Muhtarlar gençleşti

Son seçimlerle göreve getirilen İstanbul'daki 854 mahalle muhtarının yaş ortalaması, önceki döneme göre on yaş küçük. Yeni muhtarların öğrenim düzeyi ise yükseldi.

Son yerel seçimlerle birlikte İstanbul'un muhtarları gençleşti. Daha önceki dönemlerde muhtarların yaş ortalaması 50 ve üstündeyken, bu seçimde ortalama 40 yaşına düştü.

Göreve yeni gelen muhtarlarla daha önceki dönemde görev yapan muhtarlar arasındaki öğrenim durumu karşılaştırmasında da fark var. Geçen dönemlerde ortaöğrenim mezunu muhtarların oranı yüzde 0.50 iken, son seçimle birlikte bu oran yüzde 1,5'a çıktı. İstanbul Muhtarlar Derneği Başkanı Teyfik Yılmaz, İstanbul'da üniversite mezunu üç muhtar olduğunu da memnuniyetle belirterek gelecek dönemlerde yüksek öğrenim görmüş muhtar sayısının artmasını temenni ediyor. Yılmaz, İstanbul'da 854 mahalle muhtarı bulunduğunu ve bu seçimde muhtarlığa ilginin arttığını söylüyor: ‘‘Her mahallede muhtarlık için ortalama beş kişi aday oldu. Oysa önceki seçimde bu ortalama iki civarındaydı’’. Teyfik Yılmaz, muhtarlara devletin ödediği maaşın 29 milyon lira olduğu halde, talep artışını birçok nedene bağlıyor. İlk nedenin ‘‘Vazife aşkı’’, ikinci nedenin ‘‘Mahallede hatırı sayılır pozisyonda olmak, mahallenin amiri olmak’’ isteğinden kaynaklandığını söylüyor. Biraz ısrardan sonra muhtarların ‘‘Ek gelir’’ meselesine de değiniyor. ‘‘Bazı küçük mahalleler var ki günde üç kişi bile gelip ikametgah ya da nüfus örneği almıyor. Ama öyle mahalleler var ki en az 50 kişi geliyor.’’ Mühür harcını valilik, her yıl ocak ayında belirliyor. Bu yılki harç, 400 bin lira. Yani muhtarlıktan alınacak her belge başına bu ücret ödeniyor. ‘‘Rayici bol’’ mahallelerin muhtarları da sürümden kazanıyorlar.

Mahalledeki hükümet

İstanbul Muhtarlar Derneği Başkanı Teyfik Yılmaz, ‘‘Mahalledeki hükümet’’ olan muhtarların federasyonlaşmasına devletin izin vermemesinden şikayetçi: ‘‘Hukuken bir mahzur yok. Devlete maddi ve manevi külfeti yok. Ama muhtarların tek çatı altında birleşmesinden korkuyorlar.’’ Yılmaz, muhtarların resmen 148 görevi olduğunu, buna karşılık hiçbir yetkisi olmadığını söylüyor. Yılmaz'ın son sözü ise ‘‘Dünyada işi ile yetkisi arasında bu kadar dengesizlik, sadece muhtarlıkta var.’’

İstanbul'un ‘En’ muhtarları

Bu dönem, İstanbul'da 42 kadın muhtar seçildi. Bu rakam, İstanbul genelindeki kadın muhtar oranının yüzde 3 olduğunu gösteriyor. En çok kadın muhtara sahip olan semtler sırayla şöyle. Bakırköy: 7, Fatih: 6, Üsküdar: 5, Zeytinburnu: 4, Şişli: 4...

Fatih ve Kadıköy'deki dört muhtar, 70 yaşın üzerinde: Fatih Uzunyurt Mahallesi Muhtarı Burhan Kocapehlivan, sekiz dönemdir üst üste muhtar seçiliyor. Yine Fatih Davutpaşa Muhtarı Selahattin Akbaş, 1964'ten beri muhtar. Şişli Merkez Mahallesi Muhtarı Yaşar Doğu da altı dönemdir muhtar seçiliyor. Mecidiyeköy Merkez Mahallesi Muhtarı Recep Acar da beş dönemdir muhtar.

‘‘Milletvekilinden bile’’ çok kazanan muhtarlar:

Kadıköy: Sahrayı Cedid, Bakırköy: Kartaltepe, Fatih: Seyit Ömer, Güngören: Merkez mahallesi, Şişli: Mecidiyeköy.

En genç ihtiyar heyeti

İstanbul'un en genç İhtiyar Heyeti, Fatih Molla Şerif Mahallesi Muhtarlığı'nda bulunuyor. Mahalle Muhtarı Akif Ak, eski bankacı. 37 yaşında. Muhtarlar Derneği'nin de İkinci Başkanı. İhtiyar Heyeti'ni oluşturan çalışma arkadaşlarının tümü çocukluk arkadaşları. Hepsi doğma büyüme Molla Şerifli. Süheyla Ak, 34 yaşında ve ev kadını. Mustafa Çelik 31 yaşında, inşaat mühendisi. 35 yaşındaki Metin Bozacı, makina mühendisi. Necdet Bozkuş, kasap ve 37 yaşında. Adı ‘‘İhtiyar Heyeti’’ olsa da, değiştirmişler. ‘‘Biz, Genç Heyetiyiz’’ diyorlar. İhtiyar Heyeti'nin yıllar öncesinden, köylerdeki muhtar yardımcılarından bugüne geldiğini anlatıyorlar. Eskiden tapu-kadastro olmadığı için, arazinin kime ait olduğunu en iyi yaşlılar bilir, bu konuda muhtara yardımcı olurmuş.

Molla Şerif Mahallesi, muhtarından ve genç heyetinden memnun ki, bu dönem de seçmişler. ‘‘Diğer mahallelerde 15 aday olduğu halde biz tek adaydık.’’ Geçen dönem çok çalıştıklarını bu döneme yapacak az iş kaldığını söylüyorlar. Muhtar Ak, ‘‘Geçen dönem, doğal gaz getirdik. Bütün sokakları ağaçlandırdık’’ diyor. Şimdi iki önemli hedefleri var. Çıkmaz bir sokağa bisiklet parkuru yapıp çocukların trafik kurallarını öğrenmesini sağlamak ve yoksullar için bir sağlık ocağı açmak. Genç heyet, gençler için de bakımlı ve yemyeşil parkta basketbol sahası yapmışlar.