MİT’ten gençlere iş imkanı

Yenilenen web sayfasında MİT Müsteşarı Atasagun gençleri istihbarat mesleğine çağırıyor.

İSTİHBARATIN TÜRKİYE'DEKİ TARİHİ

1914 tarihinde Enver Paşa Teşkilat-ı Mahsûsa isimli ilk istihbarat örgütünü kurdu. Örgüt 1918'de Mondros Mütarakesi sonrasında dağıldı. 1918 sonlarında kurulan Karakol Cemiyeti, Anadolu'da kurtuluş hareketine katkı sağladı, 1920'de İstanbul'un işgali ile son buldu. 18 temmuz 1920'de Genel Kurmay Başkanlığı tarafından Askeri Polis Teşkilatı kuruldu. Faaliyetine 1921'de son verildi.

Genel Kurmay 1921-1922 yıllarında Anadolu'da faaliyet gösteren Tedkik Heyeti Amirlikleri'ni kurdu. Mustafa Kemal'in direktifleriyle de Müdafaa-i Milliye kuruldu. Kurtuluş Savaşı sırasında faaliyet gösteren bu örgüt de 1923'de dağıldı. 1926 tarihine kadar haber alma çalışmaları Genel Kurmay'ca yürütüldü. Atatürk 1926 yılında verdiği günün gereklerine uygun bir istihbarat teşkilatı kurulması talimatıyla Polonya asıllı Albay Oberst Walter Nikolai göreve çağrıldı. 1927 yılında Milli Emniyet Hizmeti (MAH) adlı örgüt kuruldu. Kuruluşuyla başkanlığına Ali Şükrü Ögel’in getirildiği MAH, Milli İstihbarat Teşkilatı mensupları için bir simge olarak önemini korumaktadır. MİT'in kökeni olan bu kuruluş 1965 yılına kadar faaliyet gösterdi. 22 Temmuz 1965 tarihinde TBMM kuruluşun adını Milli İstihbarat Teşkilatı olarak değiştirdi. Yasa ile MİT’in bir müsteşar tarafından yönetilmesi ve müsteşarın yasa gereği sadece Başbakan’a sorumlu olması öngörülmüştür.

Yıllarca Ankara Yenimahalle'deki yüksek duvarlarla çevrili özel bir kampüste yaşayan Milli İstihbarat Teşkilatı ekrandan halka açıldı. Dün akşam 18.00'den itibaren bugüne kadar görülmeyen fotoğraflarıyla yenilenen web sayfasında gençlere sesleniyor.

Sitede gençlere bizzat seslenen MİT Müsteşarı Şenkal Atasagun, şöyle diyor: ‘‘İzleyeceğiniz web sitesi, MİT'in klasik tanımından ziyade, istikbalinizi belirleme aşamasında bulunan sizlere, tercihinizi çeşitlendirecek sıradışı bir meslekle ilgili bilgi verilmesi amacıyla yeniden hazırlanmıştır...’’

SABIR, AZİM, DİNAMİZM!

Peki MİT'e girmek için gerekli nitelikler neler? Atasagun sayıyor: ‘‘Dinamik bir zeka, özgüven, dayanıklı bir düşünce yapısı, ketumiyet, azim, sabır, supleks (esneklik), cesaret, yüksek sorumluluk duygusu...’’

Peki, MİT gençlere ne sağlayacak? ‘‘Dünyada mevcut öğretim kuruluşlarında eğitimi verilmeyen tek meslek konumunda olma özelliği, heyecan veren istihbarat mesleğini cazip kılan en önemli faktördür... Monotonluğu yıkan hızlı ve değişken bir iş akışı ve gizli kategorili bilgilerle uğraşı, mesleğin diğer cazibeli yönleri...’’

MİT'in dört ana hizmet birimi hakkında bilgiler, teşkilat yapılanması, MİT'in görevleri tarihçesi, Müsteşarların biyografileri, teşkilat mensuplarının Yenimahalle'deki kampüste sürdürdükleri sosyal yaşam ve MİT hakkında en çok sorulan sorular ve cevapları...

MİT NE ÖĞRETİYOR?

Milli İstihbarat Teşkilatı, özellikle tercih edilen fakültelerden (hukuk, siyasal bilgiler, iktisat ve işletme) veya yurt dışındaki denklerinden mezun; en az bir yabancı dil bilen, askerlik görevini yapmış ve MİT Giriş Sınavı'nda başarılı olmuş gençleri, MİT Eğitim Merkezi'nde yaklaşık 6 ay süreli bir eğitime tabii tutuyor. Çünkü özel ya da resmi herhangi bir eğitim kurumunda eğitimi yapılmayan tek konu istihbarat.

Başlangıçta MİT'in kendine özgü yöntem ve prensiplerini öğrenerek istihbaratçı nosyonu kazanan adaylara, daha sonra görev alanlarını içeren değişik konular tanıtılıyor.

MİT’ÇİLERİN SOSYAL YAŞAMI

MİT'in kuruluş günleri Türkiye'nin ekonomik bir savaş verdiği yıllara rastlıyor. Bu nedenle o yıllarda Ankara'da Hacı Bayram Camii civarında bu günün adresiyle Şehit Keskin Sok. No: 14'te, iki katlı, beş odalı, ahşap bir binada çalışmaya başlanıyor. Zaman içinde ortaya çıkan ihtiyaca göre bu bina içinde yeni yerler veya başka binalar kiralanarak çalışma yerleri genişletiliyor ve 70'li yılların başından itibaren halen ana karargahın bulunduğu sitenin yapımına başlanarak, ana hizmet birimleri bu sitede toplanıyor.

Bugün MİT mensupları, Teşkilatın lojmanlarından yararlanıyor. Teşkilat mensuplarının büyük çoğunluğu, çağdaş yaşam koşullarına sahip lojmanlarda oturuyor, bekar mensuplar ise aileleri ile birlikte kalmak koşuluyla bu imkandan yararlanıyor.

Ankara'da ana karargahta lojmanlar, içinde alışveriş merkezinin, kreş ve çocuk bahçesinin, açık ve kapalı yüzme havuzlarının, tenis kortlarının, fitness merkezinin, yürüyüş parkurunun bulunduğu geniş bir alana yayılıyor ve MİT'çilerin çağdaş yaşamın gereklerinden yararlanmaları sağlanıyor. MİT mensupları ve ailelerinin sağlık sorunları da yakından izleniyor. Ayrıca bu kişiler, çeşitli merkezlerdeki misafirhane, lokal ve kafeteryalardan, yazlık ve kışlık dinlenme tesislerinden yararlanıyor.

MİT’E en çok sorulan sorular

MİT'te çalışan herkes birbirini tanıyor mu? tanıyorsa gerçek kimliği ile mi, kod adıyla mı tanır?

-MİT yasal bir kuruluş, mensupları ise yurtdışına ve Türkiye sathına yayılmış devlet memurlarıdır. Coğrafi şartlar ve görevin özelliği nedeniyle farklı ortam ve yerlerde çalışırlar. Bu koşullardaki bir iş yerinde insanlar birbirlerini ne kadar tanırsa, MİT mensupları da birbirlerini o kadar ve elbette gerçek kimlikleri ile tanırlar. Ancak, tüm istihbarat örgütlerinde olduğu gibi, görevin gerekli kıldığı durumlarda kod adı kullanılması gizlilik ve güvenliğin vazgeçilmezliğinden kaynaklanır.

Kimlerin telefonları dinleniyor? Telefonumun dinlendiğini nasıl anlarım?

-Telefon dinleme, yargı kararı ile ve yasa ile sınırlanmış özel durumlarda başvurulan bir uygulamadır. Türkiye Cumhuriyeti'nin ülkesi ve milleti ile bütünlüğüne, varlığına, bağımsızlığına ve güvenliğine, anayasal düzenine ve milli gücünü meydana getiren bütün unsurlarına karşı içten ve dıştan yöneltilen faaliyetlerde bulunmuyorsanız ya da yabancı ülkelerin istihbarat kuruluşlarının ağına düşmemişseniz telefonunuzun dinlenmesi için hiç bir neden yoktur. Ama yine de telefonunuzun dinlendiğinden şüphe duyuyorsanız, Cumhuriyet Savcılıklarına başvurup durumun incelenmesini isteyebilirsiniz.

Teşkilatınızda rütbeler nasıl sıralanıyor? Kaç yılda bir terfi ediliyor?

-Milli İstihbarat Teşkilatı'nda Türk Silahlı Kuvvetleri'nde olduğu gibi rütbe sistemi bulunmamakta, Müsteşar, Müsteşar Yardımcısı, Başkan, Daire Başkanı, Şube Müdürü gibi yönetsel sıfatlar kullanılmaktadır. Yönetim kademelerinde yükselmede her yönetsel kademe için ayrı süreler vardır. Ancak sadece görev süresi değil, başarı, sicil puanı ve yönetim kademelerinde boş kadro bulunup bulunmaması gibi faktörler de yükselmede rol oynamaktadır.

İhbarda bulunmak isteyenler için özel ihbar hattınız var mı? Varsa neden bunu halka açıklamıyorsunuz?

-MİT'in halka açık bir özel ihbar hattı bulunmamaktadır. İç güvenlik örgütü olan Emniyet Genel Müdürlüğü bu uygulamayı sürdürmemektedir. Ancak MİT'in İnternet ortamında bulunan elektronik posta adresi, sözü edilen amaç çerçevesinde kullanılabilmekte, mesajlarda aktarılan bilgiler değerlendirilmektedir.

MİT'in sivilleşmesi kavramı neyi ifade ediyor?

-Bütün istihbarat teşkilatlarının kadrolarında sivillerin yanısıra asker kökenli görevliler de yer almaktadır ve Batılı demokratik ülkelerin servislerinde asker kökenli personel kullanımının oranı MİT'e göre çok daha yüksektir. Meseleye asker-sivil gibi bir yaklaşımla bakılmamalıdır. Halen MİT bünyesindeki asker kökenli personel miktarı tek rakamlı yüzdeleri geçmemektedir.

MİT bünyesinde gerçekleştirilen yeni yapılanmanın amacı nedir?

-Yeni yapılanmada belirleyici unsur, haber toplama faaliyeti ile istihbarat üretimi faaliyetinin birbirinden ayırlarak müstakilen organize edilmesi anlayışı olmuştur. Bu çerçevede daha önce mevcut olan ‘‘idari’’ ve ‘‘istihbari’’ görevlerden sorumlu Müsteşar Yardımcılığı sayısı, operasyonlardan sorumlu Müsteşar Yardımcısı'nın ilavesiyle ikiden üçe çıkarılmıştır. Böylece tek bir Müsteşar Yardımcısı'nın yönetiminde sürdürülen istihbarat çarkının işleyişi, ‘‘toplama’’ ve ‘‘değerlendirme’’ biçiminde bölünerek iki ayrı Müsteşar Yardımcısı'nın sorumluluğuna verilmiştir. Bölge Başkanlıkları ile yurtdışı birimlerince yürütülen haber toplamaya yönelik operasyonlar, bir Müsteşar Yardımcısı'nın sorumluluğu altında Operasyon Başkanlığı'na bağlanmış, toplanan haber, bilgi ve dokümanların teknik istihbarat ile birleştirilip değerlendirilmesi ve analiz edilerek kullanıcılara sunulması görevi ise bir diğer Müsteşar Yardımcısı'nın sorumluluğu altında İstihbarat Başkanlığı'na bırakılmıştır. İdari üniteler ise, daha önceki yapılanmada olduğu gibi, ayrı bir Müsteşar Yardımcısı'nın sorumluluğu altında tutulmuştur. Ayrıca atama ve terfilerin objektiflik ölçütlerine bağlanması amacıyla bir ‘‘Üst Kurul’’ oluşturulmuştur.

MİT Müsteşarları medyaya beyanat ve bilgi verebilirler mi?

-MİT Müsteşarı yalnızca Başbakan'a karşı sorumludur. Cumhurbaşkanı, Genelkurmay Başkanı ve Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreteri'ne de bilgi vermekle mükelleftir. Bu makamların dışında beyanatta bulunamaz.