Mısır'daki darbeye dünya böyle tepki verdi
Güncelleme Tarihi:
Mısır'da dün gece ordunun yönetime el koymasına tüm dünyadan farklı tepkiler geldi. Gelişmelere vereceği tepki en çok merak edilen aktörlerden Avrupa Birliği'nin sözcüsü, darbeden neden bahsetmediği ve orduyu neden eleştirmediği konusundaki sorulara, "Elbette ordunun siyasete müdahalesine taraftar değiliz. Açıklamamızda Mısır'daki bütün taraflara hızla demokratik sürece dönmeleri çağrısı yaptık. Bu serbest ve adil seçimleri ve yeni anayasanın hazırlanmasını içeriyor ve bu (süreç) tamamen kapsayıcı olmalı" diye yanıt verdi.
İşte Mısır'daki olaylara dünyadan gelen tepkiler:
ABD BAŞKANI BARACK OBAMA: ORDU KALICI DEĞİL GEÇİCİ OLMALI
ABD medyasında en fazla merak edilen konulardan biri, Obama'nın Mısır ordusunun yönetime el koymasını "darbe" olarak adlandırıp adlandırmayacağıydı. Yazılı olarak yapılan açıklamada, doğrudan "darbe" ifadesini kullanmayan Obama, yine de Mısır'ın devrik Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'nin “iktidardan uzaklaştırılması ve Mısır anayasasını askıya alması kararından derin endişe duyduklarını” belirterek kararı memnuniyetle karşılamadıklarının da mesajını verdi.
Obama, "Mısır ordusunu kapsayıcı ve şeffaf bir süreç üzerinden mümkün olan en kısa zamanda tam otoriteyi tekrar demokratik yollardan seçilmiş bir sivil hükümete geri verme yolunda hızlı ve sorumlu şekilde hareket etmeye ve Mursi ve destekçilerine yönelik keyfi tutuklamalardan kaçınmaya çağırıyorum" ifadesini kullandı.
ABD Başkanı Obama, Mısır'daki gelişmeler ışığında, ilgili bakanlıklara ve kuruluşlara, ABD'nin Mısır'a yönelik yardımları açısından ABD yasaları altındaki etkileri gözden geçirme emri talimatı verdiğini kaydetti.
ARAP BİRLİĞİ GENEL SEKTEREİ ARABİ: TARİHİ BİR GERÇEKLEŞTİ
Arap Birliği Genel Sekreteri Nebil el-Arabi, Mısır'da ordunun yönetime el koymasının ardından geçici cumhurbaşkanlığına getirilen Adli Mansur'u tebrik etti.
Arabi, yayımladığı yazılı açıklamada, "Mısır halkı, kriz ve istikrarsızlığı aşmayı hedefleyen tarihi bir başarı gerçekleştirmiştir. Ayrıca iradesini halk iradesinden yana kullanan ve ülkenin milli çıkarlarını her şeyin üzerinde tutan orduyu selamlıyorum" dedi.
Mısır'daki mevcut durumun ülke için dönüm noktası olduğunu savunan Arabi, uluslararası topluma Mısırlıların demokratikleşme sürecine destek olma çağrısı yaptı.
BULGARİSTAN DIŞİŞLERİ BAKANI VIGENIN: MISIR'DAKİ GELİŞMELERİ ENDİŞE VE DİKKATLE İZLİYORUZ
Vigenin, Mısır'daki durum ile ilgili yaptığı açıklamada, Mısır toplumundaki kutuplaşmanın, toplumsal düzeni ve siyasi istikrarı çökerttiğini belirterek, "Demokrasinin değerlerini önemseyen bir devlet olarak, Mısır'daki tüm güçlerin, ülkede istikrar ve huzurun yeniden sağlanması için çaba göstermeleri çağrısında bulunuyoruz" ifadesini kullandı.
Mısır'daki çatışmalar sırasında yaşamını yitirenlerin yakınlarına baş sağlığı dileyen Vigenin, "Uygulanan şiddeti de kınıyoruz" değerlendirmesinde bulundu.
Mısır için bu kritik dönemde taraflardan sağduyulu ve sorumlu davranmalarını isteyen Vigenin, "Umarız, bu dönemde sosyal barış korunacak, demokratikleşme sürecinin elde ettiği başarılar konusunda da geri adım atılmayacaktır. Umut ediyoruz ki Mısır'da siyasi süreç, bir hukuk devletindeki demokratik esaslara dayanacak şekilde, en kısa zamanda normale döner" ifadelerini kullandı.
SURİYE LİDERİ BEŞAR ESAD: MISIR'DA OLAN İSLAMIN ÇÖKÜŞÜ
Mısır’daki darbeye ilk yorumlardan biri Esad’dan geldi. Devlet gazetesi Thawra’ya konuşan Esad şunları söyledi: Mısır’da olan şey, siyasal İslam denen şeyin çöküşüdür. Dünyanın her yerinde dini siyasal emellerine alet eden herkesin akıbeti de bu olacaktır. İnsanları her zaman kandıramazsınız. Hele ki binlerce yıllık bir medeniyete sahip olan Mısır halkını. Bir yılın ardından gerçekler Mısır halkının önüne geldi. Müslüman Kardeşler’in performansı halkın onların yalanlarını görmesini sağladı.
Mısır ordusunun 'darbe' açıklamasından kısa süre önce konuşan Suriye Enformasyon Bakanı Umran Zubi ise "Mursi, halkın çoğunluğunun meşruiyetini tanımadığını anlarsa Mısır bu krizin üstesinden gelebilir" diyerek, Mısır Cumhurbaşkanı'nı istifaya çağırmıştı.
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER GENEL SEKRETERİ BAN Kİ-MUN: ENDİŞE VERİCİ
BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, bir ülkede ordunun devlet işlerine müdahalesinin endişe verici olduğunu belirterek, Mısır'da sivil yönetimin bir an önce güçlendirilmesi gerektiğini bildirdi.
Ban, Mısır'da ordunun yönetime el koyması dolayısıyla yaptığı yazılı açıklamada, Mısır'daki gelişmeleri yakından takip ettiklerini, Mısır halkının taleplerine destek vermeyi sürdüreceğini dile getirdi.
AVRUPA BİRLİĞİ'NE 'DARBE' SORUSU
Mısır'da ordunun yönetime el koymasının ardından açıklama yapan Avrupa Birliği (AB), yaşananları darbe olarak nitelendirmekten ve kınamaktan kaçındı. AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton, "Umarız yeni yönetim bütünüyle kapsayıcı olur" dedi. Ashton, yazılı açıklamasında "Mısır'daki gelişmeleri yakından takip ediyorum ve toplumdaki derin bölünmelerin, popüler siyasi değişim taleplerinin ve uzlaşma çabalarının farkındayım. Bütün tarafları serbest ve adil cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin yapılması ve anayasanın onaylanması dahil hızla demokratik sürece dönmeye zorluyorum. Bunlar ülkenin kaldığı yerden devam edebilmesi ve demokratik dönüşümünü tamamlayabilmesi için tamamen kapsayıcı yaklaşımla yapılmalı" dedi.
Ashton'ın sözcüsü Michael Mann ise Mısır'daki gelişmelerle ilgili olarak, ordunun siyasete müdahalesinden yana olmadıklarını söyledi.
Mann, AB Komisyonu'nun günlük olağan basın toplantısında, Ashton'ın Mısır'daki askeri müdahalenin ardından yaptığı açıklamada, darbeden neden bahsetmediği ve orduyu neden eleştirmediği konusunda çok sayıda soruyla karşılaştı. Mann, "Elbette ordunun siyasete müdahalesine taraftar değiliz. Açıklamamızda Mısır'da bütün taraflara hızla demokratik sürece dönmeleri çağrısı yaptık. Bu serbest ve adil seçimleri ve yeni anayasanın hazırlanmasını içeriyor ve bu (süreç) tamamen kapsayıcı olmalı" dedi.
Ordunun "kan dökülmemesi için" müdahalede bulunduğunu belirtmesinin ve halkın geniş bir kesiminin yönetime karşıtı protestolara katılmasının "enteresan olduğunu" belirten Mann, Mısır'da kapsayıcı bir süreçte tam demokrasiye dönüş için "çalışabilecekleri herkesle çalışacaklarını" söyledi.
Mann, Mursi'nin hayatından endişe edip etmediklerinin sorulması üzerine, "Mursi'ye ne olduğu hâlâ belirsiz. Elbette nerede olduğunu ve kendisine ne yapıldığını açıklığa kavuşturmaya çalışıyoruz. (Mursi hakkındaki) herhangi bir yargı sürecinde insan haklarına bütünüyle riayet edilmesi, uluslararası standartlara tam uyum gerektiğini vurgulayacağız" dedi.
SUUDİ ARABİSTAN'DAN TEBRİK
Suudi Arabistan Kralı Abdullah Bin Abdülaziz Mısır Genelkurmay Başkanı el Sisi'yi ve geçici cumhurbaşkanlığı görevine getirilen Adli Mansur'a tebrik mesajı gönderdi. Mesajda "Mısır ordusunu kutluyoruz, Allah Mısır'ın istikararını ve güvenliğini korusun" denildi.
RUSYA: ŞİDDETTEN KAÇININ
Rusya Dışişleri Bakanlığı yayınladığı açıklamada Rusya'nın Mısır ile tarihi dostluk bağları bulunduğu belirtildi ve "Oluşan durumda Mısır siyasi güçlerinin sabır gösterip, ekonomik ve siyasi sorunların çözümünde ulusal çıkarları ve toplumun bütün kesimlerinin çıkarlarını göz önünde bulundurarak şiddetten uzak hareket etmelerinin önemli olduğu" vurgulandı.
Bakanlık, Mısır'da tatil yapan vatandaşlarını da toplu gösterilerin yapıldığı bölgelerden uzak durmaya çağırdı.
HAMAS: MISIR'IN İÇ İŞLERİNE KARIŞMIYORUZ
Hamas liderlerinden Yahya Musa, Mısır ordusunun yönetime el koymasına ilişkin yorum yapmayacağını söyledi.
FAS: ULUSAL BİRLİĞİN KORUNMASINA İHTİYAÇ VAR
Fas Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, "Fas, kardeş ülke Mısır Arap Cumhuriyetindeki son gelişmeleri endişe ve dikkatle takip etmektedir. Köklü bir tarihi geçmişe sahip Mısır'da özgürlük ve demokrasi ilkeleri ışığında halkın meşru isteklerinin karşılanması, güven ve istikrar ortamının sağlanması için ulusal birliğin korunmasına ihtiyaç duyulmaktadır" denildi.
ÜRDÜN: MISIR HALKININ İRADESİNE SAYGI DUYUYORUZ
Ürdün haber ajansı Petra'ya konuşan Dışişleri Bakanı Nasır Cevde, "şu zor zamanlarında sorumluluk dizginlerini cesurca ellerinde tutan kardeş ülke Mısır, aziz Mısır halkı ve liderlerine desteğinin tam ve değişmez olduğunu" belirtti. Cevde, Mısır'da istikrar ve refah ortamının hakim olmasını içtenlikle ümit ettiklerini kaydetti.
BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ (BAE): İÇİMİZ RAHAT
BAE Dışişleri Bakanı Abdullah bin Zayid Al-Nahyan, ülkesinin Mısır'daki gelişmelerle ilgili olarak, içinin rahat olduğunu belirtti.
BAE Resmi Haber Ajansı WAM'a göre, Dışişleri Bakanı Al-Nahyan, yaptığı açıklamada, Mısır'da ordunun yönetime el koymasıyla ilgili gelişmeler karşısında ülkesinin “içinin rahat olduğunu", BAE'nin Mısır halkının güvenli, parlak, müreffeh ve istikrarlı bir geleceğe açılacak zor anları aşma kabiliyeti olduğuna inandığını belirtti.
Nahyan, "Mısır'ın soylu tarihi, insani medeniyetin kalkınmasına katkıları, Arap dünyasındaki ve İslami anlamda ki rolü, halkına parlak bir gelecek inşa etmek için sağlam temeller kuracağının kefilidir. Yüce Mısır ordusu, Mısır'ın koruyucusu ve kalkanı olduğunu ispat etti" ifadelerini kullandı.
BAE Dışişleri Bakanı Nahyan, ülkesinin Mısır ile halk ve hükümet düzeyinde ilişkilerini güçlendirmeye devam etmeyi temenni ettiğini kaydetti.
İNGİLTERE: DURUMUN TEHLİKELİ OLDUĞU AÇIKTIR
İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague, ülkesinin Mısır'da demokratik bir sistemde sorunların çözülmesi için askeri müdahale yolunun kullanılmasını desteklemediğini söyledi.
Hague, Mısır'da ordunun yönetime el koymasının ardından yaşanan son gelişmelere ilişkin yaptığı açıklamada, "Durumun tehlikeli olduğu açıktır. Tüm tarafları şiddetten kaçınmaya ve itidalli olmaya çağırıyoruz" ifadelerini kullanarak, şunları söyledi:
"İngiliz vatandaşlarını Kızıl Deniz'deki tesisler dışında, zorunlu olmadıkça Mısır'a seyahat etmemeleri konusunda uyarıyoruz ve Dışişleri Bakanlığı'nın Mısır'la ilgili seyahat tavsiyesini takip etmeye çağırıyoruz.
Birleşik Krallık, demokratik bir sistemde sorunların çözülmesi için askeri müdahale yolunun kullanılmasını desteklemiyor. İki buçuk yıl önce Mısır için demokratik bir gelecek fırsatı, Mısır halkı tarafından zor kazanıldı. Ama geleceğe baktığımızda tüm tarafları, Mısır'ın demokratik geçişinin yenilenmesi için gerekli olan vizyonu ve liderliği göstermeye çağırıyoruz. Ülkelerinin daha hızlı ekonomik ve siyasi ilerleme kaydetmesi için, Mısır halkının güçlü isteklerine yanıt vermeleri önemli. Bize göre bu, erken ve adil seçimlere doğru giden, tüm grupların dahil olduğu siyasi bir süreçle olmalı."
Mısırlı liderleri birlikte çalışmak için kararlılık göstermeye çağıran İngiliz Bakan Hague, "Uzun vadede, sadece demokratik süreçler ve onay almış bir hükümet Mısır halkının istediği istikrar ve refahı getirecektir" diye konuştu.