Mobil demokrasi
Güncelleme Tarihi:
<b>Ayşe AYDIN </b>
Oluşturulma Tarihi: Şubat 02, 2002 13:35
Bilginin sınırları yok oluyor. Her zaman, her yerden, her araçtan 'özgür iletişim' dönemi başlıyor. Cebimize, dizimize, masamıza, arabamıza koyacağımız 'akıllı araçlarla', fazla düşünmeden, strese girmeden, zaman kaybetmeden, her türlü bilgiye kolayca ulaşacağız. İsteyen konuşacak, isteyen araştıracak, isteyen ticaret yapacak, isteyen sevgilisine çiçek yollayacak! 3G, GSM, GPRS, WAP, XML, HTML Bluetooth kelimeleriyle karşılaştığınızda anlayın ki mobil iletişimdesiniz.
Sabah işinize gitmek üzere yola çıktınız. Radyodan trafiğin yoğun olduğunu öğrendiniz. Cep bilgisayarınızdan sizin için en uygun güzargahı 'söylemesini' istiyorsunuz. Benzin almanız da gerekiyor. Bilgisayarınızdan yol üzerindeki benzin istasyonlarını istiyorsunuz. Az sonra bilgisayarınızdaki ses size birinci köprüden gitmenizi öneriyor. Civardaki benzin istasyonlarının haritasının cep bilgisayarınızda olduğunu hatırlatıyor.
Cep bilgisayarınız üzerinden ofis bilgisayarınıza bağlanıp günlük programınızı öğreniyorsunuz. Yarım saat sonra bir iş toplantısı sizi bekliyor. Toplantı bilgilerini şirketiçi bilgi ağı olan 'intranet'e bağlanarak sağlıyorsunuz...‘‘
Tüm bu gelişmeler size uzak gibi görünebilir. Ancak bu hikayenin kahramanı olan teknolojiler artık birçok kişi tarafından kullanılabiliyor. Mobil iletişim teknolojileri şirketleri ve bireyleri yeni bir dünyaya taşıyor. Industry Standard’ın araştırması bu durumu destekliyor. Dünyada şu anda yaklaşık 700 milyon kişinin cep telefonu var. Bu kişilerin 60 milyonu mobil iletişim araçlarını kullanıyor. Bu araçlar üzerinden ticaret yapanların sayısı ise 120 milyon.
Mobil iletişim cihazlarının HTML (internet yazılım dili), WAP (kablosuz uygulama protokolü), WML (kablosuz işaretleme dili), GPRS (genel paket radyo servisi), 3G (üçüncü kuşak teknoloji), XML (genişletilmiş internet yazılım dili) ve Bluetooth olmak üzere yedi ana teknolojiden bir ya da birkaçına sahip olması gerekiyor.
Mobil iletişim hizmetleri kullanıcılara iki şekilde ulaşıyor: kişisel ve kurumsal çözümler. Kişisel çözümler internet bankacılığı, internet haberciliği, mobil eğlence gibi hizmetleri içeriyor. Buna göre insanlar cep telefonları, cep bilgisayarları ya da akıllı telefonlar ile bankacılık işlemlerini yapabiliyor, günlük haberlere ulaşabiliyor, film izleyebiliyorlar. Kurumsal mobil iletişim çözümleri, satış otomasyonu, saha operasyonu, intranet, CRM (Müşteri İlişkileri Yönetimi), anket, yönetim bilgi sistemleri başlıklarını içeriyor. Buna göre bir çalışan cep bilgisayarından ya da telefonundan şirket içi bilgi ağı intranete bağlanarak her türlü bilgiye şirkete gitmeden erişebiliyor.
Sistem çalışanlara 'bilgi almanın' yanında 'bilgi sunma' imkanı da veriyor. Buna göre örneğin bir şirkete satış yapan temsilci şirketle ilgili bilgileri görüşmenin hemen ertesinde intranet ortamına aktarabiliyor ve bu bilgiler daha sonra kullanılıyor. Bu sistem sayesinde bilgi en taze haliyle ve en hızlı şekilde merkeze ulaşıyor.
Kablosuz iletişimin sağlanması için gereken tüm bu teknolojilerin tek bir şirket tarafından verilmesi mümkün değil. Telekomünikasyon ve bilgi teknolojileri alanındaki şirketlerin güç birliği yaparak çalışması gerekiyor.
Türkiye'de Microsoft, Ericsson, Turkcell ve 14 ortak firma işbirliği yaparak mobil iletişim teknolojilerini sunacak çözümler üretmeye başladılar.
Microsoft, işbirliğinin yazılım ve bilgi işlem kısmını üstleniyor. Mobil iletişim araçlarının internet ya da intranete bağlanmasını sağlayacak teknolojilerin oluşturulmasını sağlayacak yazılımlar üretiyor. Şirketin 'MSN Mobile' hizmeti ile kullanıcılar 'kişisel bilgi bankalarını' oluşturuyorlar.
Microsoft Telekomünikasyon Müdürü Hakan Dülge sistemin ağırlıklı olarak kurumlara ve çalışanlara fayda sağlayacağını düşünüyor: ‘‘.Net ve Mobilite ürünlerimizle firmalara yönelik mobil iletişim hizmeti sunuyoruz. Bu çözümlere yapılan yatırımlar firmalara hız, tasarruf ve verim olarak geri dönüyor.‘‘
Ericsson sisteme iki şekilde destek veriyor. İlk olarak mobil iletişim teknolojilerinin geliştirilmesi için firmalara uygulama merkezi şeklinde hizmet veren Ericsson Mobility World'ün kapılarını açıyor. Cihaz üreticisi olarak da destek veriyor. Sunduğu OneBox çözümü ile farklı kanallardan gelen e-posta, sesli mesaj, faks mesajlarını aynı ortamda birleştiriyor. Şirketin iş geliştirme müdürü Elif Özdemir bu ürünün şirketlere yüzde 50 zaman tasarrufu sağladığını belirtiyor.
İşbirliğinin iletişim altyapısını sağlayan ağ operatörü ise Turkcell. Turkcell'in kişisel çözümleri GPRSLand adıyla sunuluyor. Buna göre kişiye eğer isterse mağazalardaki kampanyalar, günlük haber, oyun ve cep telefonu melodileri hizmetleri sunuluyor.
Turkcell'in kurumsal hizmetler veren bölümü Corbusscell'in Proje Grubu Yöneticisi Serhan Ertan, sistemin müşteri ilişkileri yönetimi açısından önemini vurguluyor: ‘‘Kurumsal çözümlerde şirket bilgileri müşterilere kısa mesaj olarak iletiliyor. Turkcell GPRS ve GSM şebekeleri üzerinden ağ yapısı sağlayarak projeye destek veriyor.‘‘
Altyapıyı sağlayan üç ana şirketin kurdukları sistem bilgi teknolojileri alanında hizmet veren Veripark, Netsoft, Bizitek, Enter, Time, Infotech, Mobilera, Fet Yazılım, Model Bilgi İşlem, Enova, Servus, Siemens Business Services, Oz & El, Compaq gibi 14 firmanın projeleriyle hayat buluyor. Bu şirketler sistemi kullanarak kendi alanlarında çeşitli ürünler oluşturarak piyasaya sürecekler.
Hangi araçlar
Mobil iletişim çözümlerini almak için nitelikli cep telefonları, cep bilgisayarları ya da akıllı telefonlara sahip olmanız gerekiyor.
Cep bilgisayarları hiçbir kablo bağlantısına gerek kalmadan internete bağlanabiliyor ve her türlü dijital çözümü sunuyor. Nitelikli telefonlar, internete bağlanabiliyor ve bu telefonlarla internetten gelen e-postalarınızı kontrol edebiliyorsunuz. Akıllı telefonlar, cep bilgisayarı ile nitelikli telefonların arasında bir ürün olarak piyasaya sürüldü. Boyutu cep bilgisayarından küçük, nitelikli telefondan büyük olan bu telefonlar her iki cihazın yaptığı işi yapabiliyor.
MOBİL SÖZLÜĞÜ
Microsoft Exchange Server: Microsoft'un sabit ve mobil mesajlaşma ile birlikte çalışma hizmetlerinin temel taşı. Kablolu ve kablosuz cihazların web sistemleriyle birleşik çalışmasını sağlıyor.
Bluetooth: Mobil telefonların, bilgisayarların, diğer mobil cihazların birbirleriyle, ev ve işyerlerindeki kısa dalga kablosuz bağlantıları kullanan telefon ve bilgisayarlarla kolay, düşük maliyetle bağlantılarını sağlayan sistem.
GPRS: Mobil iletişim teknolojisinde aynı hattı birden çok kullanıcının paylaştığı ve iletişim hızının çok yüksek olduğu bir altyapı. GPRS üzerinden sağlanan bağlantılarda ücret bağlantının süresine göre değil gönderilen ve alınan veri miktarına göre belirleniyor.
GSM: Avrupa'da yaygın olarak kullanılan sayısal bir mobil telefon sistemi.
WAP: Kablosuz uygulama protokolü. Ericsson, Motorola, Nokia gibi şirketler tarafından kurulan cep telefonu ve telsiz alıcısı gibi kablosuz cihazların kullanımını kolaylaştırmak için bir dizi iletişim protokolünü içeren verilerin tümüne verilen isim.
HTML: Web sayfası hazırlarken kullanılan internet yazım dili. Mobil cihazlarında olan yazılımların HTML uyumlu olması gerekiyor.
3G: Bugüne kadar geliştirilen mobil iletişim teknolojilerinden farklı olarak yeni ve daha geniş bir frekans bandından yararlanarak mobil iletişimi sağlıyor. Bu özelliği nedeniyle televizyon, kişisel bilgisayar ve telefon gibi iletişim araçlarının tek bir cihazda birleşmesini sağlıyor.
XML: Web üzerinde, verilerin görüntülerden ayrılmasını sağlayan internet dili. Şirketler görüntülerden ayrılan verileri birleştirerek yeni sistemler kurabiliyorlar. Farklı sistemlerin birbirleriyle 'konuşmalarını' sağlıyor.
Cep bilgisayarınız üzerinden ofis bilgisayarınıza bağlanıp günlük programınızı öğreniyorsunuz. Yarım saat sonra bir iş toplantısı sizi bekliyor. Toplantı bilgilerini şirketiçi bilgi ağı olan 'intranet'e bağlanarak sağlıyorsunuz...‘‘
Tüm bu gelişmeler size uzak gibi görünebilir. Ancak bu hikayenin kahramanı olan teknolojiler artık birçok kişi tarafından kullanılabiliyor. Mobil iletişim teknolojileri şirketleri ve bireyleri yeni bir dünyaya taşıyor. Industry Standard’ın araştırması bu durumu destekliyor. Dünyada şu anda yaklaşık 700 milyon kişinin cep telefonu var. Bu kişilerin 60 milyonu mobil iletişim araçlarını kullanıyor. Bu araçlar üzerinden ticaret yapanların sayısı ise 120 milyon.
Mobil iletişim cihazlarının HTML (internet yazılım dili), WAP (kablosuz uygulama protokolü), WML (kablosuz işaretleme dili), GPRS (genel paket radyo servisi), 3G (üçüncü kuşak teknoloji), XML (genişletilmiş internet yazılım dili) ve Bluetooth olmak üzere yedi ana teknolojiden bir ya da birkaçına sahip olması gerekiyor.
Mobil iletişim hizmetleri kullanıcılara iki şekilde ulaşıyor: kişisel ve kurumsal çözümler. Kişisel çözümler internet bankacılığı, internet haberciliği, mobil eğlence gibi hizmetleri içeriyor. Buna göre insanlar cep telefonları, cep bilgisayarları ya da akıllı telefonlar ile bankacılık işlemlerini yapabiliyor, günlük haberlere ulaşabiliyor, film izleyebiliyorlar. Kurumsal mobil iletişim çözümleri, satış otomasyonu, saha operasyonu, intranet, CRM (Müşteri İlişkileri Yönetimi), anket, yönetim bilgi sistemleri başlıklarını içeriyor. Buna göre bir çalışan cep bilgisayarından ya da telefonundan şirket içi bilgi ağı intranete bağlanarak her türlü bilgiye şirkete gitmeden erişebiliyor.
Sistem çalışanlara 'bilgi almanın' yanında 'bilgi sunma' imkanı da veriyor. Buna göre örneğin bir şirkete satış yapan temsilci şirketle ilgili bilgileri görüşmenin hemen ertesinde intranet ortamına aktarabiliyor ve bu bilgiler daha sonra kullanılıyor. Bu sistem sayesinde bilgi en taze haliyle ve en hızlı şekilde merkeze ulaşıyor.
Kablosuz iletişimin sağlanması için gereken tüm bu teknolojilerin tek bir şirket tarafından verilmesi mümkün değil. Telekomünikasyon ve bilgi teknolojileri alanındaki şirketlerin güç birliği yaparak çalışması gerekiyor.
Türkiye'de Microsoft, Ericsson, Turkcell ve 14 ortak firma işbirliği yaparak mobil iletişim teknolojilerini sunacak çözümler üretmeye başladılar.
Microsoft, işbirliğinin yazılım ve bilgi işlem kısmını üstleniyor. Mobil iletişim araçlarının internet ya da intranete bağlanmasını sağlayacak teknolojilerin oluşturulmasını sağlayacak yazılımlar üretiyor. Şirketin 'MSN Mobile' hizmeti ile kullanıcılar 'kişisel bilgi bankalarını' oluşturuyorlar.
Microsoft Telekomünikasyon Müdürü Hakan Dülge sistemin ağırlıklı olarak kurumlara ve çalışanlara fayda sağlayacağını düşünüyor: ‘‘.Net ve Mobilite ürünlerimizle firmalara yönelik mobil iletişim hizmeti sunuyoruz. Bu çözümlere yapılan yatırımlar firmalara hız, tasarruf ve verim olarak geri dönüyor.‘‘
Ericsson sisteme iki şekilde destek veriyor. İlk olarak mobil iletişim teknolojilerinin geliştirilmesi için firmalara uygulama merkezi şeklinde hizmet veren Ericsson Mobility World'ün kapılarını açıyor. Cihaz üreticisi olarak da destek veriyor. Sunduğu OneBox çözümü ile farklı kanallardan gelen e-posta, sesli mesaj, faks mesajlarını aynı ortamda birleştiriyor. Şirketin iş geliştirme müdürü Elif Özdemir bu ürünün şirketlere yüzde 50 zaman tasarrufu sağladığını belirtiyor.
İşbirliğinin iletişim altyapısını sağlayan ağ operatörü ise Turkcell. Turkcell'in kişisel çözümleri GPRSLand adıyla sunuluyor. Buna göre kişiye eğer isterse mağazalardaki kampanyalar, günlük haber, oyun ve cep telefonu melodileri hizmetleri sunuluyor.
Turkcell'in kurumsal hizmetler veren bölümü Corbusscell'in Proje Grubu Yöneticisi Serhan Ertan, sistemin müşteri ilişkileri yönetimi açısından önemini vurguluyor: ‘‘Kurumsal çözümlerde şirket bilgileri müşterilere kısa mesaj olarak iletiliyor. Turkcell GPRS ve GSM şebekeleri üzerinden ağ yapısı sağlayarak projeye destek veriyor.‘‘
Altyapıyı sağlayan üç ana şirketin kurdukları sistem bilgi teknolojileri alanında hizmet veren Veripark, Netsoft, Bizitek, Enter, Time, Infotech, Mobilera, Fet Yazılım, Model Bilgi İşlem, Enova, Servus, Siemens Business Services, Oz & El, Compaq gibi 14 firmanın projeleriyle hayat buluyor. Bu şirketler sistemi kullanarak kendi alanlarında çeşitli ürünler oluşturarak piyasaya sürecekler.
Hangi araçlar
Mobil iletişim çözümlerini almak için nitelikli cep telefonları, cep bilgisayarları ya da akıllı telefonlara sahip olmanız gerekiyor.
Cep bilgisayarları hiçbir kablo bağlantısına gerek kalmadan internete bağlanabiliyor ve her türlü dijital çözümü sunuyor. Nitelikli telefonlar, internete bağlanabiliyor ve bu telefonlarla internetten gelen e-postalarınızı kontrol edebiliyorsunuz. Akıllı telefonlar, cep bilgisayarı ile nitelikli telefonların arasında bir ürün olarak piyasaya sürüldü. Boyutu cep bilgisayarından küçük, nitelikli telefondan büyük olan bu telefonlar her iki cihazın yaptığı işi yapabiliyor.
MOBİL SÖZLÜĞÜ
Microsoft Exchange Server: Microsoft'un sabit ve mobil mesajlaşma ile birlikte çalışma hizmetlerinin temel taşı. Kablolu ve kablosuz cihazların web sistemleriyle birleşik çalışmasını sağlıyor.
Bluetooth: Mobil telefonların, bilgisayarların, diğer mobil cihazların birbirleriyle, ev ve işyerlerindeki kısa dalga kablosuz bağlantıları kullanan telefon ve bilgisayarlarla kolay, düşük maliyetle bağlantılarını sağlayan sistem.
GPRS: Mobil iletişim teknolojisinde aynı hattı birden çok kullanıcının paylaştığı ve iletişim hızının çok yüksek olduğu bir altyapı. GPRS üzerinden sağlanan bağlantılarda ücret bağlantının süresine göre değil gönderilen ve alınan veri miktarına göre belirleniyor.
GSM: Avrupa'da yaygın olarak kullanılan sayısal bir mobil telefon sistemi.
WAP: Kablosuz uygulama protokolü. Ericsson, Motorola, Nokia gibi şirketler tarafından kurulan cep telefonu ve telsiz alıcısı gibi kablosuz cihazların kullanımını kolaylaştırmak için bir dizi iletişim protokolünü içeren verilerin tümüne verilen isim.
HTML: Web sayfası hazırlarken kullanılan internet yazım dili. Mobil cihazlarında olan yazılımların HTML uyumlu olması gerekiyor.
3G: Bugüne kadar geliştirilen mobil iletişim teknolojilerinden farklı olarak yeni ve daha geniş bir frekans bandından yararlanarak mobil iletişimi sağlıyor. Bu özelliği nedeniyle televizyon, kişisel bilgisayar ve telefon gibi iletişim araçlarının tek bir cihazda birleşmesini sağlıyor.
XML: Web üzerinde, verilerin görüntülerden ayrılmasını sağlayan internet dili. Şirketler görüntülerden ayrılan verileri birleştirerek yeni sistemler kurabiliyorlar. Farklı sistemlerin birbirleriyle 'konuşmalarını' sağlıyor.