Şehir, 46 devletin liderleri için görülmemiş bir zapturapt altına alınırken, dünyanın gidişatından memnun olmayan 2 bin muhalif de tıpkı devlet başkanları gibi organize biçimde İstanbul’a gelmeye hazır.NATO ZİRVENikahlar bile iptal İstanbul 28-29 Haziran’da dünyanın en büyük askeri gücü NATO’nun liderler zirvesine ev sahipliği yapacak. ‘Kuzey Atlantik Konseyi (NAC) ve NATO ve Ortak Ülkeler Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’ne 46 ülkenin devlet ve hükümet başkanları, ikişer bakanları ve genelkurmay başkanları katılacak. Kent, zirveye tepeden tırnağa hazırlandı. Çiçekler ekildi, travesti barları kapatıldı, minibüsçülerin küfretmesi ve arabesk dinlemesi Valilik tarafından yasaklandı, ağaçlar dikildi, asfaltlar döküldü. Bazı otellerin dekorasyonu bile elden geçti. Lütfi Kırdar Kongre ve Sergi Sarayı’nda düzenlenecek zirveye 3 bin delege ve 3 bin 500 gazeteci katılacak. Zirve için 9 aydır çalışan Büyükelçi Umur Apaydın koordinasyonundaki 50 kişilik NATO Organizasyon Komitesi’nin harcaması 20 milyon doları bulacak. Üstelik belediye, ordu ve emniyetin harcamaları bu miktarın dışında. Kent, zirve boyunca 24 saat 2 Awacs uçağı tarafından korunacak. Boğaz’dan geçişler kontrol altına alınacak. Karada 30 bin jandarma ve polis görev yapacak. ZİRVE VADİSİ’NE ÖZEL HATCumhuriyet Caddesi, Taksim Gezi Parkı, İnönü Stadı, Küçükçiftlik Caddesi, Abdi İpekçi Caddesi, Valikonağı Caddesi arasında kalan ‘Zirve Vadisi’ bariyerlerle çevrilecek. Vadide delegeler haricinde 35 bin kişi görev yapacak. İstanbullular 0212-636 11 07’den başlayarak 0212-636 11 13’e kadar sıralı 7 telefondan bilgi alabilecek. Eytam, Abdi İpekçi ve Mim Kemal Öke Caddeleri Zirve Vadisi için ikinci güvenlik bölgesi olarak belirlendi. Buralarda oturan ve çalışanlar 26-30 Haziran arasında belli kontrol noktalarında kimliklerini göstererek girip çıkabilecek. TAKSİM’İ ZİRVEYE HAZIRLIYORTaksim’de başında şapka, gencecik bir kız her sabah, yoldan geçenlerin tuhaf bakışlarına aldırmadan elinde telsiz, işçilere emirler verip duruyor. Deniz Gürses (25) Trakya Üniversitesi Mimarlık Bölümü’nden mezun. Güçlü İnşaat’ta çalışıyor. On aydır Taksim’de çalışmaları yönetiyor. ‘Talimhane’yi on günde bitirdik’ diyerek çalışmaların hızının altını da çiziyor.Zirvenin lokantaları Borsa, Loft ve FeriyeZirvenin şarapları Sarafin Merlot, Sarafin Fume Blanc, Doluca Karma-Merlot BoğazkereBUSH’UN UÇAKLARI KARGODANATO zirvesine devlet ve hükümet başkanının her ikisinin de geleceği ülkeler gözönüne alındığında, İstanbul’un 55 lidere ev sahipliği yapması bekleniyor. Her ülkeden en az iki bakan ve genelkurmay başkanı ile NATO Genel Sekreteri ve 10 üst düzey NATO karargah görevlisi de zirvede bulunacak. ABD Başkanı Bush’un kullanacağı iki limuzin, zirveden birkaç gün önce kargo uçağıyla Türkiye’ye getirilecek. Delegelerin ulaşımı için henüz Türkiye’de satılmayan Audi A6 modelinin son versiyonu ve Volkswagen Transporter Kombi L tipi araç kullanılacak. Audi, zirve için 90 yeni A6’nın yanı sıra 52 tane A8 getirtti. Bunlardan zırhlı olan 13’ü devlet ya da hükümet başkanlarını taşıyacak. Diğer zırhlı otomobiller Almanya’daki Mercedes fabrikasından kiralandı. Liderleri koruyacak 400 kadın, 2 bin erkek polis tek tip elbise giyecek. Liderlere altışar otomobille eşlik edecek korumalar 244’ü sivil plakalı 456 araç kullanacak.Kapalıçarşı’nın lider eşlerinin ziyareti nedeniyle pazartesi 16.30’a kadar ziyarete kapatılması bekleniyor.Liderlere Siirt Kurtalan’da kök boya atölyelerde doğal boyayla renklendirilen ipeklerden dokunmuş 2.5 metrekarelik kilimler hediye edilecek.Delegasyon, vadi içinde kalan Swissotel, The Ritz Carlton, Çırağan, Ceylan Intercontinental, Conrad, Hilton, Divan, Hyatt Regency otellerinde, basın mensupları ise yaya yolu haline getirilen Talimhane’deki otellerde kalacak.AÇILIŞTA YEKTA KARA27 Haziran akşamı Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, konuk liderleri Dolmabahçe Sarayı’nda ağırlayacak. Başbakan Erdoğan’ın ev sahipliğinde 28 Haziran’da Topkapı Sarayı’ndaki gala gecesinde Yekta Kara’nın üç din müziğinden derlediği 45 dakikalık konser verilecek. Liderlerin eşleri 28 Haziran’da Hammam’da Cemil İpekçi’nin ‘Sahire’ defilesini izleyecekler. Askeri Müze’deki basın merkezinde NATO’nun müdahale gücü ve bilimsel çalışmalarla sivil hayata yaptığı katkıları gösteren iki ayrı sergi açılacak.Zirve katılımcısı 46 ülke gençlerinden oluşan Gençlik Zirvesi,
Koç Üniversitesi’nde yapılacak. Erdoğan ve bazı liderler gençlere seslenecek.NATO gemileri Dolmabahçe açıklarında demirleyerek, halkın ziyaretine açılacak. Türk yıldızları zirve dolayısıyla gösteri uçuşu yapacak.BASININ DA, DELEGENİN DE KÖYÜ VARZirvede 20 dilde çeviri yapılacak. Sadece İngilizce-Türkçe çeviriler için 15 çevirmen çalışacak.Harbiye’deki Askeri Müze, basın köyü haline getirildi. 1000 kişinin aynı anda çalışacağı bir salonda bilgisayarlar için her dile uygun klavyeler bulunacak.Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi’nin damı tamamen sökülerek, İstanbul ve Boğaz manzasının önünde röportaj noktaları hazırlandı. Tenteyle kapatılan damda 15, iç mekanda ise 10 röportaj noktası bulunacak.Lütfi Kırdar Uluslararası Kongre Merkezi’nin zemin katında ‘delegasyon köyü’ oluşturuldu. Her ülkeye bir ya da iki oda verilecek.Zirve için 2 bin telefon hattı, 200 plazma televizyon, 140 televizyon, 500 bilgisayar, hızlı internet erişimi, kapalı devre televizyon sistemi kurulacak. Zirvede ilk kez dijital ses ve tercüme sistemi kullanılacak. Teknik altyapı için 800 bin kilometre kablo kullanılırken, 5 bin kilovatsaat gücündeki trafolar kuruldu.GÜVENLİK ÜST DÜZEYDEZirvede İstanbul Emniyet Müdürlüğü’nden 16 bin 108, diğer illerden 7 bin 460, toplam 23 bin 568 polis görev yapacak. Yabancı dil bilen 230 polis de zirve çalışmalarına kaydırıldı. 150 olan keskin nişancı sayısı 500’e çıkarıldı. 50 seçkin patlayıcı uzmanı İstanbul’da toplanacak. Poliste görevli 24’ü sualtı patlayıcı kursu görmüş 107 balıkadam görev başında olacak.Bush ve Erdoğan’ın koruması için 15 motosiklet donatıldı. 4 patlayıcı imha robotu hazırlandı. Vadi bölgesinde yaşayan 282 bin kişi ve onlara ait 50 bin araç genel bilgi taraması yöntemiyle kayda alındı.Bush’un korunması için 1000 kişilik koruma ordusu kuruldu.Polise 450 yeni araç, 1200 motosiklet alındı. ABD’den 100 panzer için tanesi 2000 dolara roket mermisi işlemeyen lastikler satın alındı.Protesto gösterilerine karşı Jandarma yardıma roket ve bombalardan etkilenmeyen TOMA’larıyla geliyor.Emniyetin elindeki 5 Black Hawk helikopteri İstanbul’a kaydırılacak.Türkiye’ye giren yolcular pasaport kontrol kabinlerinin önündeki kameralara kaydediliyor. Çek basınına göre özel laboratuvarlarıyla birlikte 10 Çek biyolojik savaş uzmanı gelecek.HIZLANDIRILMIŞ TADİLATLARBüyükşehir Belediyesi 23 bin 417 ton asfalt döktü, 435 adet baca ve ızgarayı yükseltti. 10 bin 677 metrekare bordür yapıldı ve 38 bin 708 metrekare bordür boyandı. Keskin virajlara, kazaları önlemek için 2 bin 90 metre çelik halat döşendi. 2 bin 448 otopark babası konuldu. 139 göllenme noktasının sorunu giderildi. 242 metrekare yaya korkuluğu yapıldı.191 adet granit onarıldı. Kennedy Caddesi’ndeki (sahil yolu) tüp geçitlerin kırık 60 camı değiştirildi. Belediye, 9 bin 160 ağaç, 77 bin 268 çalı ve 42 bin gül, toplam 260 bin çiçek dikti. 500 bin metrekarelik alan çimlendi. Ağaç ve sütun formlu çiçekliklerde 30 bin 800 mevsimlik çiçek kullanıldı. Sokakların temizliğinden görevli 250 kişilik ekip sürekli hale getirilecek.Zirve Vadisi’nde 560 sağlık personeli, 94 ambulansla görev yapacak. Kan merkezlerinde liderlerin kan gruplarına göre stoklar artırılacak.190 kişilik arama kurtarma ekibi hazır bekleyecek.Ayda KAYARNATO EYLEMSu ve sirkeyle geliyorlarNATO zirvesi için Türkiye’ye gelecek olanlar sadece ülke liderleri değil. Dünyanın gidişatından memnun olmayan bazı muhalifler de, kongre sırasında tıpkı devlet başkanları gibi organize bir biçimde İstanbul’a çıkacak: Yerel otoritelerin korkulu rüyası antiglobalistler, yani küreselleşme karşıtları. Gittikleri her yerde tansiyon yükseliyor, olaylar çıkıyor, vitrinler iniyor, otomobiller parçalanıyor, mağaza ve binalar ateşe veriliyor, çok sayıda yaralı, gözaltı ve tutuklamanın yanı sıra ölenler bile oluyor. İstanbul Valisi Muammer Güler, küreselleşme karşıtlarının İstanbul’a geleceği konusunda bir duyum almadıklarını söylüyor. Kısmen haklı çünkü zirvenin yapıldığı tarih, Küresel Eylem Haftası’na denk geliyor. Bu tarihlerde birçok antiglobalist kendi ülkesindeki eylemlerde olacak. Ama yine de NATO toplantıları sırasında yaklaşık 2 bin göstericinin Türkiye’de olması bekleniyor. Türkiye’ye geçmeden önce 26 Haziran’da Yunanistan’da toplanacaklar. Oradaki gösteriden sonra Türkiye’ye girecek ve 27 Haziran’da İstanbul’da yapılacak protesto gösterisine katılacaklar. Peki kim bu antiglobistler, nasıl ortaya çıktılar? NATO’nun patronlarından ne istiyorlar? Türkiye’de bu kampanyaları kimler yürütüyor? Nasıl organize oluyorlar? Sokakta bir antiglobalist görsek nasıl tanıyacağız ve nasıl davranmalıyız? İşte küreselleşen dünyada değişen muhalefet profili ve başlangıcından NATO zirvesine antiglobalist hareket.3 farklı kanaldan örgütleniyorlarTürkiye’de NATO protestoları üç ayaktan yürüyor. İlk olarak Ekim 2002’de 150 örgüt bir araya gelerek ‘Irak’ta Savaşa Hayır Koordinasyonu’nu kurdu. Bu koordinasyon, Ankara’da 1 Mart 2003’te (tezkerenin reddedildiği gün) dev bir gösteri yaptı. Fakat Irak’ta savaşın resmi olarak bitmesiyle koordinasyon kendi içinde fikir ayrılığına düştü. Sadece Irak mı protesto edilmeliydi? Yoksa hem Irak hem Afganistan mı? Acaba kadın haklarına da girilmeli miydi yoksa hedefi genişletmek amacı uzaklaştırır mıydı? İşte bu tartışmaların sonucunda koordinasyondan doğan üç ayrı grup, üç ayrı kampanya başlattı. Fakat hepsinin tek bir amacı var: 27 Haziran’da NATO zirvesini protesto etmek için mümkün olduğu kadar büyük bir kalabalığı Adnan Menderes Bulvarı’nda (Vatan Caddesi) toplamak.1. KÜRESEL BARIŞ VE ADALET KOALİSYONU68 önderlerinden İngiliz yazar Tarık Ali ve arkadaşlarının imzaya açtığı Adalet Manifestosu’nun ardından Haziran 2003’te kuruldu. Öncelikli amacı Irak’taki savaşı durdurmak ve ABD’nin çekilmesi. Bireyler temelinde kurulan bir organizasyon, çünkü klasik sol örgütlenmelerle başarı elde edilebileceğine inanmıyorlar. İlk imzacıları arasında Abdurrahman Dilipak, Memet Ali Alabora, Adalet Ağaoğlu gibi isimler var. Sloganları ‘Gelme Bush’.2. İŞGALE KARŞI KOMİTELERİşgale karşı komiteler, Türkiye Komünist Partisi’nin (TKP) çağrısı ile ortaya çıktı. Ekim ayında İstanbul’da yapılan bir toplantıda komiteler NATO zirvesine karşı mücadeleyi gündemlerinin merkezine aldı. AB’ye de karşılar. Türkiye genelinde 500’e yakın komite var. Bunlardan 300’e yakını üniversite ve liselerde. Her komitede en fazla 20-25 kişi bulunuyor. Komitelerin farklı isimleri var. Mesela karikatüristlerin komitesinin adı ‘İşgale yan çizenler’. Globalleşmenin emperyalizmi perdelemek için kullanıldığını savunuyorlar, bu yüzden kendilerini antiglobalist değil, antikapitalist olarak tanımlıyorlar. Sloganları ‘İstanbul NATO’ya Kapılarını Kapatıyor’.3. NATO VE BUSH KARŞITI BİRLİK Mayıs ayında kurulan birlik 128 örgüt tarafından destekleniyor. Aralarında siyasi partiler, platformlar, DİSK, KESK, HAKİŞ gibi sendikalar var. 6 Mayıs’ta (Deniz Gezmiş’in idamının yıldönümü) Dolmabahçe’de başlayan eylem trafikleri İstanbul’da 18 imza standı ve toplanan 500 bin imza ile devam etti. Hedefleri zirveye kadar 1 milyon imza toplamak. Fabrikalarda toplantılar yapıyorlar. 100 bin afiş, 250 bin stiker, 500 bin bildiri hazırladılar. 27 Mayıs’taki protestoda 150 bin kişi toplamayı amaçlıyorlar. Sloganları ‘NATO’ya hayır, üsler kapatılsın’.ANTİGLOBALİST PROFİLİİletişim teknolojilerini çok iyi kullanıyorlar. İnternet üzerinden sürekli irtibat halindeler.Aralarında beyaz yakalılar da var. Eylemine gidiyor, sonra işbaşı yapıyor.Hemen hepsi İngilizce biliyor. Aralarında kurdukları iletişim bu sayede çok daha kolay yürüyor.Bireysellik daha ön planda, klasik sol jargondaki saygıyla hiyerarşi karışımı ‘ağabeylik’ kurumu yok.Medyadan nefret etmiyorlar, medyayı daha çok kullanmaya hatta kendileri medya olmaya çalışıyorlar.Değişik ülkelerindeki gösterilere gitmek için konser gibi etkinlikler düzenleyip, bütçe oluşturuyorlar.Dayanışmaları da güçlü. Gittikleri yerlerde genellikle oralı antiglobalistlerin evlerinde kalıyorlar.Gözaltı durumunda ne yapılması gerektiği, ilkyardım, polis psikolojisi gibi konularda eğitim alıyorlar.Eylemler sırasında insana zarar gelmediği sürece eşyaya verilen zararı şiddet olarak görmüyorlar.FERAİ TINÇ (Dış politika yazarı, Hürriyet)Bunlar profesyonel eylemcilerBütün uluslararası toplantılarda, benim gördüğüm artık ‘profesyonel protestocu’ diye bir tip var. Rio de Janeiro’da ya da Paris’te aynı kişileri görüyorsunuz. Bunlar klasik postallı muhaliflerden farklılar. Eskiden siyasi bir amaç uğruna mücadele eden insanlar vardı. Herkes mücadelesini bir misyonerlik ruhuyla, kendi mahallesinde, kendi şehrinde verirdi. Genellikle aydınlar ve öğrencilerden oluşurdu bu protesto kalabalıkları. Onlar bu anlamda halktı. Tepkilerini dile getirirlerdi ama sonra evlerine dönerlerdi. Şimdi ise toplumun çeşitli katmanlarından oluşan ve profesyonel olarak bir araya gelmiş gruplar var. Genellikle STK’lar (sivil toplum kuruluşları) bünyesinde organize baskı grupları bunlar. Bu örgütlerin projeleri, sponsorları, finansmanı var. Katılanlar da bu projelerde profesyonel olarak görev alan insanlar.
BAÅžAK ERTÃœR (22) 6 gösteriye katıldı birçok kez gaz yediÄ°stanbul doÄŸumlu. New York’ta siyaset bilimi ve felsefe yüksek lisansı yapıyor. Okuldan burslu. Aylık harcaması 1200 dolar civarında. Harcamalarının bir kısmını ailesinden, bir kısmını çevirmenlikten karşılıyor. Dünyayı bir kıyametin beklediÄŸine inanıyor. Ä°ngiltere’de üniversitede okurken Filistin Farkındalık Grubu’na girdi. Kendisini antiglobalist olarak tanımlamıyor: O bir ‘alternatif globalleÅŸmeci’. New York’ta kurulan Irak Dünya Mahkemesi’nde koordinatörlük yaptı. Bu sivil mahkemede ABD ve müttefikleri savaÅŸ suçlusu ilan edildi. Sayısız kere gaz yedi (göz yaÅŸartıcı gaza maruz kaldı). Gösterilerde çevreye verilen zararı, insan olmadığı sürece (ATM, vitrin, otomobil, kaldırım, aÄŸaç, vs.) ÅŸiddet olarak görmüyor.AYÇA ÇUBUKÇU (24)Gösterilere kimliksiz katılıyor, polis adını sorduÄŸunda Jane Doe diyorAilesi Adana’da. ABD’de siyaset antropolojisi doktorası yapıyor. Aylık gideri 1200 dolar civarında. Burslu okuyor, okulda ders veriyor. Cenevre’deki G-8 protestolarındaydı. Toplam 12 protestoya gitti. Gösterilerden indymedia adlı internet sitesi sayesinde haberdar oluyor. Gösterilere kimliksiz gidiyor ve gözaltına alınırsa, herkes gibi adını ‘Jane Doe’ olarak veriyor. Erkekler John Doe diyorlar. Bu isimler, Amerikan polisinin kimliÄŸi belirsiz cesetler için kullandığı bir kod. Böylece protestocular kimlik tespit sistemini bloke ediyorlar. Göz yaÅŸartıcı bombalara karşı yanlarında su ve sirke bulunduruyorlar. Aktivistler gösterilerde ya yeÅŸil ya kırmızı bölgeyi seçiyor. YeÅŸil bölge, gösterilerin karnaval havasında geçen kısmı, kırmızı bölge ise polisle çatışacakların olduÄŸu bölüm. Ama bazen polis yeÅŸil bölgeye de dalıveriyor.HER EYLEMLERÄ°NDE TOZU DUMANA KATIYORLARSeattle, ABD (Aralık, 1999): 50 bin kiÅŸi Dünya Ticaret Örgütü’nün konferans yerine giden bütün yolları kapattı. Konferans boÅŸ salonda baÅŸladı. ‘Battle of Seattle’ (Seattle Savaşı) nedeniyle Seattle Belediyesi olaÄŸanüstü hal ilan etti. 500 kiÅŸi göz altına alındı. Bu olay antiglobalist hareketin miladı. Davos, Ä°sviçre (Ocak, 2000): Ä°ki bin protestocu caddeleri trafiÄŸe kapattı, otomobilleri taÅŸ ve sopalarla parçaladı, yerden kazıdıkları buz parçalarıyla polislere saldırdı. Panzerlerden sıkılan basınçlı su ve atılan göz yaÅŸartıcı bombalardan toplantıya katılanlar ve turistler de zarar gördü. Millau, Fransa (Temmuz, 2000): Fransız Çiftçi Konfederasyonu BaÅŸkanı Jose Bove, bir McDonald’s restoranına 750 bin dolar zarar veren bir saldırı düzenledi. Bove’un mahkemesi için 35 bin kiÅŸi Millau’ya akın etti. Basın, Roma Ä°mparatorluÄŸu’na direnen Galya köyüne gönderme yaparak Bove’u çaÄŸdaÅŸ Asteriks ilan etti.Prag, Çek Cumhuriyeti (Eylül, 2000): IMF toplantıları yüzünden çıkan çatışmada 500 kiÅŸi yaralandı. Mercedes-Benz ve McDonald’s binalarının camlarını kırdılar, Hilton Oteli’ni talan ettiler. Toplantıların yapıldığı kongre merkezine ulaşım kesildi. Quebec, Kanada (Mayıs, 2001): Bir serbest ticaret bölgesi oluÅŸturmanın ilk adımının atıldığı zirveyi bastılar. Polislere taÅŸ ve cam ÅŸiÅŸelerle saldırdılar. Göz yaÅŸartıcı bombaları buz hokeyi sopaları ile güvenlik güçlerine iade ettiler. Küba lideri Fidel Castro, ‘Aferin size’ dedi.Cenova, Ä°talya (Temmuz, 2001): G-8 zirvesini protesto ettiler. Sayıları 100 bindi, polis kuvvetleri ise 20 bin civarındaydı. Gaz bombalarına molotof kokteylleriyle karşılık verdiler. Otomobilleri ters çevirip yaktılar. Bir Ä°spanyol genç kurÅŸunla öldü. Bu, antigloballeÅŸme gösterilerinde ölen ilk eylemciydi.SavaÅŸ ÖZBEYÂ
button