MHP: Bir adım bizden bir adım onlardan

Krizi çözen 18 dakikanın perde arkası

TARİHİ liderler zirvesinden sonra açıklanan metne, MHP'de başlangıçta tepki gösterildi. Ancak, Devlet Bahçeli'nin zirveden sonra MHP Genel Merkezi'ne gelerek Başkanlık Divanı üyeleri ile yaptığı toplantıdan sonra ‘ikna’ olan MHP yöneticileri, kararı beğenmeyen arkadaşlarını ve tabandan gelen ‘hissi’ tepkileri yatıştırmak için büyük bir çaba içine girdiler.

MHP'nin önde gelenleri derhal Genel Başkanları Bahçeli'ye ve imza attığı tarihi uzlaşma metnine sahip çıktılar. Önceki geceki Başkanlık Divanı toplantısına katılan Bayındırlık ve İskan Bakanı Koray Aydın, metnin MHP'nin görüşlerini yansıttığını, hatta ‘MHP’nin mührünü' taşıdığını söyledi. MHP Genel Başkan Yardımcısı Murat Şefkatli ise ‘‘Bir adım onlar, bir adım biz attık ve bu metin ortaya çıktı. Gayet de iyi bir metin’’ dedi. MHP Genel Muhasibi Ümit Şafak da, MHP'nin Genel Başkanı, yöneticileri, 127 milletvekili ve tüm teşkilatıyla, zirveden çıkan metnin arkasında olduğunu vurguladı. Şafak, ‘‘MHP'yi açmaza düşürmek için çelişkili demeçler verip, kendi milletvekilinin istifa etmesine neden olan liderler düşünsünler. MHP'nin bir sorunu, çelişkisi yok’’ diye ekledi. Tarihi zirvenin MHP'deki yansımaları özetle şöyle:

MHP yöneticilerinin büyük bölümü zirve sırasında genel merkezde sonucu heyecanla beklediler. Altında 3 liderin imzası olan metni Ecevit'in ağzından televizyondaki canlı yayından izleyen yöneticilerin büyük bir bölümü, başlangıçta duygusal tepki gösterdiler. Bazı yöneticiler kararın MHP'yi sıkıntıya sokacağını öne sürdüler. Tepki telefonlarına kimse cevap vermek istemedi.

‘Şahin’ tavrıyla öne çıkan Teşkilattan Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Şefkat Çetin başta olmak üzere, memnuniyetsiz ifadelerle genel merkezi terk etmeye başladılar. Bu sırada Bahçeli'nin Genel Merkez'e geleceği ve toplantı yapacağı haberi ulaşınca, genel merkezden ayrılan birçok yönetici kısa süre sonra geri döndü. Ancak Çetin geri gelmedi ve Bahçeli başkanlığındaki Başkanlık Divanı toplantısına da katılmadı.

ACELE TEPKİ Devlet Bakanı Sadi Somuncuoğlu, Bahçeli'yi alınan parti kararını yeterince savunamamakla ve ‘Ecevit’i ikna etmek yerine, Ecevit'e ikna olmak'la suçladı. Devlet Bakanı Abdülhaluk Mehmet Çay da, hiçbir MHP'linin bu kararı içine sindiremeyeceğini söyledi.

BAHÇELİ RAHATLATTI Zirvenin ardından Genel Merkez'e gelen Bahçeli, Başkanlık Divanı üyelerini de çağırdı ve 2 saatlik bir toplantı yaptı. Toplantıya moralsiz ve kaygılı giren yöneticilerin, çıkarken rahatlamış oldukları görüldü.

RESMİ AÇIKLAMA Başkanlık Divanı toplantısından sonra MHP'de ilk resmi açıklamayı basından sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Şevket Bülent Yahnici yaptı. Yahnici, kararı 4 noktada şöyle özetledi:

‘‘Alınan kararla istikrarın sürekliliği güvenceye alındı. Bağımsız Türk yargısının kararına saygı bir kez daha vurgulandı. İdam kararı AİHM dahil hiçbir merci tarafından değiştirilemeyeceği ilan edildi. Türkiye uluslararası yükümlülükler konusundaki duyarlılığını vurguladı.’’

Yahnici, hükümetin aldığı kararın MHP açısından geri değil, ‘ileri bir adım’ olduğunu savundu.

Yılmaz ikna etti

LİDERLER zirvesindeki ‘infaz krizi’, MHP Lideri Devlet Bahçeli'nin ve liderler zirvesinin yapıldığı salonun hemen bitişiğindeki ‘18 dakikalık’ başbaşa diyaloğuyla çözüldü. Koalisyon partilerinin üç liderinin önceki akşam terörist Abdullah Öcalan hakkındaki idam cezasının infazının ertelenmesi konusunda yaptıkları zirvenin perde arkasında bir dizi ilginç olay yaşandı. Bunlardan bir bölümü şöyle:

Zirvenin sonuna doğru Bahçeli'nin kararı hálá netleşmemişti. Bahçeli toplantıda bulunanlardan izin isteyerek Başbakanlığın ikinci katında aynı koridorda bulunan bulunan makam odasına geçti. Bahçeli, burada kararı bir süre kendi başına değerlendirdi, bu arada parti yöneticileriyle bazı telefon konuşmaları yaptı.

Zirvenin bu aşamasında MHP'yi tatmin etmek üzere konunun istismar edilmesi halinde Öcalan'ın infaz dosyasının hemen TBMM'ye sevkedileceğine ilişkin paragraf bildiri metnine konmuştu. Bahçeli bildirinin bu haliyle son değerlendirmesini yaptı.

Yaklaşık 10 dakika geçmişti ki, içeri giren Bahçeli'nin özel kaleminden bir görevli bakanların yarına girerek, Bahçeli'nin ANAP lideri Mesut Yılmaz'ı yanına rica ettiğini söyledi. Bunun üzerine Yılmaz salondan ayrılarak Bahçeli'nin yanına geçti.

Yılmaz, Bahçeli'nin yanında yaklaşık 18 dakika kaldı. İki lider başbaşa vererek durumu ayrıntılı bir şekilde değerlendirdiler. Bahçeli'nin tereddütlerinin giderilmesinde Yılmaz'ın bu kritik 18 dakika içindeki telkinleri önemli rol oynadı. Yılmaz'ın bakanların yanına dönmesinden kısa bir süre sonra Bahçeli içeri girerek, metni onayladığını söyledi.

Koalisyonunun zaman zaman dağılma noktasına yaklaştığı zirvenin en sıkıntılı anları son 1.5 saatte yaşandı. Liderler bir açıklama metni hazırlanması için anlaşınca, Başbakan Ecevit, saat 19.15'de makamına geçerek metni bizzat hazırladı. Yaklaşık 20 dakika süren bu hazırlıktan sonra toplantı yeniden başladı ve saat 21.15'e kadar sürdü. Oysa, metnin hemen kabul edilip, toplantının kısa sürede sona erdirilmesi bekleniyordu.

Bahçeli, ilk taslak metin üzerinde bir dizi değişiklik önerdi. Bu öneriler kabul edildi. Bu talepler metinler yeniden yazılıp getirildikten sonra da devam edince, Başbakan Yardımcısı Hüsamettin Özkan, sık sık Başbakanlık Özel Kalem Müdürlüğü'ne çıkıp, metni yeniden yazdırmak zorunda kaldı. Metnin virgül konması için bile değiştirildiği ifade edildi.

Bahçeli, görüşme boyunca infaz dosyasının Başbakanlık'ta bekletilmesinde teknik bir zorunluluk olmadığını, bekleme olacaksa dosyanın tutulması gereken yerin TBMM olduğunu söyledi.

Aldığı tutumda saatlerce katı bir şekilde duran ve gerilemeyen Bahçeli, ayrıca bu tutumunun iç politik endişelerden, oy kaybetme kaygısından kaynaklanmadığını da hissettirdi ve ‘‘Biz Türkiye'nin içindeyiz. Halkla beraber yaşıyoruz. Onların hissiyatından hareketle bu tutumu alıyoruz’’ diye konuştu.

Soğukkanlı olalım...

Yılmaz'dan ANAP'a çağrı

ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz, dün bir araya geldiği partili kurmayları ile zirve konusunda kısa sohbette bulundu. Arkadaşlarının, ‘‘Bahçeli'yi sizin ikna ettiğiniz söyleniyor’’ şeklindeki sözlerini yanıtsız bırakmayı yeğleyen Yılmaz, ‘‘Gelinen nokta bizim için başarı, ancak, tam bıçak sırtında bir karar değil mi’’ şeklindeki sözlere ise hem gülümseyerek, hem de başıyla onay verdi. Yılmaz, arkadaşlarının, ‘‘Apo'nun avukatı çıkıp açıklama yapsa, HADEP tehdit savurmaya devam etse ya da biri bölgede provokasyon düzenlese bu adamı asacak mıyız?’’ sorusuyla karşılaşınca, ‘‘Hepimizin soğukkanlı olması gerekir. Gelişmeleri herkes soğukkanlı bir şekilde değerlendirmeli’’ dedi.

Bahçeli: Özbekistan'a iade ettiniz...

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, zirvede Türkiye'nin Özbekistan'a iade ettiği rejim muhalifi Rüstem Hamatkulov ile Zayiniddin Askerov’un durumunu da gündeme getirdi. Bahçeli, Türkiye'nin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin kararlarının tümüne uymadığını vurgulayarak, ‘‘Bu insanlar konusunda da AİHM'nin Özbekistan'a iade edilmemesi yolunda bir ihtiyati tedbir kararı vardı. Ama Türkiye bu kararı uymayıp Özbekistan'a iade etti’’ diye konuştu. Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk ise Bahçeli'ye verdiği yanıtta, ‘‘Evet, Özbekistan'a iade ettik ama iade etmeden önce idam edilmeyecekleri konusunda Özbekistan'dan güvence aldık. Bu güvenceyi aldıktan sonra iade işlemi yapıldı. AİHM'nin kaygısı rejim muhaliflerinin idam edilmemesiydi. Biz bu kaygı konusunu ortadan kaldırdık’’ dedi.

Başbakan bile olurum...

İdam kararının infazı liderler zirvesinde askıya alınan Abdullah Öcalan, örgüt tabanına serbest kalması halinde başbakanlık bile yapabileceği mesajını verdi. Özgür Halk Dergisi'ne avukatları aracılığıyla açıklama gönderen Öcalan, Türkiye Cumhuriyeti'nin sahte temsilcileri ile savaştıkları iddiasında bulunarak, ‘‘Bu savaşta Cumuhuriyeti, devleti öğrendim, oruduyu öğrendim, dostları öğrendim. Savaşı, barışı öğrendim. Şimdi dışarı çıksam Demokratik Cumhuriyet için bir numaralı yurttaş olarak çalışırım. Başbakanlık bile yaparım’’ dedi.