New York’u uyutmayan mega-tsunami korkusu

Bilim adamlarının senaryolarına Cumbre Vija Volkanı'nın infilak etmesi halinde, dünya en büyük tsunami faciasını yaÅŸayacak. 100 metreyi aÅŸan dev dalgalar ABD, Ä°ngiltere, Ä°spanya ve Portekiz sahillerini yutacak. Bütün büyük kentler, mega-tsunaminin yıkımına uÄŸrayacak.Kıyamet senaryosu, California Ãœniversitesi araÅŸtırmacılarından Steven Ward tarafından hazırlandı. Bilgisayar simulasyon programıyla Kanarya Takımadaları'ından La Palma Adası'ndaki Cumbre Vieja'nın faaliyete geçmesi halinde, dünyanın büyük tsunami faciasını yaÅŸayacağını açıkladı.Bilim adamlarına göre en son 1949 yılında harekete geçen Cumbre Vieja Yanardağı'nın saÄŸ bölümü gevÅŸek kayalıklardan oluÅŸuyor. YanardaÄŸ faaliyete geçtiÄŸi durumda bu gevÅŸek doku harekete geçip, okyanus zemininde yaklaşık 60 km'lik bir toprak kayması oluÅŸturacak. Bu da dipteki suları iterek dev dalgalar oluÅŸturacak. Dev dalgalar, ABD'deki tüm santralların altı ayda ürettiÄŸi enerjiye eÅŸit bir enerjiyle okyanus dibinde saatte ortalama 700 km hızla harekete geçecek.Ä°LK DARBE PORTEKÄ°Z'EÄ°lk dalganın oluÅŸmasından bir saat sonra dev dalgalar, Afrika'nın batısına, üç saat sonra 20 metre yüksekliÄŸinde dalgalar Ä°spanya ve Portekiz, altı saat sonra 14 metrelik dalgalar Ä°rlanda ve Ä°ngiltere'ye, 9 saat sonra ise 50 metrelik dalgalar Florida sahillerine ulaÅŸacak. Ve kimi zaman yüksekliÄŸi 100 metreye ulaÅŸan dev dalgalar oluÅŸacak. Bazı bölgelerde dalgalar 16 km kadar karadan içeri girecek.Tsunami'nin Florida ve New York'un alçak kesimlerini yerle bir etmesi bekleniyor. Azgın dalgalar önüne geleni yutup sürükleyecek. Ä°ngiltere'ye ulaÅŸacak dalgaların nisbeten küçük olmasına raÄŸmen sahilde oluÅŸturulan bentleri yıkabileceÄŸi belirtildi. DoÄŸal afetin Atlantik Okyanusu'nun iki yakasında da çok sayıda can kaybına ve trilyonlarca dolarlık zarara neden olabileceÄŸi vurgulandı.Bilim adamlarına göre bilgisayar programının ortaya koyduÄŸu bu felaket, yakın bir gelecekte her an gerçekleÅŸebilir. Cumbre Vieja en son 1949 yılında faaliyete geçti. Ä°statik bilgilere göre volkan, yüzyılda ortalama iki kez patlıyor. Ancak uzmanlar, büyük patlama öncesinde küçük sarsıntılarla volkanın, felaketi haber vereceÄŸini tahmin ediyorlar. Uzmanlar bu nedenle La Palma'ya daha iyi erken uyarı sistemi kurulması gerektiÄŸini söylüyorlar.Dev dalgalar, savaÅŸ gemisini karadan 3 kilometre içeri taşıdıPasifik Okyanusu'nun dibindeki volkanlar sık sık tsunamiye neden oluyor. Son 100 yılda Japonya, Hawai, Alaska, Åžili, Nikaragua ve Yeni Gine'de birçok tsunami meydana geldi ve binlerce insan öldü. En büyük tsunamilerin bazıları ÅŸunlar:En korkunç tsunami facilarından biri 1792 yılında Japonya'daki Unzen Volkanı'nın patlayıp okyanusa göçmesi üzerine yaÅŸandı. 100 metre yüksekliÄŸindeki dev dalgalar 15 bin kiÅŸinin ölümüne yol açtı.1868 yılında Peru'da yaÅŸanan tsunami faciasında 10 bin kiÅŸi öldü. Dalgalar bir Amerikan savaÅŸ gemisini karanın 3 km içerisine taşıdı.1883 yılında Endonezya'daki Krakatoa Volkanı'nın patlaması ve oluÅŸan tsunami sonucu Cava ve Sumatra Adaları'nda toplam 36 bin kiÅŸi hayatını kaybetti.1896 yılında derin sularda avlanan Japon balıkçılar avdan geri döndüklerinde evlerinin yerle bir olduÄŸunu gördüler. Deniz dibinden gelen dalga balıkçılara zarar vermemiÅŸ, ancak tsunami faciasında 26 bin kiÅŸi ölmüştü.Â