Moskova’da kritik zirve
Güncelleme Tarihi:
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bugün Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ı ülkesinde ağırlıyor. Görüşmede ikili ilişkilerde, 10 Ağustos 2016 tarihinde uçak krizini bitiren ilk ikili zirveden bu yana en önemli Suriye sınavı verilecek. Şam rejimi, İdlib’de Türkiye’nin kurduğu 9 numaralı askeri gözlem noktası Morik’e giden Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) konvoyunun etrafındaki Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) güçlerini hedef alıp bu noktanın kuzeyindeki Han Şeyhun kasabasını ele geçirmişti.
HAVA ÜSSÜNDE BULUŞACAKLAR
İki lider arasında kritik görüşmenin alışılagelmiş Kremlin yerine başkent Moskova’ya 30 kilometre mesafede bir fuar alanında gerçekleşecek olması da dikkat çekti. Putin, Erdoğan’la Jukovski Hava Üssü’nde düzenlenmekte olan uluslararası MAKS-19 Havacılık Fuarı’nda buluşacak. MAKS fuarı Rusya’nın bir bakıma dünyaya hava kuvvetleri gücünü sergilediği gösteri platformu sayılıyor.
MOSKOVA’DAN ŞAM’A DESTEK
İki liderin Moskova yakınlarında buluşmalarına 24 saat kala Rusya’dan yeni kritik açıklama geldi. Moskova’da basın toplantısı düzenleyen Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Şam rejiminin İdlib bölgesinde Rusya’nın da desteğiyle yasal davrandığını duyurdu.
LAVROV: HAREKÂT MEŞRU
Suriye’nin İdlib bölgesi güneyinde geçen hafta pazartesi gününden bu yana yaşananlara Rusya’nın bakış açısını özetleyen Lavrov, “Rusya Hava Kuvvetleri’nin de destek verdiği Suriye ordusunun Han Şeyhun’daki davranışı meşru ve yasal. Teröristler İdlib bölgesinden sadece Suriye ordusuna değil Rusya’nın Hmeymim Üssü’ne de defalarca saldırı düzenledi. Tehdit kaynağı olan bu terör noktalarına karşı operasyon düzenlenmesi gayet doğal. Biz hiçbir zaman yaptığımız anlaşmalarda ‘Teröristler vurulmayacak’ şeklinde kimseye güvence vermedik. Dolayısıyla Suriye ordusunun Han Şeyhun’daki teröristleri hedef alan harekâtı yasal ve meşru. Bu mecburi adım aynı zamanda BM Güvenlik Konseyi’nin Suriye krizi çözümü için kabul ettiği kararlarını yerine getirilmesi anlamına da geliyor” dedi.
ORTAK DEVRİYE MESAJI
Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov böylece, İdlib’in güneyindeki gelişmelerin Rusya ile Türkiye arasında 17 Eylül 2018 tarihinde Soçi şehrinde imzalanan İdlib mutabakatını ihlal etmediği görüşünü de savunmuş oldu. Lavrov ayrıca Rusya’nın Türkiye ile birlikte İdlib bölgesinde ortak devriye oluşturulması önerisini masada tuttuklarını ancak Ankara’nın bu inisiyatife şimdiye kadar yeşil ışık yakmadığını da sözlerine ekledi.
KREMLİN’DEN AÇIKLAMA
Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov’dan hemen sonra Kremlin de liderler görüşmesi hakkında ipuçları verdi. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Putin’in davetlisi olarak önce MAKS-19 havacılık fuarını gezeceğini ve sonra oturup iki ülkeyi ilgilendiren güncel konuları ele alacaklarını söyledi. Türk tarafının cuma günkü liderler arası telefon görüşmesinde, “İdlib ve özellikle Han Şeyhun’daki gelişmeler Türkiye’nin milli güvenliğini tehdit ediyor” sözlerine Rus tarafının nasıl bir yanıt vereceği sorusuna Peskov şu yanıtı verdi: “Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Türkiye’nin duyduğu endişeleri anlayışla karşıladığını defalarca dile getirmiştir. Ancak Putin aynı zamanda İdlib bölgesindeki teröristlerin davranışlarından bizim endişe duyduğumuzu da defalarca söylemiştir. Bu duruma sonsuza dek tahammül edilemeyeceği ortada. Dolayısıyla salı günkü (bugün) görüşmede çözümü basit olmayan bu karmaşık konu liderler tarafından çözüme kavuşturulmaya çalışacak. Masada ağırlıklı İdlib olacak.” Rus medyası ise Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 16 Eylül’de Ankara’da yapılacak Rusya, Türkiye, İran Astana üçlüsü liderler zirvesini beklemeden apar topar Rusya’ya ziyaret gerçekleştirmesini manidar bularak, “Rusya ile Türkiye ilişkileri Suriye’de yeniden büyük sınavdan geçiyor” yorumunu yaptı.