Miras meyveler tezgahlarda
Güncelleme Tarihi:
Farklı mesleklerden 5 kadının, Anadolu'nun unutulmaya yüz tutan meyvelerini yaşatmak amacıyla yaklaşık 5 yıl önce başlattığı çalışma grubu, ilk sonuçları almaya başladı.
Özellikle Muğla yöresinde çalışmalarını yoğunlaştıran grup, bugüne kadar 600 civarında ve çoğunun unutulduğu meyveleri kayıt altına alırken, tüketicilere tanıtım amacıyla da Bodrum Cuma Pazarı'nda her hafta tezgah açılıyor.
Gıda tarihi araştırmacısı Mary Işın, 1980'lerden beri Türkiye'nin mutfak tarihini araştırdığını, bu araştırmaları sırasında ise çok sayıda meyvenin ya unutulmaya yüz tuttuğunu ya da unutulduğunu söyledi.
Anadolu'nun meyve zenginliğini yeniden gün yüzüne çıkarmak için yaklaşık 5 yıl önce, Bodrum'da yaşayan Metalurji ve Malzeme Mühendisi kızı Esin, Etnobotanik araştırmacısı Dr. Füsun Ertuğ, Orientalist ve alan araştırmacısı Elisabeth Tüzün ve Boğaziçi Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Neşe Bilgin'le “Meyve Mirası Çalışma Grubu”nu oluşturduklarını anımsatan Işın, grubun çalışmalarının ilk sonuçlarını almaya başladığını anlattı.
Bugüne kadar aralarında, “Dilmit eriği”, “Paşa narı”, “Akkızıl üzüm”, “Tavşanböbreği zeytini”, “Helvacıkara üzümü”, “Sarımeriç inciri”, “Alaçam kara üzümü”, “Çayrek armut”, “Lop incir” ve “Sulucayrak armudu” gibi çeşitler bulunduğu 600 civarında meyveyi kayıt altına aldıklarını belirten Işın, bu meyvelerin yaşatılması ve üretiminin artırılması için de üreticilerin yanı sıra tüketiciye de ulaşmaya çalıştıklarını söyledi.
Bu amaçla Bodrum Cuma Pazarı'nda her hafta “Muğla Yöresinin Atadan Kalma Lezzetleri” adı altında, çiftçilerle beraber bir tezgah kurduklarını ifade eden Işın, “Tezgahın en önemli amacı ise tüketicilere Muğla'nın tarımsal çeşitliliğini tanıtmak ve farkındalık yaratarak geleneksel tarım ürünlerinin yaşatılmasını sağlamak” dedi.
MEYVELER İLGİ ODAĞI.
Işın, meyve tezgahlarında bulunan ve çok tanınmayan meyvelerin vatandaşlar tarafından ilgiyle karşılandığını da anlattı.
Önümüzdeki yıllarda üretimi yapılan çeşit sayısının giderek artacağını belirten Işın, “Zaten yeni lezzetleri keşfeden tüketiciler, üreticilerden bu ürünleri daha fazla talep edecekler. Bu da unutulan miras meyvelerimizi yeniden ve çok daha fazla tezgahlarda görmemizi sağlayacaktır” dedi.
Işın, yaptıkları çalışmayla bölge üreticilerinin yanında diğer yörelere örnek teşkil etmeyi amaçladıklarını kaydetti.
Işın, gönüllü sayısı her geçen gün artan çalışma grubunun Bodrum'da bir koleksiyon bahçesi kurulması için de girişimlerinin sürdüğünü bildirdi.
Bodrum Belediyesi Park ve Bahçeleri Müdürlüğü'nün katkılarıyla bu bahçe için bugüne kadar 65 çeşit meyveden 300 kadar fidan üretildiğini belirten Işın, şunları kaydetti:
“Çeşitli arazi imkanları değerlendirildi ancak şu ana kadar uygun bir arazi bulunamadı. Koleksiyon bahçesi için hem arazi hem de maddi destek arama çalışmalarımız sürüyor. Bahçenin amacı, Muğla'nın atadan kalma meyve çeşitlerini korumak, ağaçları çoğaltmak ve ziyaretçilerin gelip bu geleneksel çeşitlerini görüp tadabilmeleri. Bunu başarabilirsek çok zengin bir geçmişe ve kültüre sahip Anadolu meyvelerini gelecek nesillere aktarabiliriz.”
Işın öte yandan çalışma grubunun meyvelerle ilgili genetik araştırmaların da devam ettiğini söyledi.
Anadolu'daki meyvelerin yüzde 90'dan fazlasının tescil bile edilmediğinin altını çizen Işın, “Tescil listesinin çoğu yabancı içerikli, kendi varlığımıza sahip çıkmak zorundayız. Bunun için herkes elini taşın altına koymalı” dedi.