MRNA nedir ve hangi aşılarda var? MRNA aşısı canlı aşı mı?
Güncelleme Tarihi:
MRNA nedir sorusu, özellikle Koronavirüs'ten korunmak amacıyla Covid-19 aşısı vurdurma aşamasında olan kişilerin araştırdığı konular arasında yer alıyor. Literatürde “mesajcı RNA” (ribonükleik asit), DNA’dan üretilen bir biyomolekül olarak biliniyor. mRNA aşılarında geleneksel aşılardan farklı olarak zayıflatılmış patojen yerine vücuda virüsün bir proteininin mRNA’sı veriliyor. Böylece bağışıklık sisteminin virüs olmadan harekete geçmesi ve virüse karşı antikor üretmesi hedefleniyor. Peki, MRNA aşısı canlı aşı mı? İşte, p bilgiler
mRNA aşısının temelleri 1990’lı yıllarda, Macar asıllı bilim insanı Katalin Kariko’nun Pensilvanya Üniversitesi’ndeki gen çalışmaları ile atıldı. Kariko bu fikrine o dönem çok destek bulamasa da, son 15 yıldır aynı üniversitede salgın hastalıklar uzmanı olan Dr. Drew Weissman ile ortak aşı çalışmaları yürüttü. İşte, mRNA aşıları hakkında bilgi...
MRNA NEDİR?
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji ve Tıbbi Viroloji Uzmanı Doç. Dr. Fatih Şahiner hem mRNA’yı hem de mRNA aşılarını daha iyi anlamak isteyenler için önemli bilgiler verdi.
İnsanın yaşamının devamlılığı için hücrelerimizde sürekli binlerce protein üretildiğini hatırlatan Şahiner, süreci “Hangi proteinin ne kadar miktarda ve ne kadar süre ile üretileceği o hücreye, hormonlar gibi sinyaller aracılığıyla iletilir. Sinyal hücre çekirdeğine ulaştığında kromozomal DNA’mızdan hücre içindeki fabrikalara sentezlenmesi gereken protein ile ilgili bir kısa mesaj gönderilir. mRNA’lar bu mesajı taşıyan moleküllerdir. Tıpkı telefonlarımızla gönderdiğimiz kısa mesajlar gibi” sözleriyle özetledi.
Şahiner, mRNA’ları protein üretim fabrikalarına gönderilen siparişlere benzeterek şöyle devam etti:
“Covid-19 gibi viral enfeksiyonlarda, virüsler hücreye girip kendi istedikleri siparişleri verirler. Virüs giren hücredeki fabrikalar kendi işlerini bırakıp virüslerin çoğalması için gereken proteinleri üretir. Covid-19’da bunlar 27 adet proteindir. Bazen bu siparişleri yetiştirebilmek için hücre tüm kaynaklarını tüketir ve ölür.
Aşı ise virüsten önce hücreye girerek sadece bir protein (S proteini) sipariş eder. Bu siparişle üretilen yabancı protein vücudumuzda bağışıklık sistemi tarafından tanınır ve gelecekte aynı proteini taşıyan virüsle karşılaştığımızda güçlü bağışıklık yanıtı verilir.”
Bu mantığın bütün aşılar için aynı olduğunu ifade eden Şahiner, mRNA aşılarının farklı amaçlarla birkaç protein sipariş verecek şekilde veya belirli bir süre için kendini kopyalayabilecek şekilde de tasarlanabildiğini vurguladı.
MRNA AŞISI CANLI AŞI MI?
MRNA aşısı canlı aşı olarak bilinmektedir. Şu anda Bİontech ve Moderna aşıları bu formatta üretilmiştir.