökhan Halıcı, Erciyes Üniversitesi

Doç. Dr. Mehmet Akif Sarıkaya, İstanbul Teknik Üniversitesi

Dr. Sinan Mavruk, Çukurova Üniversitesi

Y. Doç. Dr. Mehmet Arda Tonay, İstanbul Üniversitesi

Dr. Bülent Gözcelioğlu, TÜBİTAK

Melike İdil Öz, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

Kapt. Özgün Oktar, İstanbul Teknik Üniversitesi