Moratoryum lafta kaldı

Başbakan Yardımcısı Bülent Ecevit, ilk geceyi telefon trafiğiyle geçirdi. Dışişleri Bakanı İsmail Cem ile konuşan Ecevit, dün sabah İsveç Başbakanı'yla görüşmeden önce ayaküstü sorularımızı yanıtladı:

‘‘Moratoryum zaten lafta kaldı. Dünkü gelişmeler hakkında Dışişleri Bakanımızdan, Holbrooke ile görüşmesi hakkında bilgi aldım. Rum tatbikatı üzerine bizim taraf da uçuşa başlamış. Zaten plan öyleydi. Ayrıntıları bilmiyorum, ama Rumların tatbikatından sonra bizim tatbikatımız olacaktı.’’

Stockholm'de Türk dernekleri temsilcileriyle bir araya gelen Ecevit'e, Türk İşçi Dernekleri Federasyonu Başkanı Yaşar Tektaş başta olmak üzere Rahim Kulbay, Ömer Süvari, Mashar Göker, Halil İbrahim Küçükgöl, Haydar Akan, Ahmet Gül gibi temsilciler peşpeşe sorular yönelttiler. Kültürel yabancılaşmayı dile getiren bir temsilci de ilginç bir olay aktardı:

‘‘Eski Kültür Bakanı Fikri Sağlar'dan yöresel oyunları ve Türk sazlarını çalan iki kültür adamı istedik. ‘Bunların parasını verir misiniz?' diye sordu. Biz de, ‘Devlet, 10 imama maaş veriyor da, iki kişiye neden biz para ödeyelim?' karşılığını verdik. İkinci ve üçüncü kuşak çocuklar Türk kültürünü, geleneğini, dilini ve folklorünü öğrenemiyor. Kendi ülkesine ve geleneklerine yabancılaşıyor.’’

* * *

Sohbetimizin ‘‘bamteli’’ bir anlamda buradaydı.

Bir zamanlar Ecevit'in Avrupa'da temsilcisi olan Hadi Orman ve Bekir Yıldız gibi isimleri göremedik. Meğer Ecevitler'le ipleri koparmışlar. Ünlü yazarımız Demir Özlü de öyle. Ama Ömer Süvari ve iki kez DSP'den adaylığını koyan Rahim Kulbay gibi vefakar Ecevitçi' ler cefa çekseler de yine onların yanında yer alıyorlar. Bu da siyasetin cilvesi.

Ecevit, İsveç Başbakanı Persson ile görüşürken, PKK'lılar gösteri yaptı. PKK'lı 30-35 kişi Başbakanlığın önünde PKK bayrağı bile açtılar. Ev sahibi ülke yöneticileri, ‘‘Umurumda değil. Böylelerini çok gördüm, alışkınım’’ diyen Ecevit'i, başka kapıdan çıkardılar. Zaten İsveç polisi de gelip, PKK militanlarının büyük çoğunluğunu gözaltına aldı.

Dışişleri Bakanlığı'nda düzenlenen basın toplantısında soru yağmuruna tutulan Ecevit'e basının büyük ilgisi vardı. 8 yıllık kesintisiz eğitim ve terör dahil pek çok soruna değindi ve ‘‘20 yıllık enflasyon yüzde 90'a çıktı, ama iktidarda 3 yıl kalırsak bunu da çözeceğiz. Enflasyona rağmen Türkiye'nin büyümesi önlenemiyor’’ diye konuştu.

Kıbrıs sorununu anlatırken, hem AB'yi eleştiren hem de Rusya'nın Doğu Akdeniz'e inmesine dikkat çeken Ecevit, ‘‘Rusya, Panortodoks ve Panislavist bir çember ile Türkiye'nin etrafını sarıp, Doğu Akdeniz'e ulaşıyor. Güney Kıbrıs'ta 3 bin Rus firması var’’ bilgisini verdi.

İsveç Başbakanının ifadesiyle ‘‘Türkiye'nin demokraside ve insan haklarında eksiklikliklerini gidermesi halinde AB genişlemesinin içinde yeralmasını’’ istediğini vurgulayan Ecevit, ‘‘Bu nedenle İsveç'ten iyimser ayrılıyorum’’ dedi. Kürt sorunu sorulunca yanıtı net oldu:

‘‘Ben Kürt'e, ‘Kürt' derim, ama ‘Kürt sorunu var' demem. Güneydoğu'da bölgenin feodal ve sosyal yapısından kaynaklanan ekonomik bir sorun vardır. Bunu da ortadan kaldıracak önlemleri biz alıyoruz.’’

Uluslararası Dış Politika Enstitüsü'ndeki konferansı da büyük ilgi gören Ecevit, ‘‘Türkiye, AB ile ilişkilerinde aldatılmış duygusu içindedir. Türkiye, bir Avrupa ülkesidir, ama Asya'da derin kökleri vardır. Türkiye Avrupa'nın dışında kalsa bile, değişen dünyadan bizim izole edilmemiz olanaksızdır’’ vurgulamasında bulundu.

Özet; Ecevit'in İsveç gezisi yararlı oldu.