Minsk üçlüsü nedir ve ne demek?
Güncelleme Tarihi:
Minsk üçlüsü, belirli dönemlerde uluslararası politikalarda gündeme gelen konulardan birisidir. Karabağ sorununa çözüm getirmek üzere kurulan Minsk üçlüsü, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) tarafından oluşturulmuştur. 1992 yılında ortaya çıkan grup, 2020 yılına kadar faaliyetini sürdürmüştür. Peki, Minsk üçlüsü nedir ve nasıl ortaya çıkmıştır? İşte, Organization for Security and Co-operation in Europe (OSCE) olarak bilinen teşkilat ve kurulmuş grup hakkında detaylı bilgiler
AGİT Minsk üçlüsü, Minsk grubu içerisinde ortaya çıkan bir terimdir. AGİT Minsk Grubu, Azerbaycan ve Ermenistan devletlerinin Karabağ sorunu için barışçıl bir çözüm bulmalarını teşvik etme amacıyla, 1992 yılında Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı tarafından kurulmuştur.
AGİT Minsk Süreci, 24 Mart 1992 tarihinde Helsinki’de toplanan AGİT Konseyi, konsey başkanından Karabağ sorununun bir an önce görüşmeler yoluyla sonuçlandırılabilmesi için çözüm yolunu açması talebiyle başladı. Bu amaçla Minsk şehrinde bir konferans toplantısı yapılması talep edildiyse de bu 2009 yılı sonu itibarıyla henüz gerçekleşmemiştir.
6 Aralık 1994 tarihinde Budapeşte’de yapılan toplantıda, Minsk Süreci için eş başkanlık kurumlarınin oluşturulmasına ve bu eş başkanların ABD, Fransa ve Rusya olmasına karar verildi. Bu eş başkanlar sorunun tarafları olan Azerbaycan ve Ermenistan başta olmak üzere, tüm ilgili ülkelerle ve kurumlarla görüşmeler yapmak ve bu görüşmelerin sonuçlarını Minsk Grubu’na bildirmekler yükümlüdürler.
ABD, Fransa ve Rusya’dan eş başkanlara ek olarak, AGİT Minsk Grubu’nda Beyaz Rusya, Almanya, İtalya, Portekiz, Hollanda, İsveç, Finlandiya, Türkiye ve sorunun tarafları olan Azerbaycan ve Ermenistan yer almaktadırlar.
NEDEN MİNSK ÜÇLÜSÜ OLARAK ANILIYOR?
1996 yılındaki Lizbon Zirvesi sonrasında AGİT Minsk Grubu’nda eşbaşkanlık açısından bazı değişiklikler yapıldı. Önce Ocak 1997 başlarında Minsk Grubu’na Fransa’yı temsil eden bir eşbaşkan atandı. Ardından Rus ve Fransız eşbaşkanların yanına, bir de ABD’li eşbaşkan atandı. Danimarka Dışişleri Bakanı ve AGİT Dönem Başkanı Niels Helveg Petersen 14 Şubat 1997’de, AGİT’in Minsk Grubu’nun yeni eşbaşkanlarını onayladılar. Böylece AGİT Minsk Grubu için üçlü eşbaşkanlık sistemi başlayarak çözüm süreci neredeyse bu üç eşbaşkanın tekeline geçti ve Eylül 2020’ye kadar bu durum böylece devam etti.