Mumbar elden gidiyor!

Ankara Beypazarı Belediyesi mumbarı yöre yemeÄŸi olarak tescil ettirmek için baÅŸvurunca GüneydoÄŸulular veryansın etti. Yemek uzmanları ise iki tarafın da haksız olduÄŸunu söylüyor: ‘‘Mumbar Ortaasya kökenli’’ Ankara Beypazarı Belediyesi bir çeÅŸit kokoreç dolması olan mumbarı Beypazarı'nın yöresel yemeÄŸi olarak tescil ettirmek için Türk Patent Enstitüsü'ne baÅŸvurdu. 22 Kasım'da Resmi Gazete'de yayımlanan ilana bir itiraz gelmezse mumbar 6 ay sonra resmen Beypazarı yemeÄŸi olacak ve izinsiz olarak bu yemeÄŸi yapanlar 40 milyar TL’ye kadar cezaya çarptırılabilecek.Yıllardır bu yemeÄŸi yapıp satan GüneydoÄŸulu ustalar mumbarı kaptırmamak için her ÅŸeyi yapmaya hazır.Belediye BaÅŸkanı Mansur YavaÅŸ mumbar dahil birkaç yöre yemeÄŸi için TPE'ye baÅŸvurmalarının nedenini şöyle açıklıyor: ‘‘Mumbar, sıkma piÅŸmaniye, havuç lokumu yetiÅŸtiremiyoruz. Bir de baktık ki dışarıdan insanlar yarım yamalak bilgilerle bizim ürünlerimizi üretiyor, turistlere satıyor. Bunun önüne geçmek istedik.’’BaÅŸkan böyle konuÅŸuyor ama konuÅŸtukça GüneydoÄŸlu ustaları çok kızıyor. Selim Amca Lokantaları'yla tanıdığımız Diyarbakır mutfağının ünlü ismi Selim Nazlıcan haklarını sonuna kadar aramaya kararlı: ‘‘20 sene önce ben bu iÅŸe girdiÄŸimde kimse mumbarın adını bile bilmezdi. Åžimdi ihracatını yapıyoruz. BaÅŸkan baÅŸkanlığını yapsın, bu iÅŸleri asıl sahiplerine lokantacılara bıraksın. Ä°lana itiraz edeceÄŸiz, mumbar özbe öz GüneydoÄŸu yemeÄŸidir.’’556 Sayılı CoÄŸrafi Ä°ÅŸaretleri Koruma Hakkında Kanun Hükmünde Kararname itiraz halinde, baÅŸvuru haklı bulunursa itiraz eden bölgenin de tescil kapsamına alınacağını söylüyor. Bu da Ä°stanbul'dan, Diyarbakır'a kadar herkesi mumbarın tescilli sahibi yapacak. Oysa yemek uzmanları GüneydoÄŸuluların da Beypazarlıların da haksız olduÄŸunu söylüyor.MEÄžER TÄ°MUR'UN MAMASIYMIÅžMutfak Sanat Merkezi'nın Kurucusu ve Sahibi Yurdaer Kalaycı mumbarın bir Ortaasya yemeÄŸi olduÄŸunu söylüyor: ‘‘Kim kimden etkilenmiÅŸ kesin tesbit etmek mümkün deÄŸil ama mumbara ille de bir köken aranacaksa o da Ortaasya'dır. Türkiye'ye geliÅŸi Timur'un Anadolu seferlerine kadar uzanır. Beypazarı ürünü olması imkansız ama orijinal yapılışı Selim Amca'nınkinden de çok uzak. HerÅŸeyden önce kıymayla yapılmaz, kuzu ciÄŸeriyle yapılır.’’Patent Enstitüsü'nün bu konuda vereceÄŸi karar merak konusu. Gerçi MoÄŸolistan'ın henüz bir giriÅŸimi yok ama uzmanların söylediklerine göre bu tartışma biraz daha çatallanacak olursa mumbar toptan elden gidecek.BEYPAZARI MUMBARININ TARÄ°FÄ° Kullanılan malzemeler, 50 kg. %20 yaÄŸlı et, 1 kg. karabiber, 1 kg. kırmızı biber, 1 kg. pul biber, 5 kg. sarımsak, 750 gr. Tuz, 200 gr. tarçın. Et, kesme makinesinin ince gözünden 2 kere çekilir. Mumbar hamuru makinede çekilmiÅŸ sarmısak ve baharatlarla yoÄŸrulur, 1 gün bekletilir. Hazırlanan mumbar hamuru özel makine ile bağırsaÄŸa doldurulur. 1 gün asılarak bekletilir. Ä°kinci gün mumbar kangalları çatal ile iÅŸlenip bağırsaklar delinir, havalanması ve kuruması saÄŸlanır. Daha sonra oklaç ile ezilerek mumbar hamurunun sıkışması saÄŸlanır. 2 günde baskı altında tutulur. Mumbar soÄŸuk havalarda ve kış mevsiminde yapılır. Mumbar sıkıştırıldığından ve normal sucuklardan daha fazla baharat katıldığından, 1 sene bozulmadan saklanır. Â