Oluşturulma Tarihi: Kasım 23, 2002 00:00
Tanıl Bora'nın yayına hazırladığı ‘‘Milliyetçilik’’ Türkiye'de çok kullanılan ama az bilinen bir kavrama tarihi perspektif getiriyor. Ayrıca sözlük, ansiklopedi gibi kullanılabilecek bir kaynak kitap.Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce dizisinin 4. cildi Milliyetçilik yayınlandı.Birinci cilt Cumhuriyet'e Devreden Düşünce Mirası: Tanzimat ve Meşrutiyet'in Birikimi, ikinci cilt Kemalizm, üçüncü cilt Modernleşme ve Batıcılık başlığını taşıyordu.Milliyetçilik'in editörü Tanıl Bora, Sunuş'a; incelemeleri, tezleri daha iyi algılayabilmemiz, yazılar arasında bağlantı kurabilmemiz, gerekli açılımları sağlayabilmemiz için rehber niteliğinde notlar düşmüş:‘‘Özgül bir milliyetçi ideolojinin tahlilinde, gerek akademik düzlemde gerek siyasi teamülde bütün dünyada başvurulan ayrım; ırkçılığa açık, etnik, dinî veya kültürel bir biricikliği vurgulayan özcü milliyetçilik ile, vatandaşlık bağı esasına dayalı milliyetçilik arasındaki ayrımdır.’’Türk milliyetçiliklerini ideolojik içeriklerine göre de tasnif ediyor Tanıl Bora:1) Resmî milliyetçilik veya
Atatürk milliyetçiliği, 2) Kemalist sol-milliyetçilik veya ulusal solculuk, 3) Liberal milliyetçilik, 4) Etnisist milliyetçilik, 5) Muhafazakár milliyetçilik.Araştırmaları okurken, bu sınıflamalar yorumlarınıza yardımcı olacaktır.Milliyetçilik, güncel konulara, siyasal tartışmalara düşünce malzemesi sunuyor.Niyazi Kızılyürek'in Rauf Denktaş ve Kıbrıs Türk Milliyetçiliği incelemesi, Kıbrıs'taki karşıtlıkların, anlaşmazlıkların düşünsel arka planını aydınlatmaktadır. Bugünün çözümüne/çözümsüzlüğüne daha donanımlı bakabilirsiniz, bu yazıdan sonra.Dünün ve bugünün düşünce, siyaset dünyasındaki önemli adların, milliyetçilik kavramı ışığında incelenmeleri, onların iktidarda ve muhalefetteki tavırlarını, siyasi ve ekonomik düşüncelerini daha doğru değerlendirmemizi sağlıyor.Milliyetçilik kitabındaki makaleler, bu açıdan da bize yeni, bilimsel bir perspektif sunuyor.Araştırmalar, incelemeler, bize sadece siyasal, toplumsal, düşünsel açıdan bilgiler iletmiyor. Hiç kuşkusuz, bence asıl önemli olanı ortaya koyuyor.Bütün hareketlerin, akımların ardındaki kültürel milliyetçilik, başka bir deyişle de milliyetçiliğin arkasındaki kültürel birikim, onun oluşturduğu dünya görüşü bu kitapta beliriyor.Milliyetçi kimlikler; kişisel yetişme ortamından, o dönemin belirleyici unsurlarına kadar çeşitli etkenlerin ortak bir ürünüdür.A. Ömer Türkeş'in Millî Edebiyattan Milliyetçi Romanlara yazısı, Türk romanının milliyetçi söylem açısından bir incelemesi. Özgün, tartışılması gereken görüşlerin yer aldığı bir çalışma.Ancak, edebiyat tarihi içine oturttuğumuzda tamamlanması gereken unsurlar olduğu kanısındayım.Ne var ki, yazının, yıllardır tekrarlanan görüşlerden arınmış olması, okuduğum/okuduğumuz romanlara bir daha dönmemizin gerekçesi olabilecek değerde.Milliyetçilik, kitaplığınızın başvuru bölümünde mutlaka bulunması gereken bir kitap.Çünkü Türkiye'de çok kullanılan ama bence az bilinen bir kavrama tarihi perspektif getirmesinin yanısıra, günlük okumalarda da sözlük, ansiklopedi gibi kullanılacak özellik taşıması, kullanılırlığını, okunurluğunu artırıyor.TÜRKLERİN FARKIDünyanın her memleketinde her millet milliyetçidir, kendine göre milliyetçilikleri vardır. Ama dünyanın hiçbir yerinde Türk kelimesiyle milliyetçi kelimesinin bu kadar kenetlendiği bir başka memleket yoktur. Oğuz AygünDİLE MÜDAHALEHer ülkede, milliyetçiliğin ortaya çıkışı ve kurumsallaşmasına denk düşecek bir şekilde dil tartışmaları da gelişmiş ve belirli dil politikaları ugulamaya sokulmuştur. Bu, dilin sadece politik bir işlev üstlenmesi anlamına gelmez. Dil politikaları aynı zamanda modernist/pozitivist yönetim tarzının kültürel alana yaptığı en açık ve en etkili müdahalelerinden biridir. M. Berk BalçıkMEHMET KAPLAN'IN YERİMehmet Kaplan'ın milliyetçilik kavramlaştırmasının dikkate değer bir diğer özelliği hürriyet, demokrasi ve ferdiyetçilik gibi liberal temalara yapılan vurgudur. Demokratik rejimi Batılılaşma stratejisinin olmazsa olmaz ayağı olarak gören Kaplan'ın bu vurgusunun istisnailiği, dönemin diğer yazarları göz önüne alındığında daha da anlamlı hale gelir. Hülasa, Kaplan'ın milliyetçilik anlayışı, resmî veya Atatürk milliyetçiliği denilen milliyetçilik anlayışından sadece Türklük tanımlanırken Osmanlı ve İslám'a yapılan vurgu ile bir nebze farklılaşır. Tanel DemirelDOĞAN HIZLAN'IN SEÇTİKLERİTanıdığım Názım Hikmet Orhan Karaveli PergamonEdebiyat Dersleri Ahmet Hamdi Tanpınar YKYBir Varmış, Bir Yokmuş Enis Batur Sel YayıncılıkSahne Bilgisi Özdemir Nutku KabalcıCam Odada Oturmak Hasan Bülent Kahraman İnkılap
button