Mute Savaşı Nedir? Mute Savaşı Tarihi, Nedenleri Ve Sonuçları
Güncelleme Tarihi:
Medine’de İslam devletinin kurulmasından sonra Müslümanlar ve Rumlar arasında yapılan ilk savaştır. Mute, Şam bölgesinde Belka yakınlarında olup savaşa adını vermiştir. İşte Mute Savaşı tarihi, önemi, nedenleri ve sonuçları hakkında en çok merak edilen bilgiler.
Hz. Peygamberin gönderdiği İslam’a davet mektubunu götüren elçi Hâris b. Umeyr (r.a)'in Rumlar tarafından şehit edilmesi sonrası savaş kararı alınmış ve 3000 kişilik bir ordu ile Mute savaşı başlamıştır. Savaşı Müslümanlar kazanmış ve bol ganimetle geri dönmüşlerdir.
M.S 629 yılında Müslüman devletiyle Bizans imparatorluğu arasında yapıldı. Savaşın Hz. Muhammed'in İslam'a davet için göndermiş olduğu elçinin şehit edilmesi sonucu çıktığı tarihi kaynaklarda yer alıyor. 629 yılında görevlendirilen Haris bin Umeyr el-Ezdi'yi Busra kentine İslamiyet’e davet için gönderilir. Orada Gassani emiri tarafından şehit edilir. Daha sonra Hz. Muhammed 3000 kişilik ordu kurarak o tarafa yönelir.
Mute Savaşı İslam açısından özel bir yere sahiptir. Çünkü bugüne kadar İslam adına yapılan savaşların tamamı Araplarla yapılmıştı. Ancak Mute Savaşı’nda bu durum değişti. İlk defa Arap olmayan bir ulusla savaşa girildi. Yine Bizans ile Müslümanlar arasında yapılan ilk savaş olması önemini ortaya koyuyor. Mute Savaşı, Hz. Muhammed'in katılmadığı ilk sefer olarak da biliniyor. Mute Savaşı, İslam'ın dünyaya yayılmaya başladığı savaş olarak tarihçiler tarafından adlandırılır.
Hazreti Muhammed tarafından görevlendirilmiş olan elçinin şehit edilmesi sonucunda savaş cereyan etmiştir. Şehit olan elçiye rağmen Hazreti Muhammed karşı tarafı tekrardan sulh yapmaya İslam'a davet etmiştir. Ancak karşı tarafın bunu şiddetle reddetmesi savaşın çıkmasına neden olmuştur. Hazreti Muhammed’in görev vermiş olduğu üç komutan Zeyd bin Harise, Cafer bin Ebu Talip, Abdullah bin Revaha şehit olmuştur.
Ardından komutayı devralan Halid Bin Velid savaşın püskürtülmesine, kazanılmasına ön ayak olmuştur. Mute Savaşı tam bir galibiyet olmasa bile, Müslümanların 100.000 kişilik orduya karşı Medine'ye dönmesi başarı sayılmıştır. Savaşta bu başarının elde edilmesi İslam kaynaklarında Halid bin Velid'in başarısı olarak değerlendirilir. Müslümanlar Bizans'la yaptıkları ilk savaşta yenilmeme başarısı göstermiştir. (Dönemin Bizans İmparatorluğu gücü düşünülünce bu başarı sayılmıştır.)
Mute Savaşı Nedenleri ve Sonuçları
Mute Savaşı, Müslümanların bol ganimetle döndüğü savaşlardan birisidir. Bu savaşın neden ve sonuçlarına bakacak olursak daha iyi anlaşılacaktır.
Nedenleri
- Hazret Muhammed'in gönderdiği elçilik heyetinin Bizans'a bağlı bulunan Gassani emiri tarafından pusu kurulması ve şehit edilmeleri.
- Şehit edilme olayından sonra Hazreti Muhammed karşı tarafı İslam'a çağırmış, kabul görmeyince muharebe başlamıştır.
- Savaşın asıl nedeni Gassanilerin İslam'a karşı aldıkları tutum ve nefret durumudur.
Sonuçları
- Müslümanlar, Mute Savaşında Bizans ordusuna karşı tam bir zafer elde edemediler. Ancak savaşın Bizans tarafından kazanıldığı söylenemez. Bizans ordusu sayıca üstün olmasına rağmen galip gelememiş, İslam'ın önü açılmıştır.
- Tam başarı olmasa bile İslam uğruna mücadelenin kutsiyeti anlaşılmış, Müslümanlar artık tamamen tanınmaya başlanmıştır.
- Hazreti Muhammed tarafından orduya komutanlık etmeleri için görevlendirdiği komutanlar sırasıyla şehit edilmişlerdir. (Zeyd b. Harise, Cafer b. Ebu Talip, Abdullah b. Revaha)
- Görevlendirilen üç komutanın şehit olmasından sonra ordunun komutanlığına Halid bin Velid seçilmiştir. Halid bin Velid'in başarılı taktikleri Medine'ye sağ salim dönülmesini sağlamıştır.
- Savaşta üstün başarılar elde eden Halid bin Velid, Hazreti Muhammed tarafından Seyfullah unvanına layık görülmüştür.
- Hazreti Muhammed'in amcasının oğlu olan Cafer bin Ebu Talip, şehit edilirken sağ ve sol elini kaybetmiştir. Hazreti Muhammed savaş sonrasında kimsenin ağıt yakmamasını emretmiştir. Şehit edilen Cafer Ebu Talip Cafer-i Tayyar olarak isimlendirilmiştir.