Nehre atılan Cezayirliler böyle anıldı

2012 seçimlerinde Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy’ye Sosyalist Parti’den rakip olması önceki akşam kesinleşen François Hollande, dün ilk iş olarak 50 yıl önce Paris katliamında ölen Cezayirlilerin anısına Seine Nehri’ne gül bırakmak oldu.

Resmen aday olduğu ilk günün sabahı Asniers kentine gelen Hollande, “Artık gerçekler söylenmeli. Pişman olmadan ya da birini suçlamadan. Olanları kabul etmek gerekir. Bugün bir Sosyalist olarak bunu yapıyorum. Yarın Cumhuriyet bunu yapmalı” dedi. Hollande, Fransa’daki Ermeni diasporasına da seçilmesi halinde soykırımı inkarı suç sayan yasayı geçirme sözü vermişti.

‘Katliamı tanıyın’

Hollande’ın 2012 seçimlerinde yarışacağı Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy ise ortalarda yoktu. İki hafta önce Ermenistan’ın başkenti Erivan’da soykırım anıtına çelenk bırakıp ‘Türkiye’ye soykırımı tanı’ çağrısında bulunan Sarkozy, kendi ülkesinde Cezayirlilerin anma etkinliklerini görmezden gledi. Sarkozy, Türkiye’ye soykırımı tanıması için kendi başkanlığının sonuna kadar süre tanımış, aksi halde inkâr yasasının raftan inebileceğini belirtmişti. Elysee Sarayı dün Hürriyet’e Sarkozy’nin resmi programında Cezayirli katliamının anılmasıyla ilgili bir planın olmadığını açıkladı.

Fransa’daki Cezayirliler dernekleri ise 17 Ekim 1961’deki Cezayir savaşını protesto eden yüzlerce Cezayirli’nin katledilerek Seine Nehri’ne atıldığı Paris Katliamı’nın 50’nci yılını çeşitli etkinliklerle andı. Fransa’da 70’i aşkın insan hakları örgütü ve siyasi partinin desteklediği ‘17 Ekim Kollektifi’ Paris’te düzenlediği gösteride, katliamın gizlenmesini protesto etti. Katliamın 50’nci yıldönümü nedeniyle Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy’ye verilmek üzere bir mektup hazırlayan 70 örgüt, “Katliamı tanı” çağrısında bulundu.

Cesetler Seine Nehri’ne atılmıştı

- 50 yıl önce Paris’te toplanan Cezayirli göçmenler, Cezayir Bağımsızlık Hareketi, FLN’nin çağrısı üzerine Cezayir Savaşı’na destek vermek üzere gösteri düzenlediler.
- Fransa’nın Cezayir’de yürüttüğü savaşa karşı eylemlerin arttığını gören Hükümet, gösteriye katılımı engellemek içn sokağa çıkma yasağı koydu. Bu yasağa rağmen Paris’teki gösteriye 30 binin üzerine göçmen ve onları destekleyen Fransız katıldı.
- Gösteri olaysız geçti, ancak Yahudileri toplayarak esir kampına gönderen Vichy Hükümeti’nin de mensubu olan Polis şefi Maurice Papon, güvenlik güçlerine ‘ateş açın’ emri verdi. Bunun üzerine sayısı bugün hâlâ bilinmeyen yüzlerce insan yaşamını yitirdi.
- Polis, öldürdüğü göstericilerin cesetlerini
Saint Michel Köprüsü üzerinden Seine Nehri’ne atarak, yalnızca 3 kişinin öldüğünü açıkladı.
Ancak cesetler nehirde su yüzüne çıkmaya başladı, sayıları 200’ü aştı.
- Hükümet baskısı nedeniyle gazeteler olaydan söz etmedi. Fransa, katliamı tarihçi Jean Luc Einaudi’nin 1980 yılında gerçekleri yazmasıyla tartışmaya başladı.
- Paris Belediye Başkanı Bertrand Delanoe,
Saint Michel Köprüsü’nün girişine bir anıt dikerek, 2001 yılından bu yana katliamı anıyor.

Sarkozy’ye ‘Özür dileyin’ çağrısı

Örgütler, Sarkozy’ye verilmek üzere bir de mektup yazdılar. Mektupta, “17 Ekim olaylarının 50’nci yılı Cezayir ve Fransız halklarının kardeşliği için önemli bir dönüm noktasıdır. 1995 yılında Cumhurbaşkanı Chirac, 1942’de Fransız polisinin Yahudilerin yakalanmasındaki rolünü tanımıştır. Sizden 17 Ekim katliamını resmi olarak tanımanızı ve özür dilemenizi bekliyoruz” denildi.