Narsisizm nedir, narsist kimdir?

Sigmund Freud Narsisizmi ‘Dış dünyadan soyutlanan libidonun (cinsel enerji) egoya (ben) yönlendirilmesi’ şeklinde açıklamıştır. Yani libidonun büyük bir depoda toplanır gibi egoda toplanması ve daha sonra nesnelere yönlendirilmesi; fakat kolaylıkla tekrar soyutlanarak egoya yönlenmesi durumudur.

Kişinin kendini sevmesi olarak tanımlanabilen narsisizm, ileri boyutlarda ise bir kişilik bozukluğudur. İnsanın kendini optimal bir boyutta sevmesi, hayatta kalmak için gereklidir ancak narsistik kişilik bozukluğu olanlarda bu durum çok ileri boyuttadır. Narsisizm genellikle özgüvenle karıştırılır ancak ikisi birbirinden farklıdır. Narsisizm; aşağıdakilerden en az beşi (ya da daha çoğu) ile belirli erken erişkinlikte başlayan, değişik bağlamlarda ortaya çıkan bir kişilik örüntüsüdür. Narsist kişilik özellikleri şöyledir:

Büyüklenmecidir yani başarılarını ve yeteneklerini abartır.
Gösterdiği başarılarla orantısız bir biçimde üstün biri olarak görülme beklentisi içindedir.
Sınırsız başarı, güç, zeka, güzellik ya da yüce bir sevgi hayalleri ile aşırı meşguldür.
Özel ve eşi bulunmaz biri olduğuna ancak özel ve üstün kişilerce anlaşılabileceğine ya da ancak onlarla ilişki kurması gerektiğine inanır.
Çok beğenilmek ister. Her şeyi hak ettiği duygusu içerisindedir.
Kendi çıkarı için başkalarını kullanır.
Empati yapamaz. Sıklıkla başkalarını kıskanır ama başkalarının kendisini kıskandığına inanır.
Başkalarına saygısız davranır, kendini beğenmiş davranışlar ya da tutumlar sergiler.

Narsist kişiliğe sahip sevgili nasıl davranır?

Sağlıklı sevgi, bireyin kendini ve başkalarını sevebilmesi ile bunlar arasında denge sağlayabilme yetilerini içerir. Narsisistik özellikleri olan biriyle bu dengenin sağlanması mümkün değildir. İlişkinin ilk başında "mükemmel aşık" tablosu çizerler ve özgüven sanılan duruşları onları daha da cazip hale getirir. Zaten narsisistik kişilerin başkalarına çekici gelen yanları çoktur ve genelde başarılı, iyi bir kariyer sahibi, zeki insanlardır. Bir takım yetenekleri de olabilir. Karşı cinsi etkilemeyi kolayca başarırlar. Dışsal göstergelere önem verdikleri için başkalarının beğenisini ve onayını alacak türde güzel, yetenekli, zeki kişileri seçerler.

Fakat ilişki ilerledikçe hızlıca idealleştirdikleri sevgililerini hızlıca da değersizleştirirler. Sevgililerini sürekli eleştirmeye başlarlar. Onların ne olmasını, nasıl davranması gerektiğini bile belirlemek isterler; dolayısıyla sözel ve psikolojik şiddet uygulayabilirler. Kendileri ve kendi ihtiyaçları çok önemli olduğu için karşı tarafın ihtiyaçlarını görmezden gelirler. Kendi planları ve zaman planlamasına mutlaka uyulmasını isterler. Narsist kişiler kendi bilinç dışı çatışmalarını sevgililerine yansıtırlar. Bu yüzden onlarla huzurlu bir ilişki yaşamak pek mümkün değildir. Terk edildiklerinde ise gerçek bir üzüntü değil kindar bir öfke yaşarlar.