Mikroplara özel ambalaj

Grip başta olmak üzere, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) ve Hanta Virüsü gibi hastalıklarda numuneler, dış koşullardan etkilenmeyen 3 katmandan oluşan özel kutularda sevk edilecek.

Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanı Doç. Dr. Mustafa Ertek, insan ve çevre sağlığı açısından risk taşıyan biyolojik numunelerin daha güvenli nakli için yönetmelik çıkarıldığını hatırlattı. Bu düzenlemeden önce tıbbi numunelerin taşınmasıyla ilgili herhangi bir düzenleme bulunmadığını kaydeden Ertek, yönetmelikle bulaşıcı hastalıkların risk derecesine göre numune sevk kriterleri getirildiğini anlattı.

Bununla bulaşıcı hastalık etkenlerinin çevreye ve ilgili kişilere bulaşmasının önlenmesinin amaçlandığını ifade eden Ertek, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Risk derecesi yüksek numuneler üç katmandan oluşan ısı ve su gibi dış koşullardan etkilenmeyecek özel ambalajlarda sevk edilecek. En dıştaki kutu ısıya ve suya dayanaklı materyalden oluşacak. Bunun üzerinde hastayla ilgili iletişim bilgileri yer alacak. Kutunun içinde ise kapağı sıkıca kapanabilecek, sızdırmaz ve basınca dayanıklı bir kap ve bu kabın kırılmasını önleyecek materyal bulunacak. Bu koşullara sahip olmayan numuneler kabul edilmeyeceği gibi gönderenlerin de hukuki sorumluluğu olacak.”

Yönetmelik çıkarıldı

Son zamanlarda dünyada ve Türkiye'de ortaya çıkan salgınlarda yoğun bir numune transferi olduğunu anımsatan Ertek, “Gerek domuz ve kuş gribinde, gerekse mevsimsel gripte, Hanta Virüsü, KKKA, kuduz ve ebola gibi hastalıklarda 'A grubu'na giren numunelerin güvenli taşınması daha büyük önem arz ediyor. Yeni çıkarılan yönetmelikle bu önemli açık giderilmiş oldu” dedi.

Risk grubuyla ilgili sınıflamanın Dünya Sağlık Örgütü'nün kriterlerine uygun yapıldığını ifade eden Ertek, hem kamu, hem de özel sağlık kurumlarını kapsayan düzenlemenin, göndericiden taşıyanlara kadar tüm süreçte yer alan kişi ve kurumlara hukuki sorumluluk yüklediğini bildirdi.

Cezai müeyyidenin Ulaştırma Bakanlığı'nın tehlikeli maddelerin taşınmasıyla ilgili yönetmeliğine atıfta bulunduğunu belirten Ertek, “Geçmişte yaşanan salgınlarda, belki de aciliyet yüzünden zaman zaman hasta örneklerinin sevkinde biyogüvenlik kurallarına uyulmadığına tanık olduk. Yönetmelikle bu tür yanlışların ortadan kalkacağına inanıyoruz” diye konuştu.

Sevk öncesi bakanlığa bildirim

Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanı Doç. Dr. Mustafa Ertek, yeni düzenlemeyle ayrıca yüksek riskli numunelerin sevki öncesi Sağlık Bakanlığına bildirim zorunluluğunun da getirildiğini bildirdi. Numunelerin yurt içinde analize gönderilmesi öncesinde bildirimin il sağlık müdürlüklerine, yurt dışına sevki öncesinde ise Sağlık Bakanlığı'na yapılacağını kaydeden Ertek, “Çünkü bunlar aynı zamanda biyolojik silah ajanıdır. Bulaş halinde yüksek risk oluşturma tehlikeleri vardır. Bildirim zorunluluğu bu nedenle getirildi” ifadesini kullandı.

Ertek, yönetmeliğe uygun olarak yaptırdıkları 2 bin kutuyu il sağlık müdürlüklerine gönderdiklerini, hasta numunelerinin artık bu kutularla merkeze ulaştırıldığını söyledi.