Mısır'ın gücü neden giderek azalıyor?

Dünya gündeminin nabzı Planet'te atıyor

Mısırlıların birçoğu geçen ay düzenlenen seçimlerde oy kullanma zahmetine girmedi. Çıkan sonucu da sokaklara dökülerek değil, ilgisizlikle karşıladı. Mısır’ın en büyük ikinci kenti İskenderiye sokaklarındaki insanlarşa konuşmaya kalkarsanız, onları yaşadıkları öfkeyi sizinle paylaşmaya hazır bir şekilde bulursunuz.

68 yaşındaki marangoz, Muhammed Abdel Fatah, “İskenderiye veya Mısır’ın bir başka yerinde seçimler bir anlam ifade etmiyor. İnsanlar politikadan bıktı. Her aday bir öncekinden daha çok kirliliğe batmış, parayla oy satın alıyorlar. Bu büyük bir mafya” yorumunu yaptı.

YASAL SİSTEMDEKİ KRİZ

Mısır’da değişim için bir umut olabilir mi? Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek’in planları belirsiz. Sağlığı bozuk olan Mübarek, Suudi Arabistan kralı Abdullah’ın ardından Arap dünyasındaki en yaşlı ikinci lider. Eğer gelecek yıl başkanlık seçimlerine katılırsa, buradan zaferle ayrılacak. Eğer kenara çekilirse veya dönemini tamamlamayı başaramazsa, yerine kimin geçeceği belirsiz.

Resmi kaynaklar tarafından reddedilse de, Mısırlılar, koltuğuna geçmesi için Mübarek’in işadamı olan oğlu Cemal’i uygun gördüğünü düşünüyor. Ancak rejimi cumhuriyet olan Mısır’da bir hanedanlık oluşmasını çok az kişi hoş görüyor.

Wikileaks tarafından sızdırılan kriptolardan birinde, ABD’nin Kahire büyükelçisi Margaret Scobey, “ Mübarek’in güçlü ancak adil liderlik anlayışına göre Cemal Mübarek yetersiz ordu tecrübesi yüzünden biraz zayıf kalabilir. Diğer yandan yerine kimin geçeceği konusunda geride durmasını da açıklayabilir” ifadesini kullandı.

Bir diğer kriptoda ise Scobey, “Dahası, Mübarek liderlikte düzenli bir dönüşüm için Allah’a, her an hazır bulunan orduya ve sivil güvenlik kurumlarına inanıyormuş gibi görünüyor” dedi.

DÜZENSİZ KAR PAYLARI

İlk inşa edilmeye başlandığından beri konut fiyatlarının üç katına çıktığı, aydınlatmalı halı sahası, tenis kortları, olimpiyat havuzu ve restoranlarıyla, Palm Hills giderek büyüyen bir kulübe benziyor. Kahire’den sadece 30 kilometre uzaklıkta bulunan Palm Hills ve ona benzer birçok proje, Kahire’nin acımasızlığından, pisliğinden ve gürültüsünden tamamen uzak bir yer.

Birçok Mısırlı için başka bir gezegene benzeyen Palm Hills’in yakınında, Kahire’nin kuzeyinde kalan, Nil Deltası'ndaki Dalgamun kasabası, asfaltsız yolları, küçük fabrikaları ve atölyeleriyle daha yavaş bir yaşam ritmine sahip. 1967 ve 1973 savaşlarında İsrail’e karşı savaşan 67 yaşındaki Ali Abu İssa, fiyatların sürekli yükseldiğini ve kazandığı paranın sekiz çocuğuna bakmaya yetmediğini anlattı.

Mısır’daki zengin-fakir ayrılığı giderek keskinleşiyor. Ekonomi Bakanı Yusuf Boutros Gali ise “Sokaklarda duyduklarınıza rağmen, ortalama Mısırlıların yaşam standardı yükseliyor” dedi. Gali, bürokrasi ve yabancılara güvenmeyen yatırımcılar olmasa, reformların Mısır’ın önünü açacağını öne sürdü. Ona göre, yabancılar sanki topraklarını sırtlarına alıp götürecekmiş gibi kabul ediliyor.

KEDER VE MUTSUZLUK
Kabine sözcüsü Magdy Rady, doğrudan yabancı yatırım alanında, Mısır’ın son altı yılda Türkiye’nin gerisinde kaldığını kabul etti. Hükümet verilerine göre, geride kalan bu süre zarfında Mısır 45 milyar euro, Türkiye ise 81 milyar euro kazanç elde etti.

Rady, “bir yıl içinde elde ettikleri en büyük kazancın 13 milyar dolar olduğunu” belirtti. Avrupa Birliği (AB) üyeliğinin tetiklediği Türkiye ise 2007 yılında 22 milyar dolar elde etmeyi başardı.

Bu tür bir amaçtan çok uzak olan Mısır, daha dinamik bir lider kadrosuna sahip olacak gibi görünmüyor. Arap Dünyası’nın ilk Dünya Kupası’na ev sahipliği yapacak ülkenin Katar olarak belirlenmesi de,  Mısır’a coşku getirecek bir fırsatın kaçırılması anlamına geliyor.

43 yaşındaki mühendis Magdy Saroh, ülkesi için şu kederli yorumu yapıyor: “Mısır’ın bölgedeki rolü giderek azalıyor. Çünkü Mısır 30 yıl boyunca yerinde sayarken, harita üzerinde yeri bilinmeyen Katar gibi genç ülkeler ise gelişip önümüze geçti.”

Bu yazı "Why Egypt's power has dimmed" başlıklı yazıdan derlenmiştir.