Oluşturulma Tarihi: Kasım 20, 2002 00:00
NATO'nun Prag zirvesi sırasında gerçekleÅŸtirilmesi öngörülen NATO-AB zirvesi, Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası (AGSP) konusunda yeni ve somut adımlar olmadığı gerekçesiyle iptal edildi.Ä°ttifak kaynakları, Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası (AGSP) kapsamında hiçbir somut geliÅŸme kaydedilmediÄŸini, dolayısıyla Prag'da özel bir toplantının lüzumsuz görüldüğünü belirttiler. AB, AGSP çerçevesinde, 2003 yılına kadar, 60 bin askerlik bir güç oluÅŸturmayı ve kriz yönetimlerinde rol oynamayı hedefliyor. Askeri yetenekleri özellikle istihbarat ve planlama alanında kısıtlı olan Batı Avrupa ülkeleri, bu çerçevede, NATO olanaklarını kullanmak ve bu amaçla ittifak ile bir anlaÅŸma imzalamak istiyorlar. Türkiye, AGSP'nin karar mekanizmasına, AB üyesi olmayan Avrupalı NATO müttefiklerinin etkin katılımını istemiÅŸ ve tavır koymuÅŸtu. Ä°ki yıl süren müzakereler sonunda, geçen aralık ayında, ABD, Türkiye ve Ä°ngiltere arasında varılan uzlaÅŸma sonunda, ''Ankara Belgesi'' imzalanmış, AB'nin onayına sunulmuÅŸtu. Yunanistan, söz konusu belgenin onaylanmasını veto tehdidiyle engellediÄŸi için, AB-NATO anlaÅŸması gerçekleÅŸemiyor ve AB, AGSP'yi pratikte harekete geçiremiyor. AB, geçen ay yapılan Brüksel zirvesinde, bir ''Brksel Belgesi'' üzerinde mutabakata vardığını açıklamıştı. AB Ortak Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Javier Solana, NATO-AB iÅŸbirliÄŸinin somutlaÅŸması için bu metni NATO'ya sunmakla görevlendirildiÄŸini, belgenin NATO'da da yakın zamanda onaylanarak resmiyet kazanacağını düşündüğünü söylemiÅŸti. Solana, ısrarlı sorular karşısında, ''Ben bir ülke ile deÄŸil, NATO ile müzakere yapmakla görevlendirildim. Resmi görüşmeler NATO ile olacak'' demiÅŸti. Javier Solana, Brüksel zirvesi sırasında düzenlediÄŸi basın toplantısında, 21-22 Kasım tarihlerinde Prag'da yapılacak NATO zirvesinden önce NATO-AB uzlaÅŸmasının resmiyet kazanacağını umduÄŸunu anlatmıştı. NATO kaynakları, söz konusu ''Brüksel Belgesi''nin ittifaka ''henüz sunulmadığını'' bildirdiler ve bu konunun Prag'da sonuçlanmasının mümkün olmadığını duyurdular.  TÃœRKÄ°YE'NÄ°N TAVRI''Brüksel Belgesi''nin ''geniÅŸ ölçüde tatmin edici'' olduÄŸunu belirten Türk diplomatik kaynaklar, sorunun bu belgeden doÄŸmadığını ifade ediyorlar. Ankara, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'nin, olası AB üyeliÄŸi çerçevesinde AGSP'ye ve dolayısıyla kısmen NATO'ya katılımına karşı çıkıyor ve bu unsura bir çözüm bulunmadığı sürece, NATO-AB iÅŸbirliÄŸinin somutlaÅŸmasına karşı tavır izleyeceÄŸini belirtiyor. Kıbrıs sorununa çözüm bulunmadan Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'nin AB'ye üye olarak kabul edilmemesi gerektiÄŸini de belirten Türkiye, AGSP konusunun, ''bazılarının ileri sürdüğü gibi'', Kopenhag zirvesinde bir pazarlık unsuru olmayacağını kaydediyor. Türklerin, ''tanımadıkları bir devletin temsilcilerini, Türkiye'nin üye olduÄŸu NATO'da görmek istemedikleri'' ifade ediliyor ve Kıbrıs sorunu çözülmedikçe bu tavrın deÄŸiÅŸmeyeceÄŸi üzerinde duruluyor. Öte yandan, ''Ben Türkiye ile deÄŸil, NATO ile görüşeceÄŸim'' ÅŸeklinde açıklamaları olan Solana'nın, ''Türkiye'yi ikna edemediÄŸi için'' ''Brüksel Belgesi''ni ittifaka sunamadığı ve ''sıkıntılı günler yaÅŸadığı'' gözlemleniyor. Türk kaynaklar, ''Solana biraz fazla iyimser tablo çiziyor ama arkası gelmiyor. Önerisini NATO Genel Sekreteri'ne gönderecek. Türkiyeile temas etmesi yeterli deÄŸil, AB içinde de temaslar lazım. Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'nin katılmamasına iliÅŸkin farklı bir belge oluÅŸturulabilir. Bazı arayışlar var'' diyor ve ''Kopenhag zirvesine yakın bir tarihte'' bir çözüm bulunabileceÄŸini ifade ediyorlar. Amerikalıların, ''bu iÅŸin Türkiye'yi tatmin edecek ÅŸekilde çözülmesini istedikleri ve bu konuda Ankara'ya teminat verdikleri, Türkiye'ye baskı yapılmasına karşı oldukları, saÄŸlıklı bir formül istedikleri'' de belirtiliyor. Solana'nın, NATO'nun Prag zirvesinin bir bölümüne katılması da öngörülüyor.Â
button