Müze dolusu gramofonu var

Elektrik mühendisi Osman Yavuz yedi yıldır merak sardığı gramofonları biriktirmeye baÅŸlayınca 170 gramofon, 17 fonograf, 6 bin plak ve sayısız gramofon parçalarıyla müze dolusu gramofonun sahibi oldu. Yavuz ÅŸimdi koleksiyonunu müzik ve tarih meraklılarına açmak istiyor. ‘‘Hayalim bir müze kurabilmek ama bundan sonrası benim boyumu aşıyor’’ diyor. Böyle bir kültür hazinesini deÄŸerlendirmekten yana olanlara duyurulur...Makine imalatı yapan bir ÅŸirketin sahibi 43 yaşındaki Osman Yavuz'un gramofon merakı eÅŸiyle birlikte Ä°stanbul Fatih'teki Horhor Çarşısı'nda gördükleri bir gramofonu beÄŸenmeleriyle baÅŸladı. Gramofonu alıp hevesle eve getirdiler ancak zembereÄŸi kırık çıkınca hiçbir ÅŸey dinleyemediler. Birkaç ay sonra baÅŸkasını buldular. Bu kez duydukları müzik sesi, aslında yeni bir merakın baÅŸlama iÅŸaretiydi. Yavuz, Türk sanat müziÄŸi ve halk müziÄŸi seviyordu ve sevdiÄŸi sanatçıların taÅŸ plaklarını toplayıp gramofonla dinlemeye baÅŸladı:‘‘İlk gramofonu görselliÄŸi için almıştık ama sonra kendimi iyice kaptırdım. ABD, Hollanda, Fransa, Ä°ngiltere ve Almanya'daki fuarlardan, pazarlardan gramofon toplamaya baÅŸladım. Gezi için gittiÄŸim her yerde gözüm hep gramofon satıcısı arıyor. Bu öyle bir hastalık ki bazen yurtdışına alım için gittiÄŸimizde heyecandan sabaha kadar uyuyamıyorum.’’ÜNLÃœ MARKALARIN NADÄ°DE PARÇALARIYavuz, bugün 170 gramofona ulaÅŸan koleksiyonunu bu konuda uzman arkadaÅŸları Alaattin HaznedaroÄŸlu ve Tevfik Oruç'un da katkılarıyla oluÅŸturmuÅŸ. Koleksiyonu yakın müzik tarihi gibi. His Master's Voice, Edson, Decca, Columbia, Peterpan, Polydor gibi markaların hemen her dönemde ürettikleri gramofonlardan örnekler var. 1960'larda tarihe karışan gramofonların koleksiyonda bulunan türleri, bu iÅŸin sanayisinin zamanında ne kadar geliÅŸtiÄŸini kanıtlar nitelikte. Çanta tipi, salon tipi, borulu, piknik için taşınabilen, çocuk gramofonu, genç kız gramofonu, abajur ÅŸeklinde, sehpa görümünde, dolap görünümünde, perdeli, üstünde satranç seti bulunan, minyatür piyano görünümünde, iÅŸlemeli büyüklü küçüklü gramofonlar. En pahalısı 8 bin Euro'ya aldığı Panafon marka, nadir bulunan bir gramofon. Yavuz bundan sonra artık 10-15 tane çok pahalı gramofon kaldığını bunları almaya kalkmanın ise boyunu aÅŸacağını söylüyor. Zaten Yavuz ve ailesini oturma odasında oturmak zorunda bırakacak kadar büyüyen koleksiyon artık salona sığmıyor.1600 TAÅž PLAK, 1200 Ä°ÄžNEYavuz'un koleksiyonunda gramofonun bir önceki kuÅŸağından silindir ÅŸeklinde ‘‘mum plak’’ları çalan 17 deÄŸiÅŸik fonograf, yüzlerce aksesuvar, 1200 deÄŸiÅŸik çeÅŸit iÄŸne, rengarenk iÄŸne kutuları, plakların tozunu silmek için kullanılan 150 silgi bulunuyor. Yavuz elindeki cihazlarla plaklara ses kaydı yapabiliyor, ahÅŸap iÄŸnelerin ucunu bileyebiliyor, gramofonların bakımını da yapıyor.1600'den fazla 78 devirlik taÅŸ plaklarda, Müzeyyan Senar, Hafız Ahmet, Hafız Burhan, Münir Nurettin, Hafız Sami, Hafız Kemal, Deniz Kızı Eftelya'nın seslendirdiÄŸi ÅŸarkılar, Hacivat ve Karagöz oyununun ses kayıtları var. Plakların her biri görsel yönden de son derece çekici.AVRUPA MÃœZELERÄ°NDEKÄ°LERÄ°N YÃœZDE 80'Ä° BENDE VARGenelde çok nadir olanlarını topladım. Koleksiyonumdaki gramofon ve fonografların hepsi çalışır durumda. Artık çok iyi bir aÅŸamaya geldim. Benim koleksiyonumda Avrupa'daki müzelerde bulunan çeÅŸitlerin neredeyse yüzde 80'i var. Ama Türkiye'de bir gramofon müzesi yok. Bu koleksiyon bize zevk veriyor ama paylaÅŸmak daha önemli. Umarım bir hayır kurumu ya da sponsorun yardımıyla bir müze kurabiliriz.Â