Demet CENGİZ BİLGİN
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 13, 2007 00:00
14 partiden 7700 adayın ve 697 bağımsızın yarıştığı 22 Temmuz seçimlerinde sadece milletvekillerinin yapacağı seçim harcamaları 1 milyar 260 milyon YTL’yi bulacak. Siyasi partilerin genel merkezlerinin ayırdığı 300 milyon YTL’yi geçmesi hesaplanan bütçelerle ise, toplam seçim harcamalarının 1.8 milyar YTL civarında olacağı tahmin ediliyor.
TÜRKİYE Cumhuriyeti’nin bugüne kadar yaşadığı en kritik
seçim olacağı söylenen 22 Temmuz 2007 seçimleri, siyasi partilerin bugüne kadar görülmemiş tanıtım çalışmalarına da sahne oluyor. Tüm siyasi partiler ile bağımsız adayların toplam seçim harcamalarının 1.6 ile 1.8 milyar YTL aralığında olacağı hesaplanıyor. Siyasi partilerin tanıtım bütçesinin dışında, milletvekili adaylarının kendi tanıtımları için 20 bin ile 500 bin YTL arasında para harcadıkları biliniyor. Her bir vekil için 150 bin YTL ortalaması alındığında, 14 partiden 7700 adayın ve 697 bağımsızın harcamaları 1 milyar 260 milyon YTL’yi buluyor. AKP, CHP, DP (DYP), MHP ve GP olmak üzere sadece beş partiye Hazine’den yapılan seçim yardımı ise 216 milyon YTL. Diğer siyasi partilerin seçim bütçeleriyle, partilerin genel merkezlerinin seçime ayırdığı bütçenin toplamı 300 milyon YTL.
AKP’NİN BÜTÇESİ BELİRSİZ:
Bütün şehirlerde bayrak ve afişlerinin çokluğuyla dikkat çeken iktidar partisi AKP’nin en büyük seçim harcamasını yaptığı bütün siyasi çevrelerde konuşulurken, AKP’den hiçbir yetkili seçim bütçesine ilişkin bir rakam vermiyor. AKP’nin sadece hazineden aldığı seçim yardımı tutarı 94 milyon YTL. AKP Genel Merkezi’nden bir yetkili, partinin seçim bütçesini açıklayamayacağını belirterek, il ve ilçe merkezlerinde pek çok parti üyesinin ve gönüllünün bazı tanıtım giderlerini üstlendiğini söyledi.
CHP’NİN BÜTÇESİ NET:
Cumhuriyet Halk partisi (CHP) Genel Saymanı Mahmut Yıldız ise seçim tanıtım bütçesinin net olduğunu anlatarak, seçime 80 milyon YTL bütçe ayırdıklarını kaydetti. CHP’nin Hazine’den aldığı yardım tutarı ise 53 milyon YTL civarındaydı. CHP’nin seçim çalışmalarında açıkhava tanıtım araçlarının yanısıra, radyo ve televizyon reklamlarına da ağırlık verilecek.
YENİ DP’NİN HARCAMALARI: Demokrat Parti (DP) ise seçim bütçesinin 20 milyon YTL olduğunu açıkladı. DYP olan ismini DP olarak değiştiren parti, söz konusu değişiklik nedeniyle harcamaların yüksek olduğunu söylüyor. Broşlardan bayraklara kadar partinin bütün görsel malzemelerinin değiştiğini anlatan bir yetkili, yeni yapılanmanın masrafları artırdığını kaydetti.
MHP’NİN HAZİNE YARDIMI: Seçim bütçesine ilişkin bilgi alamadığımız Milliyetçi Hareket Partisi (MHP), Hazine’den aldığı yardım büyüklüğü bakımından dördüncü sırada bulunuyor. 22.9 milyon YTL Hazine desteği alan MHP de tanıtım faaliyetini en sıkı tutan partiler arasında.
GP İLLERİ DESTEKLEYEMEDİ: Genç Parti’nin (GP) seçim bütçesi ise, Hazine yarıdımı olan 19.9 milyon YTL olarak açıklandı. Hazine yardımı dışında bir bütçeleri olmadığını anlatan bir yetkili, "Genel Merkez, hiçbir şehire destek olamadı. Adaylar ofisten, bayrağa her türlü tanıtım çalışmasını kendi bütçelerinden yaptılar" dedi.
SP 10 MİLYON YTL:
Saadet Partisi (SP) ise genel merkezin ayırdığı 3 milyon YTL’lik bütçeye ek olarak, her ilde parti mensuplarının yaptığı katkıyla 13 milyon YTL’lik bir bütçeyle seçime gidiyor. Liberal Demokrat Parti (LDP), basın tanıtımlarına 40 bin YTL ayırdı. Bütçesi olmayan Özgürlük ve Dayanışma Partisi’nde (ÖDP) bütün çalışmalar gönüllüler tarafından yürütülüyor.
Sadece bayrak ve afişe 3 milyon YTL harcanıyorANKARA Ticaret Odası’nın (ATO) bir araştırmasına göre, 2002 seçimlerinde 1.5 milyon YTL olan bayrak ve afiş harcaması, 22 temmuz 2007 seçimlerinde 3 milyon YTL’yi bulacak. ATO raporu, milyonlarca bayrak ve afişin cadde ve sokaklara asılmasının önemli bir çevre kirliliğine neden olduğuna da dikkat çekerek; partilere ve adaylara uyarılarda da bulunmuştu. İstanbul Matbaacılar ve Ciltçiler Odası Başkan Yardımcısı Orhan Öztürk, seçimde sektörlerinin iş yükünün ikiye katlanacağını bildirmişti.
Vekil seçime harcadığını 1.5 yılda çıkaracak
MİLLETVEKİLİ adayları yapacağı ortalama seçim harcaması olan 150 bin YTL’yi, milletvekili oldukları taktirde aylık 8 bin YTL civarındaki maaşlarıyla bir buçuk yılda çıkarmış oluyorlar. Uzmanlar "Return of investment" (yatırımın geri dönüşü) açısından bakıldığında, 1.5 yıllık sürenin fazlasıyla uygun olduğunu belirtiyorlar.
Seçime 3 milyon dolar harcayan adaylar varÖNER HEKİM: Giresun’un bağımsız adayının seçim için 2-3 milyon dolar bütçe ayırdığı söyleniyor.
RASİM ZAİMOĞLU: Filipinler İstanbul Fahri Başkonsolosu da olan Girensun bağımsız adayının seçim bütçesinin 500 bin doların üzerinde olacağı tahmin ediliyor.
İLHAN KESİCİ: CHP, İstanbul Birinci Bölge birinci sıra adayı, 25 bin YTL harcayacağını hesaplıyor. 10 kadar kişi gönüllü olarak Kesici’ye destek oluyor.
BASKIN ORAN: İstanbul İkinci Bölge’nin bağımsız sol adayı seçime 200 bin YTL bütçe ayırdı. Kampanyasını 6500 sponsor destekliyor.
NEVVAL SEVİNDİ: DP, İstanbul Birinci Bölge, birinci sıra adayı cebinden 20 bin YTL harcayacak.
OSMAN YAĞMURDERELİ: AKP’nin İstanbul İkinci Bölge adayı maliyeti 1000-5000 YTL arasında değişen 3-4 bina giydirecek.