NASA’nın deprem tahmin çalışmaları umut verici
Güncelleme Tarihi:
Mustafa KINALI/İSTANBUL
Oluşturulma Tarihi: Haziran 09, 2008 00:00
Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi’nin (NASA) "Depremleri tahmin etmeye çok yaklaştık" açıklaması, Türkiye’deki deprem uzmanları tarafından "Umut verici çalışmalar" olarak değerlendirildi. Türk uzmanlar, NASA’nın yürüttüğü çalışmaların yeni olmadığını ancak henüz deneme aşamasında olduğunu belirttiler.
Aynı çalışma bizde de var
Yrd. Doç. Dr. Oğuz Gündoğdu ( İstanbul Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği Öğretim Üyesi):
"Deprem ne zaman olacak" sorusunun cevabı, henüz yok. Bu çalışmaları umut veren çalışmaları değerlendirmek lazım. 1980’lerde ülkemizde de deprem tahmini için elektrik alanlarını da içine alan benzer değişkenleri projelendiren çalışmalar var. Kandilli Rasathanesi bu konu üzerinde çalışıyor, Akyazı Taşkesici’de ise Deprem Araştırma Daire Başkanlığı ile Almanlar çalışıyor. Burada yalnız elektrik alanı değil, deprem kabuğundaki eğilmeleri, kaplıca suları vb. çeşitli değişkenler izleniyor. Hem dünyada, hem bizde bu tür çalışmaların yapılması gerekli.
İyonosfer için uydu şart
Prof. Dr. Haluk Eyidoğan (İTÜ Yer Fiziği Ana Bilim Dalı Başkanı):
Dünyanın başka yerlerinde de büyük depremlerle atmosfer ve iyonosferdeki deprem tahminine yönelik araştırmaları sürdüren çalışmalar var. ABD, Japonya, Rusya, Çin’de ve bazı Avrupa ülkelerinde deprem bilimciler yeryüzünde, yeraltında, atmosferde çalışmalar yapıyor. Özlenen noktaya gelmek için çok fazla gözleme ihtiyaç var. Türkiye’de atmosfer ve iyonosferdeki değişimleri incelemeye yönelik bir çalışma henüz yok. Bu amaçla donanmış bir uydusu da yok. Türkiye’nin de atmosfer ve iyonosferdeki değişimleri izleyebilecek özgün bir uyduya ihtiyacı var.
Fransa büyük aşama yaptı
Prof. Dr. Ahmet Ercan (Türkiye Jeofizik Kurumu Genel Başkanı):
Bu çalışmalar yaklaşık 30 yıldır var. Atmosfer ve iyonosfere yönelik çalışmalarda, büyük depremler öncesi, bir iyon yoğunluğu artışı görüldü. Bu, halen dünya üzerindeki birçok büyük depremde de deneniyor. NASA’nın açıklamasındaki tahmin yöntemi, zaten var olan dünyadaki 15 parametrenin 16’ncısı olacak. Umut verici bir çalışma. Özellikle Fransızlar bu konuda çok büyük aşamalar kaydetti. Bizim de atmosfer ve iyonosfer araştırmaları yapmamız için bir neden yok. Bu amaç için uzaya bir uydu yerleştirilmesi projesi desteklenirse, 2-3 ayda devreye girer.
Aynı çalışma bizde de var
Yrd. Doç. Dr. Oğuz Gündoğdu ( İstanbul Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği Öğretim Üyesi):
"Deprem ne zaman olacak" sorusunun cevabı, henüz yok. Bu çalışmaları umut veren çalışmaları değerlendirmek lazım. 1980’lerde ülkemizde de deprem tahmini için elektrik alanlarını da içine alan benzer değişkenleri projelendiren çalışmalar var. Kandilli Rasathanesi bu konu üzerinde çalışıyor, Akyazı Taşkesici’de ise Deprem Araştırma Daire Başkanlığı ile Almanlar çalışıyor. Burada yalnız elektrik alanı değil, deprem kabuğundaki eğilmeleri, kaplıca suları vb. çeşitli değişkenler izleniyor. Hem dünyada, hem bizde bu tür çalışmaların yapılması gerekli.
İyonosfer için uydu şart
Prof. Dr. Haluk Eyidoğan (İTÜ Yer Fiziği Ana Bilim Dalı Başkanı):
Dünyanın başka yerlerinde de büyük depremlerle atmosfer ve iyonosferdeki deprem tahminine yönelik araştırmaları sürdüren çalışmalar var. ABD, Japonya, Rusya, Çin’de ve bazı Avrupa ülkelerinde deprem bilimciler yeryüzünde, yeraltında, atmosferde çalışmalar yapıyor. Özlenen noktaya gelmek için çok fazla gözleme ihtiyaç var. Türkiye’de atmosfer ve iyonosferdeki değişimleri incelemeye yönelik bir çalışma henüz yok. Bu amaçla donanmış bir uydusu da yok. Türkiye’nin de atmosfer ve iyonosferdeki değişimleri izleyebilecek özgün bir uyduya ihtiyacı var.
Fransa büyük aşama yaptı
Prof. Dr. Ahmet Ercan (Türkiye Jeofizik Kurumu Genel Başkanı):
Bu çalışmalar yaklaşık 30 yıldır var. Atmosfer ve iyonosfere yönelik çalışmalarda, büyük depremler öncesi, bir iyon yoğunluğu artışı görüldü. Bu, halen dünya üzerindeki birçok büyük depremde de deneniyor. NASA’nın açıklamasındaki tahmin yöntemi, zaten var olan dünyadaki 15 parametrenin 16’ncısı olacak. Umut verici bir çalışma. Özellikle Fransızlar bu konuda çok büyük aşamalar kaydetti. Bizim de atmosfer ve iyonosfer araştırmaları yapmamız için bir neden yok. Bu amaç için uzaya bir uydu yerleştirilmesi projesi desteklenirse, 2-3 ayda devreye girer.