Müslümanlığımızı modernleÅŸtirelim

Güncelleme Tarihi:

Müslümanlığımızı modernleştirelim
OluÅŸturulma Tarihi: Ekim 06, 2004 00:00

Diyanet Ä°ÅŸleri BaÅŸkanı Prof. Ali BardakoÄŸlu, Hürriyet’e yaptığı açıklamada Müslümanlığın güncelleÅŸtirilmesi gerektiÄŸini, Kuran’ın yeniden yorumlanmasına ihtiyaç duyulduÄŸunu söyledi.Diyanet Ä°ÅŸleri BaÅŸkanı Prof. Ali BardakoÄŸlu, Müslümanlığın güncelleÅŸtirilmesi, rasyonel düşünce ve bilgi ile geliÅŸtirilmesi gereÄŸinden, Kuran’ın yeniden yorumlanması ihtiyacına, Diyanet’in Aleviler karşısındaki tutumundan, camilerden hoparlörle okunan ezanın ayarına kadar birçok konuda önemli açıklamalarda bulundu. Prof. BardakoÄŸlu’nun sorularımıza verdiÄŸi yanıtlar özetle şöyle:SORGULAYALIMDin ile modernlik, din ile hayatın çaÄŸdaÅŸ dünyaya bakan yönü arasında bir çatışma olmaz. Din evrensel bir geçerlilik teziyle gelir. Her bir toplum ve birey dini kendi dünyasına indirerek, kendi dünyası ve imkanları içinde dindarlığını kurarak dini aktüelleÅŸtirir. Öyle olunca biz dini deÄŸil kendi dindarlığımızı, yani Müslümanlığımızı modernleÅŸtirmeliyiz. Yani dindarlığımızı yenileyebiliriz, kendi ÅŸartlarımıza göre sorgulayıp düzenleyebiliriz. Yapılması gereken budurDOÄžRU OKUYALIMBu, sırtını içinde yaÅŸadığı topluma dönen, ona gözünü kapayan deÄŸil; çağını ve toplumunu doÄŸru okuyan, gören ve dikkate alan bir dindarlık anlayışıdır. Dinde reform olmaz ama dindarlığımızda yenilenme olur, devamlı yenilenme olur. Nitekim Ä°stiklal Åžairimiz Mehmet Akif Ersoy, ‘Müslüman her sabah Kuran’ın o gün yeniden indiÄŸi bilinciyle uyanmalı ve hayata bakmalı’ derdi. RASYONEL OLALIMDinin kaynakları belli, öğretisi genel ve açıktır. Dinin gösterdiÄŸi hedeflere koÅŸmak, getirdiÄŸi ilkeleri anlamak, yorumlamak ve onların içini doldurmak muhatabın, yani birey olarak bizlerin iÅŸidir. O da her dönem ve ÅŸartta elbette farklı olacaktır. Bunun için dini deÄŸil dindarlığımızı sorgulamalıyız, diyorum. Bu da elbette rasyonel bilgiyle, eleÅŸtirel ve sorgulayıcı bir yaklaşımla mümkün olacaktır. ANLAMLANDIRALIMDinin temel kaynakları hariç geçmiÅŸ asırlara ait herhangi bir kitaptaki dindarlık çizgisi bizim için model ve aynen alınması gereken örnek deÄŸil, belki fikir verici bir tarihsel tecrübe niteliÄŸindedir. Kendi dindarlığımızı sorgular ve yenileÅŸtirirken gözümüzü ve zihnimizi tarihe asılı kalmaktan kurtarmalı, etrafında olup biteni okuyan ve insanlığın ortak tecrübelerine anlam vermeye çalışan ve kendimiz de anlamlı iÅŸler yapan kimseler olmalıyız. Modernlik veya dindarlığımızı güncelleÅŸtirme derken bunlar kastedilmektedir.TEDÄ°RGÄ°N ETMEYELÄ°MBir insan hem iyi bir Müslüman, hem modern bir vatandaÅŸ, etrafını tedirgin etmeyen ve güven veren, bilgiyi ve bilgi ekseninde geliÅŸimi, yenilenmeyi göze alan ve bundan korkmayan, özgüveni olduÄŸu için baÅŸkasına özgürlük alanı tanıyan modern birey olabilir. Dindarlığımızı devamlı denetlemek ve gözden geçirmek zorundayız. Bu, mevcut din anlayışımızdan ve dindarlık tarzımızdan vazgeçmek anlamına gelmez. YANLIÅžTAN DÖNELÄ°MBelki geliÅŸmeye açık olmak, doÄŸru bilgi karşısında yanlıştan vazgeçmek ve dindarlığımızı kendimiz ve toplumumuz için anlamlı kılmak demek olur. Çünkü saÄŸlıklı dini bilgi ve onun rehberlik edeceÄŸi dindarlık, bir özgüvendir, iç huzurudur. Kendinle ve toplumla barışık olabilmektir. Dini taşınması gereken bir yük deÄŸil, huzur ve mutluluk kaynağı görmek demektir. ÇaÄŸdaÅŸ hayat, bilim ve din arasında bir baÄŸ kurmak zorundayız. Türkiye, diÄŸer ülkelere göre bu eÅŸiÄŸi aÅŸmış veya aÅŸabilecek durumdadır.Türkiye’yle övünüyorumModern dünyada dinin yeri ve iÅŸlevi nasıl olmalıdır? Yani dini örselemeden, insanlarımızı da rencide etmeden bu birlikteliÄŸi nasıl gerçekleÅŸtirebiliriz? Bu, bütün din bilginlerinin bugün kafa yorduÄŸu bir konudur. Övünerek söyleyebilirim ki, ülkemizin din bilimleri alanındaki bilgi birikimine sadece bizim deÄŸil, bütün Ä°slam dünyasının ve Türk dünyasının ihtiyacı vardır. Eklentileri dinin özünden ayırmak gerekBiz mesela Ä°slam’ı anlarken ve anlatırken onun aslı ve özü ile ona tarihsel süreçte eklenmiÅŸ ilaveleri, mahalli ve kültürel eklentileri birbirinden ayırmak, ikincileri din olarak görmekten vazgeçmek zorundayız. Ancak hemen belirteyim, bu zorunda oluÅŸ yasal zorlamanın veya kurumsal dayatmanın deÄŸil, saÄŸlıklı bilginin ve iyi iÅŸleyen metodik bakışın bizi götürdüğü tabii tercihler olmalıdır.Ayıramazsak taassup baÅŸlarDinle dini olarak görülen arasında bu ayrımı yapamaz ve tarihte dini yaÅŸarken sonradan yapılan ve o gün için anlamlı olan eklentileri de günümüz dindarlığının gerekli bir parçası olarak görürsek, kendimizi sorgulamamız ve dindarlığımızı aktüel hale getirmemiz mümkün olmaz. Ãœstelik bu yöndeki telkin ve çabaları dine yapılmış saldırı olarak göreceÄŸimizden gereksiz, hatta dinin aslına zararlı bir reaksiyon içine de girebiliriz. Bu aynı zamanda taassubun baÅŸlangıç noktasıdır.Din, eskide kalmak deÄŸilBu alanda yapacağımız önemli bir hizmet, tarihten gelen ilavelerin ve din olarak görülmüş eklentilerin gerçekte din olmadığını, dinin özde bunlardan daha yukarıda, üst metafizik bir açılım olduÄŸunu ve bütün kuÅŸakları, dönemleri, coÄŸrafyaları ve deÄŸiÅŸimleri kapsayan genel bir bakış ve deÄŸer olduÄŸunu insanımıza anlatmaktır. Çünkü din, belli bir zamanda Arabistan’daki insanlara o günkü ÅŸartlar altında yaÅŸanmak için gelmiÅŸ ve kapanmış bir hadise deÄŸildir.Ä°lahiyat ve Hukuk mezunuDÄ°YANET Ä°ÅŸleri BaÅŸkanı Prof. Dr. Ali BardakoÄŸlu, 1952’de Kastamonu’nun Tosya Ä°lçesi’nde doÄŸdu. 1970’de Ä°stanbul Ä°mam-Hatip Okulu’nu bitirdi. 1974’te Ä°stanbul Yüksek Ä°slam Enstitüsü’nden, 1975’te de Ä°stanbul Ãœniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. Bir süre öğretmenlik, stajyer hakimlik ve hakimlik yaptıktan sonra, 1977’de Kayseri Yüksek Ä°slam Enstitüsü’nde Fıkıh (Ä°slam Hukuku) asistanı oldu. 1982’de Atatürk Ãœniversitesi Ä°slami Ä°limler Fakültesi’nde Ä°slam Hukuku alanında doktora tezini tamamladı ve Erciyes Ãœniversitesi Ä°lahiyat Fakültesi’nde Ä°slam Hukuku yardımcı doçentliÄŸine atandı. 1986’da doçent oldu. Ä°SLAM HUKUKU UZMANI1993’te Marmara Ãœniversitesi’ne naklen atandı. 1994’te Ä°slam Hukuku Ana Bilim Dalı’nda profesör oldu. Ä°dari görevler ve bilim kurulu üyelikleri yaptı. 1991-1992 yılları arasında Ä°ngiltere’de ve 1994’te de ABD’de bulundu. Ä°slam hukuku alanında çeÅŸitli bilimsel yayınlar yaptı, ulusal ve uluslararası sempozyumlara bildiriyle veya müzakereci olarak katıldı. 28 Mayıs 2003’te Diyanet Ä°ÅŸleri BaÅŸkanlığı görevine atanan Prof. Dr. Ali BardakoÄŸlu; Ä°ngilizce ve Arapça biliyor. Evli ve üç çocuk babası. YARIN: Diyanet, Alevi kardeÅŸlerimizi de kuÅŸatmalıÂ
Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!