Milyar dolarlık sektörlerin arkasında milyon dolarlık ’buluş’lar yatıyor

Bu girişimciler arasında başarılı olanları bulduğu ürün için patent almayı akıl edenler ve ürün satışlarında başarı yakalayıncaya kadar sabretmeyi becerenler oluşturdu. Her yıl binlerce icada sahne olan dünyada Japonların icatları öne çıkıyor. Ancak, LPG ile çalışan Ferrari, buzdan veya ipli jeton, damacana duş gibi ünlü Türk icatlarını da unutmamak gerekiyor. İşte jöleden şans kurabiyesine, legodan jet ski’ye, noddle’dan balonlu sakıza, tıraş bıçağından atariye hayatımıza giren 10 ürünün hikayesi ve icat edenlere kazandırdıkları.

Jöle patentini 450 dolara sattı, yıllık 1 milyon dolardan oldu

1845 yılında jöleyi (tatlı) bulan ilk isim Peter Cooper oldu. Ancak, Cooper ürünü kimseye pazarlama girişimine bulunmadı. 1895 yılında Pearl B. Wait adlı şurup üreticisi patenti Peter Cooper’dan satın aldı. Eşi May David Wait, tatlıyı ’Jell-O’ olarak adlandırdı. Ancak satışlarda bir türlü istenen başarı yakalanamadı. Bunun üzerine okuldan atıldığı için genç yaşta kendi işini kuran 20 yaşındaki Frank Woodward, Jell-O’nun patent haklarını Wait’ten 450 dolara satın aldı. Tam 35 dolara bir başkasına satacağı sırada jöle satışları patladı. Bunda Woodward’ın tatlı ile birlikte dağıttığı 15 milyon adet jöle tarif kitabı da rol oynadı. Ünlülerin beğendikleri tarifleri içeren bu kitap 1906 yılında satışların 1 milyon dolara çıkmasını sağladı. Woodward’ün Genesee Pure Food Company adlı şirketi de 1923 yılında adını Jell-O Company olarak değiştirdi.

Jet Ski’nin yaratıcısı 21 milyon doları davayla aldı

JET Ski’nin yaratıcısı Clayton Jacobson dava açıp Kawasaki’den 21 milyon dolar aldı. İlanlarında jet ski’yi icat ettiğini iddia ettiği gerekçesiyle Kaweasaki’yi Amerika Ulusal Mahkemesi’nde suçlayan Jacobson dava sonucunda 21 milyon dolar kazandı. Ancak, dava sonuçlanana kadar Kwasaki 1 milyar dolarlık satış gerçekleştirmişti.

Sakızdan balon yaptı, başkan yardımcısı oldu

FLEER adlı sakız şirketinde muhasebeci olarak çalışan Walter Diemer, boş zamanlarında da yeni sakız reçeteleri üretiyordu. Bu denemeleri sırasında daha az yapışan ve daha çok şişen bir sakız yapan Diemer bu buluşuyla 1928 yılında çalıştığı şirketine 1.5 milyon dolarlık satış başarısı getirdi. ’Diemer, bu buluşuyla birlikte şirketin Başkan Yardımcısı koltuğuna da oturdu.

Şans kurabiyesini ABD’de bulan Çinli 1.5 milyon dolar kazandı

ÇİN restoranlarının simgesi haline gelen şans kurabiyesi ’fortune cookie’ ve içerisinde taşıdığı Konfiçyüs esintili mesajlar İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana Kuzey Amerika ve Avrupa’daki Çin restoranlarında müşterilere sunuluyor. Şans kurabiyesinin bulunuşuyla ilgili de iki farklı teori dikkati çekiyor. Bir teoriye göre Makoto Hagiwara adında Amerika’da yaşayan Japon bir göçmen bu kurabiyeyi 1915 yılında buldu. San Francisco’daki Golden Gate Park’ın bakım işlerini yürüten Hagiwara burada çay ile bu kurabiyeleri ikram ederdi. Ardından parkın yakınındaki Çin Restoranları aynı ürünü portföylerine ekledi. Bir diğer teoriye göre de David Jung adlı Los Angeles’da yaşayan Çinli bir göçmen 1918 yılında kurabiyeyi bulanın kendisi olduğunu söyledi. Dindarlığı ile öne çıkan Jung bu kurabiyeleri yapıp işsizlere dağıtıyordu. Ardından Hong Kong Noodle adlı şirketi kurdu ve Çin restoranlarına yaptığı satışlarla sadece ilk yıl 1.5 milyon dolar kazandı. Şu an Noodle’ların büyük çoğunluğu Kanada’da üretiliyor.

Marangozdu, legoyu yarattı, 50 yılda 400 milyar parça sattı

İLK kez 1949 yılında üretilen ve 1955’te pazarlanmaya başlanan legonun bugüne kadar satılan parça adedi 400 milyara ulaştı. Lego firmasının kurucusu ve legonun icatçısı Ole Kirk Christiansen buluşundan önce marangozluk yapıyordu. Depresyona girdiği bir dönemde çevredeki çiftçilerin evine mobilya yapmasının dışında bir hobi gelişttirdi. Çocuklara tahta oyuncaklar tasarlamaya başladı. 1932 yılında bu işe olan sevgisi nedeniyle marangozluğu bırakarak sadece oyuncaklar üzerine çalışmaya başladı. Danimarka’da yaşanan kriz de bu kararını tetiklemişti. Böyle zamanlarda evine yeni mobilya alacak para bulamayanların çocuğuna yeni oyuncaklar almak için harcayacak parası olacağına inanıyordu. Şirketinin adını iyi oyun anlamına gelen Logo olarak değiştirdi. Plastik oyuncak üretimine 1947 yılında başlayan şirket 1949 yılında birbirine geçen ve yaratıcılığı kamçılayan legoyu üretmeye başladı. Bunların pazarlama faaliyetleri ise 1955 ylında tamamlandı. Orjinal logolar beyaz ve kırmızı renkteydi.

Atari’nin modası geçti, patent 5 milyon dolara gitti

1971 yılında Nolan Bushnell ve Ted Dabney’in icat ettiği Atari, Pong adlı oyunu ile ilk yılda 150 binlik satış yakaladı. Bunun üzerine Nolan Bushnell Atari’yi Warner Communications’a 28 milyon dolara sattı. 1980 yılında Atari’nin satışları 415 milyon dolarlık hacme ulaşmıştı. 1994 yılında Sega Atari’nin tüm patent haklarını 40 milyon dolara satın aldı. Ancak başarılı olmayınca 1998’de aynı haklar Hasbro Interactive’e 5 milyon dolara satıldı.

Tıraş bıçağı savaşla patladı, değeri 57 milyar doları buldu

14’üncü yüzyılda şimdiki usturanın ilkelleri ortaya çıkmaya başladı. Ancak, erkeklerin acılı ve kanlı tıraş derdi 20’nci yüzyılın başlarına kadar devam etti. King Camp Gillette ABD’de 1901 yılında ilk iki taraflı tıraş bıçağını keşfetti. Ancak Birinci Dünya Savaşı yıllarına kadar 168 jilet ve 51 makine satabilmişti. Savaş başlarında ABD hükümeti ordunun ihtiyacını karşılamak için firmaya 3,5 milyon tıraş makinesi sipariş edince tıraş bıçağı bir sektör haline geldi.Gillettre markası o günden bu yana liderdiği kaybetmedi. Gillette 2005’te 57 milyar dolara P&G’ye satıldı.

İşten ayrılıp Toshiba’ya dava açtı flash diskten 770 bin dolar kazandı

ELEKTRONİK devi Toshiba küçük boyuna rağmen içerisinde gigabytle’larca bilgi saklayabilen flash diskin icatçısı Fujio Masuoka’ya 87 milyon yen (770 bin dolar) ödedi. Masuaka flash diskin patent haklarından toplam 1 milyar yen kazandı. Toshiba’da çalıştığı süre boyunca buluşları için 6 milyon yen kazandığını belirten Masuaka, "Dava benim kazandığımız katlarca fazlasını bir anda almamı sağladı. Bu icatçılar için iyi bir örnek olacak" dedi. Toshiba ise dava boyunca Masuoka’nın flash diski tek başına icat etmediğini, şirket içerisinde bir grup ile buluşun yapıldığını savundu.

Momofuku, Çin eriştesi ile yıllık 2.75 milyar doları buldu

İKİNCİ Dünya Savaşı sırasında halka ve askerlere ucuz yiyecek sağlamak için Hazır Çin Eriştesini icat eden Japon Momofuku Ando bir bardak içinde satışa sunulan ve sadece sıcak su eklenerek hazırlanabilen bu üründen yılda 85.7 milyar adet satışının yaşandığı bir sektör yarattı. 2005 yılına kadar Nissin Noddle’larının başkanlığını yapan Momofuku’nun şirketi Nissin’in yıllık cirosu 2.75 milyar doları buluyor.